Do tej pory sołtysi pełnili swoje obowiązki społecznie, jednak społeczne uznanie nie zawsze jest adekwatne do wysiłku i rozmiaru prac włożonych w zapewnienie prawidłowego funkcjonowania sołectwa – uznali posłowie Prawa i Sprawiedliwości, którzy wystąpili z projektem nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym, wprowadzającym diety dla sołtysów
Jak czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy, posłowie uznali, że praca sołtysów powinna być, chociaż częściowo, rekompensowana w formie finansowej. Ponieważ sołtysami są nie tylko rolnicy, ale również nauczyciele wiejscy, pracownicy instytucji lokalnych i inni, wnioskodawcy zakładają możliwość wypłacania dodatku dla wszystkich osób pełniących funkcje sołtysów.
W myśl projektu dieta posła uzależniona byłaby od wielkości sołectwa, w którym pełni on swoją funkcję. Najmniej, bo 100 zł otrzymają sołtysi w sołectwach do 200 mieszkańców, 150 zł w sołectwach od 200 do 400 mieszkańców, 200 zł w sołectwach od 400 do 600 mieszkańców, a najwięcej - 250 zł - w sołectwach powyżej 600 mieszkańców.
Diety miały być finansowane przez budżet państwa, a wypłacane przez wójta. Przy czym wynagrodzenie nie przysługiwałoby w miesiącach, w których sołtys pełniłby funkcję przez mniej niż połowę dni danego miesiąca.
Ponadto projekt zakłada, iż kwota diety miałaby podlegać corocznej waloryzacji od dnia 1 marca. Waloryzacja ta polegałaby na pomnożeniu aktualnej kwoty diety przez wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem - w poprzednim roku kalendarzowym, ogłaszany przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.