Policja karze na akord

1,68 mln – tyle wykroczeń kierowców przekraczających prędkość ujawniła w 2014 r. policja. Czasami kończyło się na pouczeniu, jednak w praktyce liczba ta odpowiada wypisanym mandatom. Z kolei liczba ujawnionych wykroczeń pieszych to 421 tys. Takie liczby znalazły się w rządowym dokumencie „Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego w 2014 roku", który w ubiegłym tygodniu przyjął Sejm.

Potajemne instrukcje

Problem w tym, że rząd nie tylko podaje liczbę mandatów, ale też informuje, że udało się wykonać normę. Z planów wynikało, że w ubiegłym roku kar dla kierowców będzie 1,49 mln, a dla pieszych – 357 tys. W pierwszym przypadku wykonano więc 112,5 proc. normy, a w drugim – 117,9 proc.

– Dokument jest dowodem na to, że rząd nakłada na policję kontyngenty mandatów – uważa Łukasz Zboralski, redaktor naczelny portalu o bezpieczeństwie w ruchu drogowym brd24.pl.

Istnienie takich kontyngentów od lat podejrzewały media. W 2011 r. „Nowa Trybuna Opolska" opublikowała nagranie z udziałem naczelnika drogówki w Prudniku. – Jesteśmy na dziesiątym miejscu w województwie dzięki waszej aktywności. Jeśli chodzi o kary i wnioski, to ja nie widzę policjanta, który zejdzie ze służby bez minimum ośmiu mandatów, nie licząc pouczeń – mówił funkcjonariuszom.

Dwa lata później analogiczne nagranie z Torunia ujawniła „Gazeta Pomorska". Tam naczelnik drogówki żądał dwukrotnie większej liczby mandatów niż jego kolega z Prudnika. – Przyjmuję, k..., dolny próg mandatów: 17 na głowę, to jest najmniejszy. I nie słyszę (...), że się, k..., nie chciało! – motywował podwładnych.

Zwierzchnicy policjantów przekonywali potem media, że wbrew nagraniom nie funkcjonują odgórne kontyngenty mandatów. Jednak w maju tego roku ich istnienie ujawnił portal brd24.pl. Napisał, że w Programie Realizacyjnym na lata 2015–2016 do Narodowego Programu Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego zapisano 1,68 mln mandatów dla kierowców i 420 tys. dla pieszych.

Publikacja skończyła się skandalem. Poseł PiS Andrzej Adamczyk porównywał na konferencji prasowej działania rządu do metod Stalina, który określał „limity terroru" z liczbą ludzi do natychmiastowego rozstrzelania.

Rząd w szybkim trybie wykreślił limity. – To bardzo niefortunny zapis. Naszym podstawowym celem jest eliminowanie niebezpiecznych użytkowników dróg – zapewnił Paweł Olszewski, pełnomocnik rządu ds. bezpieczeństwa w ruchu.

Więcej drogówki

Dlaczego więc limity pozostały w innym rządowym dokumencie? – To sprawozdanie za 2014 r., a moje zapowiedzi dotyczyły dokumentu na kolejne lata – mówi Paweł Olszewski.

Mł. insp. Marek Konkolewski z Komendy Głównej Policji zapewnia, że kontyngenty mandatowe nie istnieją. – Wzrost liczby mandatów bierze się stąd, że na drogach jest więcej policjantów. Drogówka to dziś 10 proc. stanu etatowego policji. Skończyły się czasy, gdy lepszym policjantem był ten, który nałożył więcej mandatów. Tak było może w latach 70. i 80. – mówi.

W te zapewnienia nie wierzy Janusz Popiel, prezes Stowarzyszenia Pomocy Poszkodowanym w Wypadkach i Kolizjach Drogowych Alter Ego. – Policja ewidentnie stara się spełniać oczekiwania decydentów – przekonuje.