Wynagrodzenia sędziów: pensje sędziowskie dzieli przepaść

W 16 krajach, w tym w Polsce, uposażenie sędziego najwyższego szczebla stanowi co najmniej dwukrotność płacy sędziego szczebla najniższego. W Bułgarii jest to nawet 3,2 razy więcej. W Danii czy na Słowacji relacja jest mniejsza o połowę.

Z przygotowanego przez Instytut Wymiaru Sprawiedliwości raportu „Wymiar sprawiedliwości w UE" pod redakcją prof. Andrzeja Siemaszki wynika, że Polska zajmuje piąte miejsce wśród krajów z największymi dysproporcjami. W dodatku z roku na rok rosnącymi. W 2009 r. młody sędzia zarabiał 2,6 razy mniej niż najlepiej uposażony kolega, a rok później już blisko 2,8 razy mniej.

Sędzia na początku kariery zarabia rocznie ok. 82 tys. zł. Ten u szczytu kariery (w Sądzie Najwyższym) już blisko 230 tys. zł.

Grzegorz Wałejko, wiceminister sprawiedliwości, przyznaje „Rz", że różnica jest zbyt duża. Sposób na jej zmniejszenie dostrzega raczej w podwyżce wynagrodzeń najmłodszych sędziów niż w obniżaniu uposażeń tych z najdłuższym stażem.

Pomysł, choć w obecnej sytuacji budżetowej mało realny, podoba się środowisku.

– To właśnie sędziowie rejonowi załatwiają od 70 do 80 proc. wszystkich wpływających spraw – przypomina Irena Kamińska, prezes Stowarzyszenia Sędziów Themis. Zwraca uwagę na jeszcze jeden problem: obecnie jest bardzo trudno awansować. – Skoro tak właśnie jest, to sędziowie najbardziej obciążeni pracą powinni dostawać większe dodatki – twierdzi. – Dzięki temu rozgoryczenie brakiem awansu będzie mniejsze, a sądy rejonowe nie stracą doświadczonych, dobrych sędziów.

Są też inne opinie.

Stanisław Dąbrowski, pierwszy prezes Sądu Najwyższego, dysproporcje uważa za uzasadnione z motywującego punktu widzenia.

– Może młody sędzia, który spojrzy na tabelę wynagrodzeń, poczuje się zmotywowany, by piąć się po kolejnych szczeblach w coraz to wyższych instancjach i coraz lepiej zarabiać – mówi.

Andrzej Makłoń, specjalista w dziedzinie wartościowania stanowisk pracy, mówi, że takie różnice między najniższym szczeblem kariery a jej końcem to rzecz normalna.

– Są zawody, w których są jeszcze większe – twierdzi. Przekonuje też, że zawody prawnicze są specyficzne. I chociaż nie da się ich porównać, to zarówno u sędziów, jak i u adwokatów doświadczenie i wiek procentują.