lub
Utworzenie całkiem nowego związku zawodowego wymaga trochę zachodu – trzeba wybrać komitet założycielski (od 3 do 7 osób) uchwalić statut i zarejestrować związek w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wyboru komitetu założycielskiego nie należy mylić z wyborem organów statutowych związku (np. komisja zakładowa, zarząd, komisja rewizyjna), ale nie ma przeszkód, by dokonać ich jednocześnie, przed rejestracją związku w KRS.
Wniosek o rejestrację komitet założycielski musi złożyć w ciągu 30 dni od daty podjęcia uchwały o założeniu związku. Jeśli tego nie zrobi, uchwała o założenie związku traci moc, a osoby wskazane w uchwale – ochronę przed zwolnieniem z pracy. Ważne: rejestracja związku zawodowego jest wolna od opłat sądowych. Sąd ma 14 dni od dnia złożenia wniosku na wydanie postanowienia w sprawie rejestracji, odmowy rejestracji lub wezwanie do uzupełnienia braków formalnych.
Przystąpienie do istniejącej organizacji związkowej również wymaga zgodnej uchwały przynajmniej 10 pracowników. Jednak formalności związane z rejestracją załatwia związkowa centrala. To z nią najlepiej się skontaktować w celu ustalenia szczegółów zebrania założycielskiego. Przystąpienie do już istniejącej organizacji wiąże się z przyjęciem jej statutu oraz koniecznością płacenia obowiązujących w niej składek.
Pracodawca nie musi wiedzieć, że jego pracownicy chcą utworzyć związek. Informowanie go o tym jest wręcz ryzykowne.
Wprawdzie konstytucja gwarantuje wolność zrzeszania się w związkach zawodowych, lecz pracodawcy są niechętni powstawaniu organizacji pracowniczych w swoich firmach i często nie cofają się nawet przed wyrzuceniem inicjatorów z pracy. Nie odstraszają ich przy tym kary grzywny albo ograniczenia wolności za przeszkadzanie w utworzeniu organizacji związkowej, które przewiduje ustawa o związkach zawodowych. Dlatego działania zmierzające do utworzenia związku często do ostatniej chwili są czynione w tajemnicy nie tylko przed pracodawcą.
