Rzecznik Praw Obywatelskich złożył kasację do Sądu Najwyższego od wyroku skazującego dziennikarza za zniesławienie wójta. Zdaniem RPO wyrok zapadł z rażącym naruszeniem prawa procesowego.
Aktualizacja: 12.07.2019 18:09 Publikacja: 12.07.2019 16:42
Foto: www.sxc.hu
Chodziło o budzący liczne kontrowersje art. 212 Kodeksu karnego, który pozwala sądom na karanie za zniesławienie.
Czytaj też:
Ziobro wycofuje się ze zmian art. 212 kodeksu karnego
W jednym z lokalnych tygodników w 2006 r. porównano wójta gminy - kobietę - do komendanta obozu podobnego do Berezy Kartuskiej. Padły też porównania do "truchła" i "padliny zalatującej batiuszką Stalinem na odległość".
Wójt uznała to za przestępstwo pomówienia o postępowanie, które mogło poniżyć ją w opinii publicznej i narazić na utratę zaufania potrzebnego do zajmowanego stanowiska. Złożyła w sądzie prywatny akt oskarżenia z art. 212 par. 2 kk. Za takie zniesławienie grozi grzywna, kara ograniczenia wolności albo do roku pozbawienia wolności.
W 2009 r. sąd rejonowy uznał autora publikacji za winnego przestępstwa. Wymierzył mu 2800 zł grzywny. Ponadto sąd nakazał mu zwrócić oskarżycielce prywatnej koszty procesu.
W odwołaniu oskarżony wniósł o uniewinnienie, ewentualnie o uchylenie orzeczenia i zwrot sprawy sądowi I instancji. Sąd okręgowy w 2010 r. utrzymał jednak zaskarżony wyrok.
Rzecznik zaskarżył orzeczenie sądu okręgowego. Jego zdaniem ten wyrok zapadł z rażącym naruszeniem prawa procesowego. Sąd rejonowy kontynuował bowiem proces o zniesławienie po 18 sierpnia 2009 r. choć tego dnia ani oskarżycielka prywatna, ani jej pełnomocnik nie stawili się w sądzie bez usprawiedliwionych powodów. Byli zaś prawidłowo zawiadomieni o terminie rozprawy.
Zgodnie z art. 496 Kodeksu postępowania karnego postępowanie w sprawach z oskarżenia prywatnego umarza się za zgodą oskarżonego, jeżeli oskarżyciel prywatny odstąpi od oskarżenia przed prawomocnym zakończeniem postępowania. Zgoda oskarżonego nie jest wymagana, jeżeli oskarżyciel prywatny odstąpi od oskarżenia przed rozpoczęciem przewodu sądowego. Przy czym za odstąpienie od oskarżenia uważa się niestawiennictwo oskarżyciela prywatnego i jego pełnomocnika na rozprawie głównej bez usprawiedliwionych powodów (art. 496 par. 3 kpk).
Pominięcie tego przez sąd rejonowy spowodowało dalsze prowadzenie postępowania oraz wydanie wyroku - mimo braku skargi uprawnionego oskarżyciela. Nie mogła tego zmienić obecność oskarżycielki prywatnej lub jej pełnomocnika na kolejnych rozprawach. Jedyną bowiem okolicznością, która może spowodować obalenie domniemania wynikającego z art. 496 § 3 kpk jest wykazanie, że niestawiennictwo było usprawiedliwione – do czego w tej sprawie nie doszło.
Odstąpienie od oskarżenia jest dla sądu odwoławczego nakazem uchylenia wyroku I instancji - nawet gdy w apelacji nie postawiono zarzutu z tym związanego. Brak skargi uprawnionego oskarżyciela jest bowiem tzw. bezwzględną przyczyną odwoławczą, która sąd uwzględnia z urzędu.
Jak wskazywał Sąd Najwyższy, postępowania prywatnoskargowe toczą się z inicjatywy oskarżyciela prywatnego i przede wszystkim w jego interesie. Przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego bezpośrednio naruszają bowiem interes pokrzywdzonego. A zatem to oskarżyciel ma obowiązek wykazywania w sądzie, że jest zainteresowany dalszym tokiem procesu. Dlatego też wykluczone jest prowadzenie postępowania przez sąd wbrew lub mimo braku woli oskarżyciela prywatnego.
Rzecznik wniósł w kasacji by Sąd Najwyższy uchylił oba wyroki i umorzył postępowanie.
Wcześniej Prokuratura Krajowa uznała brak podstaw do złożenia w tej sprawie kasacji nadzwyczajnej przez Prokuratora Generalnego. Według niej analiza akt sprawy nie wskazała, aby sądy dopuściły się uchybień stanowiących bezwzględne przyczyny odwoławcze.
