Trybunał Konstytucyjny odroczył wydanie orzeczenia w sprawie z wniosku rzecznika praw obywatelskich o zbadanie zgodności z konstytucją przepisów ustaw o stosunku państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w RP, a także nieobowiązujących już przepisów ustawy o stosunku państwa do Kościoła katolickiego w RP.
– Niekonstytucyjność przyjętych rozwiązań polega przede wszystkim na pozbawieniu gmin możliwości zaskarżenia orzeczeń komisji – mówi Stanisław Trociuk, zastępca rzecznika praw obywatelskich. – Tym samym dochodzi do całkowitego pozbawienia ochrony sądowej prawa własności odebranego orzeczeniem właściwej komisji – uzasadniał.
Bez odwołania
Przypomnijmy: zarówno ustawa o stosunku państwa do Kościoła katolickiego, jak i ustawa o stosunku państwa do gmin wyznaniowych żydowskich stanowi, że od wydanych przez komisje orzeczeń nie przysługuje odwołanie. A ponadto że zawarte przed komisją ugody i wydane orzeczenia mają moc sądowych tytułów egzekucyjnych.
– Oznacza to, że orzeczenia wydane przez komisje zrównane zostały z prawomocnymi wyrokami sądów. A jeżeli coś jest prawomocne, to nie może być przed sądem kwestionowane – wyjaśnia Stanisław Trociuk. W ocenie RPO nie do pogodzenia ze standardami państwa prawa jest to, że jednostki samorządu terytorialnego pozbawione zostały możliwości ochrony swych praw majątkowych.
Odmienne stanowisko prezentuje Sejm.