Trudno zdobyć akt notarialny z własnym podpisem

Gdy ktoś podpisze się na akcie notarialnym za nas, pozostaje ścieżka karna.

Publikacja: 25.10.2023 07:17

Trudno zdobyć akt notarialny z własnym podpisem

Foto: AdobeStock

Dyskusję prawników wywołał kazus osoby, której odmówiono okazania oryginału aktu notarialnego z jej podpisem.

– W chwili jego powstania mój klient znajdował się pod opieką lekarską – mówi adwokat Jacek Grochowalski, który ujawnił sprawę. – Pani notariusz powiedziała początkowo, że akt okaże, jeśli wraz ze stroną pojawi się adwokat. A zgody na wgląd wciąż nie ma. Rozmawiałem z kilkoma rejentami, którzy wskazywali, że żadne przepisy takiego okazania nie zabraniają. W przypadku ponownej odmowy nie będę miał innej możliwości niż zgłoszenie wniosku do prokuratury – dodaje.

Odmawiając, rejentka powołała się na art. 95, 109 i 110 prawa o notariacie. I według adw. Stanisława Filipowicza miała rację.

Czytaj więcej

Weksel z podrobionym podpisem - SN uwzględnił skargę Ziobry

– Notariusz nie powinien okazywać osobie trzeciej, również stronie czynności notarialnej, oryginału aktu notarialnego – tłumaczy. –Prawo o notariacie nie przewiduje takiej czynności, a rejent jako funkcjonariusz publiczny musi działać w granicach prawa i na jego podstawie. Jest on też gwarantem, że jedyny egzemplarz dokumentu o szczególnym charakterze prawnym, jakim jest oryginał aktu notarialnego, nie zostanie uszkodzony, tak że nie będzie możliwe jego odtworzenie – dodaje mec. Filipowicz.

Gdy dojdzie do zaniedbań, notariusz może ponieść bardzo poważne konsekwencje – odszkodowawcze, dyscyplinarne, a nawet karne.

Jedyną możliwością jest tu zawiadomienie prokuratury. Ta zaś musi wnieść do sądu o uchylenie tajemnicy notarialnej. Dopiero potem śledczy i pokrzywdzony mogą obejrzeć akt – w kancelarii lub depozycie sądowym. Jeśli nie potwierdzi on autentyczności podpisu, konieczna jest opinia biegłego.

Opisany przypadek nie jest odosobniony. Zdarzało się np. że jeden bliźniak dokonał czynności notarialnej w imieniu drugiego bez jego wiedzy. Były i próby sprzedawania nie swoich nieruchomości przy wykorzystaniu podrobionych dokumentów na cudze dane.

– Zdarza się też, że klient podpisał się pod takim aktem, a potem próbuje temu zaprzeczać – i to nawet gdy biegły grafolog stwierdzi autentyczność podpisu – podaje adwokat dr Karol Pachnik.

OPINIA

Lech Borzemski, prezes Krajowej Rady Notarialnej

Zachowanie notariusza, który nie chce udostępnić oryginału aktu notarialnego, jest prawidłowe. Oryginał taki sporządzany jest tylko w jednym egzemplarzu, dlatego obowiązujące regulacje kładą ogromny nacisk na ochronę jego fizycznego bezpieczeństwa. Oczywiście może być udostępniany przy zachowaniu odpowiednich procedur, np. biegłemu grafologowi działającemu na polecenie sądu. Przekazanie do ręki oryginału, nawet stronie umowy, jest jednak wykluczone. Wyjściem kompromisowym byłoby zrobienie przez notariusza kserokopii strony oryginału, na której znajdują się podpisy, i okazanie jej klientowi, który kwestionuje złożenie podpisu na akcie notarialnym. Ten zabieg pozwoliłby na wstępne wyjaśnienie wątpliwości klienta. Gdyby okazało się niewystarczające, pozostaje droga sądowa.

Dyskusję prawników wywołał kazus osoby, której odmówiono okazania oryginału aktu notarialnego z jej podpisem.

– W chwili jego powstania mój klient znajdował się pod opieką lekarską – mówi adwokat Jacek Grochowalski, który ujawnił sprawę. – Pani notariusz powiedziała początkowo, że akt okaże, jeśli wraz ze stroną pojawi się adwokat. A zgody na wgląd wciąż nie ma. Rozmawiałem z kilkoma rejentami, którzy wskazywali, że żadne przepisy takiego okazania nie zabraniają. W przypadku ponownej odmowy nie będę miał innej możliwości niż zgłoszenie wniosku do prokuratury – dodaje.

Pozostało 80% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo dla Ciebie
Koniec abonamentu RTV. Ma go zastąpić opłata w wysokości 8-9 zł miesięcznie
Prawo karne
Prezydent Andrzej Duda ułaskawił prawicowego publicystę
Konsumenci
TSUE orzekł na korzyść frankowiczów. Co ten wyrok oznacza dla banków
Prawo dla Ciebie
Sąd rozstrzygnie spór między córką i wdową po Grzegorzu Ciechowskim
Zawody prawnicze
Adwokatura przyjęła nowe zasady wykonywania zawodu. Zmiany w etyce i zastępstwach
Materiał Promocyjny
Sztuczna inteligencja zmienia łańcuchy dostaw w okresach wysokiego popytu