Rzecznik przypomina, że dyskusja na temat zniesienia odpowiedzialności karnej za zniesławienie trwa w Polsce od kilkunastu lat. Mimo publikacji, stanowisk instytucji publicznych, organizacji dziennikarskich, pozarządowych czy postępowań przed Trybunałem Konstytucyjnym i Europejskim Trybunałem Praw Człowieka przepis art. 212 pozostaje częścią porządku prawnego. Ostatnio resort chciał nawet zaostrzenia art. 212 przy okazji nowelizacji prawa karnego, ale wycofał się z tych propozycji.
- Proponuję rozważenie takich zmian legislacyjnych, które doprowadziłyby do uproszczenia procedury dochodzenia roszczeń w sprawach o zniesławienie na drodze cywilnoprawnej, przy jednoczesnym pozostawieniu możliwości zastosowania sankcji karnych do tych przypadków, w których sankcje cywilnoprawne mogą okazać się niewystarczające – pisał w 2016 RPO Adam Bodnar w wystąpieniu do ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry.
© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: rp.pl
Ustawa o komisji ws. wpływów rosyjskich wywołuje wiele obaw i wątpliwości oraz tworzy trudne do zrzucenia odium.
Oświetlenie w samochodach jest tematem szerokiej dyskusji od lat. O ile na dobrze oświetlonych arteriach miejskich problem jest niełatwy do diagnozy, o tyle wystarczy wyjechać poza aglomerację, by zmierzyć się z potężnym dyskomfortem wynikającym z zasięgu i jakości snopu światła.
Komisja ds. wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne RP w l. 2007–2022 ma powstać szybko, ale na kontrolę jej decyzji przez sąd nie starczy czasu przed wyborami.
Komisja do zbadania rosyjskich wpływów będzie mogła wydawać swoje rozstrzygnięcia niemal od razu.
Co robić i mówić, gdy wezwie Komisja do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022? Niekonstytucyjna ustawa PiS, czyli „lex Tusk” w pytaniach i odpowiedziach. Z Wojciechem Tumidalskim rozmawia Cezary Szymanek.
Przemysław Radzik - jeden z zastępców rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych i wiceprezes Sądu Apelacyjnego w Warszawie - od czerwca będzie wiceprezesem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu. Ze spekulacji medialnych wynika, że to efekt konfliktu z prezesem SA, Piotrem Schabem.
Wejście w życie ustawy o fundacji rodzinnej wprowadza istotne zmiany w ustalaniu i wypłacaniu świadczeń dla osób pominiętych w testamencie.
Prokuratura przesłała do marszałek Sejmu wniosek o pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła Grzegorza Brauna. Chodzi o incydent w krakowskim Sądzie Okręgowym i wyrzucenie do śmietnika choinki ozdobionej bombkami z napisem "Konstytucja" - poinformowało RMF FM.
Nowość w projekcie zmian w Lex Tusk: jeśli od decyzji komisji zostanie wniesiona apelacja, to taka decyzja nie zacznie działać aż do wyroku sądu.
Prezydent Andrzej Duda złożył nowelizację podpisanej w poniedziałek ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022. Zaapelował do parlamentu o jak najszybsze uchwalenie tych poprawek.
Prawo łaski jest wyłączną i nie podlegającą kontroli kompetencją prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wywołującą ostateczne skutki prawne - orzekł w piątek Trybunał Konstytucyjny w sprawie sporu kompetencyjnego pomiędzy prezydentem a Sądem Najwyższym w zakresie prawa łaski.
W Sądzie Apelacyjnym w Gdańsku rozpoczął się proces odwoławczy lidera zespołu Behemoth Adama Nergala Darskiego oraz dwóch jego współpracowników. Są oskarżeni o znieważenie polskiego godła.
W piątek Trybunał Konstytucyjny w 11-osobowym składzie rozpoczął badanie sporu kompetencyjnego pomiędzy prezydentem a Sądem Najwyższym w sprawie prawa łaski.
W piątek Sąd Apelacyjny w Warszawie utrzymał wyrok skazujący Kajetana P. na dożywocie. Mężczyzna w 2016 r. zabił w mieszkaniu na warszawskiej Woli 30-letnią lektorkę języka włoskiego.
Ogólnopolskie Stowarzyszenie Sędziów Sądów Administracyjnych opublikowało oświadczenie dotyczące ws. komisji ds. rosyjskich wpływów (tzw. Lex Tusk).
24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę.
Kanclerz Niemiec Olaf Scholz przemawiał poprzedniej na wiecu rządzącej partii SPD na przedmieściach Berlina. Na miejscu pojawiła się grupa prorosyjskich aktywistów, którzy wykrzykiwali hasła przeciwko dostarczaniu broni Ukrainie i próbowali wygwizdać Scholza.
