Pozwala dziennikarzom na wykonywanie ich pracy w sposób wolny od nacisków o charakterze politycznym lub finansowym. Gwarancje niezależności redakcyjnej mają szczególne znaczenie w mediach publicznych jako istotny element wykonywania misji publicznej, która zakłada m.in. przekazywanie informacji o pluralistycznym charakterze, odzwierciedlającym poglądy różnych grup społecznych.
W ramach cyklu "Analizy i rekomendacje" HFPC publikuje opinię dotyczącą gwarancji niezależności redakcyjnej z perspektywy standardów międzynarodowych oraz polskiego prawa.
- Niezależność redakcyjna musi być chroniona nie tylko w relacjach zewnętrznych dziennikarzy, ale także wewnątrz samych mediów. Ważnym elementem niezależności jest takie ukształtowanie funkcjonowania redakcji, w tym zasad polityki kadrowej, aby zapewniały one dostateczną autonomię dziennikarzom, pozwalającą na uniezależnienie się od interesów właścicieli mediów – czytamy w opinii.
Opinia odnosi się w szczególności do statusu oraz relacji redaktora naczelnego z organami statutowymi mediów publicznych w Polsce, w szczególności z Zarządem, Radą Nadzorczą, a także z Radą Programową. Próby nadmiernego wpływania tych organów na bieżącą pracę redakcji czy decyzje personalne dotyczące poszczególnych dziennikarzy mogą stanowić nieuzasadnioną ingerencję w samodzielność i niezależność redaktora naczelnego.
Impulsem do podjęcia tej tematyki przez HFPC były informacje przekazywane przez media w marcu 2015 r. na temat nacisków wywieranych na dziennikarzy Radia dla Ciebie (RDC), a w szczególności doniesienia o niejasnych okolicznościach zakończenia współpracy z red. Elizą Michalik.