Z sondy przeprowadzonej przez „Rz" w dziewięciu województwach wynika, że po nowym roku samorządy zlikwidują 35 proc. ośrodków adopcyjnych. Wszystko przez ustawę o wspieraniu rodziny w systemie pieczy zastępczej (DzU nr 149, poz. 887), która zobowiązała marszałków województw do przejęcia placówek adopcyjnych. Teraz pieczę nad 56 publicznymi ośrodkami sprawują powiaty, a 37 niepublicznym prowadzonym przez organizacje pozarządowe i kościelne powierzają w drodze umowy i częściowo finansują realizację procedur adopcyjnych.
Nowa ustawa przewiduje jednak, że samorządy województwa przejmą tylko te spośród publicznych ośrodków adopcyjnych, które przeprowadziły w 2009 r. dziesięć procesów przysposobienia zakończonych sukcesem. Placówki niepubliczne, z którymi marszałek powinien podpisać umowę i których zadania nadal finansować, powinny natomiast wykazać się przeprowadzeniem co najmniej 20 procedur adopcyjnych.
– Kryteria są niesprawiedliwe. Dlaczego w stosunku do niepublicznych placówek są bardziej wyśrubowane, skoro w moim ośrodku jest tylko dwóch etatowych pracowników, a publiczne mają znacznie większą kadrę? Nie mogliśmy przeprowadzić o ostatnim czasie więcej niż 18 adopcji – mówi Bożena Puszkiewicz z niepublicznego ośrodka Arka w Olsztynie.
Zaznacza, że poinformowała już rodziców czekających na przysposobienie dzieci, że jej placówka funkcjonuje tylko do końca roku, bo marszałek nie podpisze z nią umowy. Rodzice protestują, bo prawdopodobnie będą musieli dłużej czekać na adopcje. W woj. warmińsko-mazurskim siedem działających tam ośrodków przeprowadziło ponad 100 adopcji w 2010 r. Tylko jeden publiczny spełnia jednak kryteria ustawowe i urząd marszałkowski przejmie go.
– Jeśli w regionie zostaną nagle jeden, dwa ośrodki, mogą sobie nie poradzić z przeprowadzeniem tylu procedur. Dlatego marszałkowie nie powinni tak restrykcyjnie podchodzić do nowych przepisów, bo dają one samorządom furtkę, pozwalając mimo wszystko powierzyć zadania adopcyjne organizacjom pozarządowym niespełniającym kryteriów – mówi Monika Rydziak z katolickiego ośrodka adopcyjno-opiekuńczego diecezji warszawsko-praskiej.