Czy należy się ono także pasażerowi będącemu współwłaścicielem tego pojazdu? Na te pytania odpowie Sąd Najwyższy w powiększonym składzie siedmiu sędziów (sygn. III CZP 115/07). Zwrócił się o to rzecznik ubezpieczonych.
Sprawa jest ważna przede wszystkim dla bliskich przewożonych przez właścicieli czy współwłaścicieli pojazdów jako pasażerowie, którzy nie mają ubezpieczenia NNW i jedyną ochronę ubezpieczeniową może im dać ubezpieczenie OC.
Firmy ubezpieczeniowe najczęściej odmawiają wypłaty odszkodowania, gdy poszkodowany pasażer to mąż, żona albo małoletnie dziecko sprawcy wypadku. Są jednak i takie, które je wypłacają. Ta niejednorodna praktyka towarzystw ubezpieczeniowych jest w dużej mierze spowodowana rozbieżnościami w orzecznictwie sądowym, w tym również SN.
Towarzystwa odmawiające odszkodowania argumentują, że na podstawie umowy ubezpieczenia OC można je wypłacić tylko osobie trzeciej, a nie właścicielowi czy współwłaścicielowi pojazdu. Natomiast np. małżonek będący jednocześnie współwłaścicielem pojazdu nie jest osobą trzecią w rozumieniu art. 822 kodeksu cywilnego ani też w rozumieniu art. 34 i 35 ustawy z 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych. Zgodnie z definicją umowy ubezpieczenia OC, zawartą w art. 822 k.c., na podstawie tej umowy zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia odszkodowania tylko za szkody wyrządzone wyłącznie osobom trzecim. Nie odpowiada za tzw. szkodę własną właściciela pojazdu, w tym za szkodę na osobie, tj. za uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia.
Rzecznik ubezpieczonych w uzasadnieniu pytania prawnego odwołał się przede wszystkim do korzystnej dla posiadaczy pojazdów i ich bliskich uchwały SN z 19 styczna 2007 r. (sygn. IIICZP146/06). SN stwierdził w niej, że zakład ubezpieczeń odpowiada z tytułu ubezpieczenia OC za szkodę na osobie, której doznał współwłaściciel pojazdu jako pasażer wskutek wypadku spowodowanego przez kierującego tym samochodem. W sprawie, na której tle SN podjął tę uchwałę, ciężkich obrażeń wskutek wypadku spowodowanego przez ojca doznał jako pasażer jego syn, będący jednocześnie wspólnie z nim współwłaścicielem pojazdu.
