Obowiązki Martensa w kierowaniu Europejską Partią Ludową czasowo przejął Joseph Daul, szef frakcji parlamentarnej EPL w Parlamencie Europejskim. Nowy stały przewodniczący zostanie wybrany prawdopodobnie na kongresie EPL w 2014 roku.
Ponieważ Martens był chory od kilku miesięcy, a w ostatnich dniach jego stan wyraźnie się pogorszył, to trwają już spekulacje odnośnie do możliwych jego następców. Wśród nich wymieniany jest Jerzy Buzek, który z ramienia EPL piastował funkcję przewodniczącego Parlamentu Europejskiego.
Europejska Partia Ludowa jest największą organizacją polityczną w Europie. Gromadzi 70 partii centroprawicowych z 40 krajów Europy (w tym PO i PSL), nie tylko z UE. Ponieważ dziś w UE przeważają przywódcy chadeccy to EPL jest też partią władzy, w której są m.in. szefowie rządów Niemiec, Hiszpanii, czy Polski. Ma najsilniejszą reprezentację w Parlamencie Europejskim i w Komisji Europejskiej – 13 z 28 komisarzy, w tym przewodniczący Jose Barroso, to chadecy.
Martens był prawnikiem, od 1960 pracował jako adwokat. Wkrótce zaangażował się w działalność partii chadeckiej, przewodniczył organizacji młodzieżowej (1967–1971), był doradcą premierów i urzędnikiem. Po powstaniu dwóch odrębnych (flamandzkiego i walońskiego) ugrupowań działał w Chrześcijańskiej Partii Ludowej (CVP), przekształconej w 2001 w partię Chrześcijańscy Demokraci i Flamandowie (CD&V). Od 1972 do 1979 pełnił funkcję przewodniczącego tego ugrupowania. Jako lider CVP w 1976 brał udział w powołaniu Europejskiej Partii Ludowej (EPP), kierując przez rok jej komitetem programowym.
W latach 1974–1991 był posłem do Izby Reprezentantów, następnie przez trzy lata zasiadał w belgijskim Senacie. Od 3 kwietnia 1979 do 6 kwietnia 1981 po raz pierwszy zajmował stanowisko premiera, stojąc na czele czterech kolejnych koalicyjnych rządów. Ponownie funkcję tę objął po około ośmiu miesiącach, a następnie od 17 grudnia 1981 do 7 marca 1992 nieprzerwanie kierował pięcioma gabinetami.