Samochody, które od ponad 10 lat nie są eksploatowane, zostaną wyrejestrowane automatycznie. Ma to być ukłon w stronę osób niepłacących składek za ubezpieczenie OC. W razie chęci jego dalszego użytkowania, nowa rejestracja nie będzie wiązała się z karą.
Jedenastu profesorów nauk prawnych podpisało się pod oświadczeniem, w którym wyrazili stanowczy sprzeciw wobec brutalnego ataku ministra edukacji i nauki Przemysława Czarnka na profesora Jana Zimmermanna.
Generał David Petraeus powiedział, że ukraińska kontrofensywa jest "bardzo imponująca" i może zakończyć się sukcesem. W jego ocenie Ukraińcy są "zdeterminowani, aby wyzwolić swój kraj".
Marsz w Warszawie organizuje Platforma Obywatelska i Donald Tusk. Marsz odbywa się "przeciw drożyźnie, złodziejstwu i kłamstwu, za wolnymi wyborami"
Według analityków z Instytutu Studiów nad Wojną, założyciel Grupy Wagnera, Jewgienij Prigożyn, eskalował spór z rosyjskim Ministerstwem Obrony, aby złagodzić swój konflikt z czeczeńskim przywódcą Ramzanem Kadyrowem.
Range Rover Sport SVR odchodzi na emeryturę. Jego miejsc zajmuje Range Rover Sport SV, który ma godnie i odważnie zastąpić poprzednika. To najmocniejszy Range Rover wszech czasów.
"Czy Pani/Pana zdaniem Polska jest obecnie demokratycznym państwem prawa?" - takie pytanie zadaliśmy uczestnikom sondażu SW Research dla rp.pl.
24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę.
- Bez upadku reżimu Putina wojna się nie skończy – mówi „Rzeczpospolitej” Mychajło Podolak, czołowy doradca w biurze prezydenta Ukrainy, Wołodymyra Zełenskiego.
Dzięki sztucznej inteligencji firmy turystyczne mogą znacząco zwiększyć swoje przychody. Tymczasem tylko kilka procent z nich wykorzystuje ją w swojej działalności - mówiła prezeska Qtravel.ai Agnieszka Kukałowicz podczas konferencji zorganizowanej przez naszą redakcję.
Szef Grupy Wagnera, Jewgienij Prigożyn, stwierdził w sobotnim poście na Telegramie, że niezidentyfikowane frakcje Kremla „niszczą państwo rosyjskie” i próbują zasiać niezgodę między nim a przywódcami Czeczenii i ich bojownikami.
Słowak Martin Vaculik wygrał w Pradze Grand Prix Czech, trzecią rundę indywidualnych mistrzostw świata na żużlu. Najlepszy z Polaków, Bartosz Zmarzlik, był czwarty i objął samodzielne prowadzenie w klasyfikacji generalnej cyklu.
Premiera singla „My” miała miejsce drugiego czerwca, natomiast premiera albumu „My” - trzeciego studyjnego wydawnictwa zespołu Kim Nowak, już w październiku 2023 roku.
Przystąpienie Finlandii do NATO podkreśla, że rosyjska inwazja na pełną skalę na Ukrainę była „strategiczną porażką” - powiedział ambasador USA w Polsce Mark Brzeziński.
Przestępczość zorganizowana nie dba o struktury państwowe. Jednak w wojnie Rosji z Ukrainą nawet przestępcy okazują uczucia patriotyczne. Ma to wpływ na handel narkotykami, bronią i ludźmi.
To była deklasacja. Polka bez żadnych problemów pokonała Chinkę Xinyu Wang 6:0, 6:0.
Polski Pawilon za wystawę „Poetyka konieczności” zdobył na London Design Biennale jedną z trzech głównych nagród.
Okręg szkolny w amerykańskim stanie Utah usunął Biblię ze szkół podstawowych i gimnazjów, ponieważ zawierała „wulgaryzmy i przemoc”.
Służba Bezpieczeństwa Ukrainy trzeciego czerwca aresztowała funkcjonariusza chersońskiej regionalnej administracji wojskowej podejrzanego o współpracę z rosyjskim okupantem. Grozi mu piętnaście lat więzienia.
- Ta cała sytuacja odsłoniła miękkie podbrzusze systemu obrony państwa - mówi Tomasz Siemoniak, były wicepremier w rządzie PO – PSL, szef MON, członek sejmowej komisji obrony narodowej.
Szef FIFA Gianni Infantino grozi, że telewizja nie pokaże tegorocznych mistrzostw świata kobiet w największych europejskich krajach, bo nadawcy płacą za luksusowy produkt za mało. Impreza startuje 20 lipca.
Amerykański rząd nałożył karę w wysokości 1,1 miliona dolarów na British Airways za to, że przewoźnik nie wypłacił odszkodowań klientom za odwołane loty w czasie pandemii.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas