Mieszkanie wykupione rozliczane po rozwodzie

Rozwodzący się małżonkowie mogą przekształcić prawo lokatorskie do mieszkania we własność, by je sprzedać i podzielić się uzyskaną kwotą

Aktualizacja: 23.02.2008 07:57 Publikacja: 23.02.2008 01:42

Izabela Lewandowska

W praktyce takie rozwiązanie będzie dla nich korzystniejsze niż podział lokum o statusie lokatorskim.

Czytelniczka, której sprawa rozwodowa jest w toku, złożyła wspólnie z mężem wniosek o przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu w prawo odrębnej własności. Po przekształceniu zamierzają mieszkanie sprzedać, by następnie podzielić się pieniędzmi.

Czytelniczka pyta, w jaki sposób w tym rozliczeniu powinien być uwzględniony fakt, że chociaż przydział mieszkania opiewał na męża i zostało ono przydzielone w trakcie małżeństwa, to pieniądze na wkład mieszkaniowy ona dostała od rodziców.

Jeśli pieniądze na wkład pochodziły z majątku osobistego (odrębnego) jednego z małżonków, a więc ze środków uzyskanych przed ślubem albo z darowizny czy spadku uzyskanego w trakcie małżeństwa, stanowią one nakład z majątku osobistego (odrębnego) na majątek wspólny.

Jako taki nakład traktuje się również wkład na przedmałżeńskie mieszkanie lokatorskie przekształcone następnie w czasie małżeństwa we własność. Wtedy to jedno z małżonków, które dokonało takich nakładów, wycofa tylko ich wartość jako nakład z majątku odrębnego na majątek wspólny.

Wyliczenie wartości tego nakładu nie będzie zapewne proste. Należy, jak się wydaje, stosować z odpowiednimi modyfikacjami zasady, które obowiązują podczas zwrotu przez spółdzielnię mieszkaniową wartości lokatorskiego prawa do mieszkania po wygaśnięciu tego prawa. Zgodnie z art. 11 ust. 21 ustawy z 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych w takim wypadku spółdzielnia zwraca wartość rynkową mieszkania, ale nie może ona być wyższa niż kwota uzyskana przez spółdzielnię w wyniku przetargu. Punktem wyjścia jest w każdym razie wartość rynkowa.

Sposób traktowania w tych rozliczeniach kwoty umorzonej podczas przekształcania statusu mieszkania z lokatorskiego na własnościowy wskazał Sąd Najwyższy, m.in. w uchwale z 26 kwietnia 1995 r. (sygn. III CZP 41/95). Korzyść ta stanowi dorobek małżonków także w sytuacji, gdy tylko jedno pokryło z majątku odrębnego wkład mieszkaniowy albo wkład budowlany związany z przekształceniem.

To samo odnieść trzeba do faktycznej wartości części mieszkania pokrytej przez kredyt udzielony spółdzielni, który – według aktualnych przepisów – w razie przekształcenia prawa lokatorskiego do mieszkania we własność członek spółdzielni zwraca według wartości nominalnej. Ta wartość obecnie to często (po denominacji) kilkaset, a nawet kilkadziesiąt złotych.