Samowolnie postawiony budynek można zalegalizować

Aby postawić dom, konieczne jest uzyskanie pozwolenia na budowę. Jest to warunek konieczny, a jego złamanie powoduje wszczęcie przez nadzór budowlany postępowania zmierzającego do jego rozebrania.

Mówi o tym wprost art. 48 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=16E2C6F04445B5C8BCB17D851AFF8B29?id=183262]ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jedn. DzU z 2006 r. nr 156, poz. 1118 ze zm.)[/link]. Jak wynika z jego treści, właściwy organ nakazuje w drodze decyzji rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, będącego w budowie albo wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę.

[srodtytul]Z dokumentami do powiatu[/srodtytul]

Jak podkreślił [b]Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 9 marca 2010 r.[/b], obowiązkiem organów administracji publicznej jest nakazanie rozbiórki zawsze w sytuacji, gdy postępowanie legalizacyjne kończy się niepowodzeniem. Są bowiem związane prawem (II SA/kr 31/10).

Oznacza to, że [b]inwestor, który o pozwolenie się nie postarał, ma jeszcze szansę uratować swoją inwestycję. [/b]

Jak bowiem wynika z treści art. 48 ust. 2 omawianej ustawy, jeżeli nielegalna budowa jest zgodna z przepisami prawa budowlanego, a w szczególności z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo ustaleniami ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz nie narusza przepisów techniczno-budowlanych w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie obiektu budowlanego (lub jego części) do stanu zgodnego z prawem – właściwy organ, zamiast wydawać decyzję nakazującą rozbiórkę wznoszonego obiektu, nakazuje jedynie wstrzymanie dalszych przy nim prac.

W postanowieniu tym należy ustalić wymagania dotyczące niezbędnych zabezpieczeń budowy. Ponadto organ nakłada na inwestora obowiązek przedłożenia – w wyznaczonym terminie – zaświadczenia wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego.

Jeżeli organ dostarczy wymagane dokumenty i uczyni to w terminie, to – jak wynika z art. 48 ust. 5 prawa budowlanego – traktuje się je jak wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego oraz wniosek o pozwolenie na wznowienie robót budowlanych. Oczywiście jeżeli budowa jeszcze nie została zakończona.

Niedostarczenie tych dokumentów skutkuje wydaniem decyzji nakazujących rozbiórkę obiektu.

[srodtytul]Konieczna jest opłata[/srodtytul]

Po otrzymaniu wymaganych przepisami dokumentów powiatowy inspektor nadzoru budowlanego prowadzi postępowanie, którego celem jest ustalenie, czy przesłanki uzasadniające zatwierdzenie projektu obiektu budowlanego wzniesionego (lub wznoszonego) bez pozwolenia na budowę zostały spełnione. W tym celu bada przede wszystkim zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w szczególności z ustaleniami planu miejscowego.

Powiatowy inspektor bada również kompletność przedłożonego projektu budowlanego oraz to, czy załączono do niego wszystkie wymagane przepisami opinie, uzgodnienia, pozwolenia i sprawozdania. Sprawdzeniu podlega również to, czy projekt budowlany został wykonany przez osobę mającą uprawnienia budowlane.

Jeżeli wszystkie wymagania ustawowe zostały spełnione, powiatowy inspektor nadzoru budowlanego wydaje decyzję, w której zatwierdza przedłożony projekt budowlany, a w sytuacji, gdy budowa nie została jeszcze ukończona, zezwala na kontynuowanie prac.

Oczywiste jest, że[b] legalizacja samowoli nie jest darmowa. Inwestor jest obowiązany do wniesienia opłaty legalizacyjnej[/b], o czym przesądza art. 49 ust. 2 prawa budowlanego. Przepis wskazuje również, jak należy obliczyć jej wysokość, odsyłając do odpowiedniego stosowania w tym zakresie przepisów o karach (art. 59f ust. 1 omawianej ustawy), z tym że stawka opłaty legalizacyjnej podlega pięćdziesięciokrotnemu podwyższeniu.

[ramka][b]Przykład[/b]

Wysokość kar pieniężnych nakładanych na podstawie art. 59f prawa budowlanego oblicza się według wzoru będącego iloczynem stawki opłaty (s), współczynnika kategorii obiektu budowlanego (k) i współczynnika wielkości obiektu budowlanego (w). Stawka opłaty wynika z ustawy i wynosi obecnie 50000 zł.

Współczynnik kategorii obiektu oraz współczynnik wielkości obiektu określa załącznik do ustawy. Budynki mieszkalne jednorodzinne zaliczane są do I kategorii obiektów budowlanych. Oznacza to, że współczynnik kategorii obiektu (k) dla nich wynosi 2,0, natomiast współczynnik wielkości obiektu (w) to 1,0. Za legalizację takiego budynku zapłacimy więc (500x2,0x1,0)x50, czyli 50000 zł.[/ramka]