Odrębną kategorią zobowiązań są rezerwy na zobowiązania. Rezerwy te ustawa o rachunkowości definiuje jako zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota nie są pewne. Zgodnie z art. 35d ust. 1 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=166037]ustawy o rachunkowości[/link] tworzy się je na:
1. pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym z tytułu udzielonych gwarancji, poręczeń, operacji kredytowych, skutków toczącego się postępowania sądowego,
2. przyszłe zobowiązania spowodowane restrukturyzacją, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów jednostka jest zobowiązana do jej przeprowadzenia lub zawarto w tej sprawie wiążące umowy, a plany restrukturyzacji pozwalają w sposób wiarygodny oszacować wartość tych przyszłych zobowiązań.
Typową i najczęściej występującą przyczyną konieczności zarachowania rezerwy jest prawdopodobieństwo zapadnięcia niekorzystnego orzeczenia w toczącym się przeciwko firmie postępowaniu sądowym bądź administracyjnym. W celu wywiązania się z obowiązku utworzenia takich rezerw należy przeanalizować wszystkie toczące się przeciwko firmie sprawy sądowe oraz postępowania administracyjne i wspólnie z osobą zajmującą się tymi zagadnieniami (np. zatrudnianym radcą prawnym) ustalić stopień prawdopodobieństwa wystąpienia przyszłego zobowiązania oraz oszacować jego kwotę.
Często spotykaną nieprawidłowością jest nieujęcie rezerwy na zobowiązania z tytułu udzielonych poręczeń w okolicznościach wskazujących na niewywiązywanie się dłużnika z obowiązku spłaty poręczonego mu długu.
Obserwowane spowolnienie gospodarcze to czas, w którym firmy podejmują różne działania o charakterze restrukturyzacyjnym. Niestety, często dotyczą one też redukcji personelu, w tym w ramach zwolnień grupowych. Właśnie drugi z wyżej wymienionych sposobów wiąże się z tego rodzaju sytuacjami. Otóż [b]jeśli decyzje o redukcji zatrudnienia zostały podjęte jeszcze w 2008 r. i nastąpiło wypowiedzenie umów, to na koszty związane z wypłatą odpraw zwalnianym pracownikom należy utworzyć rezerwę[/b]. Rezerwy tego rodzaju tworzy się też na koszty techniczne, np. zamknięcia zakładu, jeśli taka decyzja została podjęta przez właściwe organy firmy, a koszty restrukturyzacji można wiarygodnie oszacować.
