Bezpieczeństwo urzędników państwowych: Znieważenie prezydenta nadal pod wzmożoną ochroną kodeksu karnego

Wkrótce do Sejmu trafi projekt noweli kodeksu karnego znoszący karalność za publiczne znieważenie zbiorowych konstytucyjnych organów RP, np. Sejmu.

Publikacja: 14.08.2013 09:15

Propozycja zniesienia ?art. 226 § 3 k.k., zgodnie z którym za publiczne znieważanie lub poniżanie ko

Propozycja zniesienia ?art. 226 § 3 k.k., zgodnie z którym za publiczne znieważanie lub poniżanie konstytucyjnego organu RP grozi kara do dwóch lat więzienia, nie oznacza, że tego rodzaju czyny w ogóle nie będą ścigane.

Foto: Fotorzepa, Danuta Matłoch Danuta Matłoch

Na wtorkowym posiedzeniu Rada Ministrów nie zrezygnowała z sankcji za znieważenie prezydenta RP (art. 135 § 2 kodeksu karnego). Za taki czyn grozi do trzech lat więzienia.

Jak poinformował Maciej Berek, szef Rządowego Centrum Legislacji, pozostawiono ją w wyniku konsultacji z udziałem instytucji państwowych i pozarządowych, m.in. Kancelarii Prezydenta, a także prokuratora generalnego oraz I prezesa Sądu Najwyższego. Podkreślali oni szczególną rolę prezydenta.

Propozycja zniesienia art. 226 § 3 k.k., zgodnie z którym za publiczne znieważanie lub poniżanie konstytucyjnego organu RP grozi kara do dwóch lat więzienia, nie oznacza, że tego rodzaju czyny w ogóle nie będą ścigane.

Organy jednoosobowe, np. policjant czy poseł, będą chronione na zasadach identycznych jak inni funkcjonariusze i wszyscy obywatele, tj. na mocy art. 216 k.k. o zniewadze czy art. 226 § 1 o znieważeniu funkcjonariusza.

Helsińska Fundacja Praw Człowieka krytycznie ocenia pozostawienie ochrony karnej prezydenta przed znieważeniem. – Fundacja od wielu lat postulowała wykreślenie tego przepisu, bo jest nieproporcjonalny do wyrządzonej szkody, nieżyciowy, a w ciągu roku skazuje się mniej więcej jedną osobę. Większość spraw jest umarzanych – argumentuje Barbara Grabowska, prawniczka fundacji.

Podobnie uważa prof. Ewa Łętowska, sędzia Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku. – Nie tędy droga. Specjalna ochrona dla wysokich urzędników, z prezydentem RP, powinna być zniesiona, gdyż obrażenie czy zniesławienie prezydenta ma tę samą wartość co obrażenie wójta. Ale to nie wystarczy, bo problem jest gdzie indziej. W wadliwie uregulowanej wyższej odpowiedzialności za zniesławiania w mediach (art. 212 § 2 i 226 k.k.). Nie uwzględnia ona zagwarantowanej w konstytucji (art. 14) wolności prasy i komunikowania się. Problem jest także w pewnego rodzaju lenistwie interpretacyjnym sędziów, którzy nie oddzielają debaty publicznej w mediach, choćby ostrej, od bezpardonowego ataku w celu poniżenia, zdyskredytowania, co powinno być ścigane – uważa prof. Łętowska.

Dodajmy, że przepisy karne dotyczące wypowiedzi, zwłaszcza prasowych, w tym także art. 212 kodeksu karnego dotyczący zniesławienia, są od lat krytykowane za zbytni rygoryzm nie tylko przez środowiska dziennikarskie.

Nie chodzi o to, że są zbyt często stosowane, ale o sam fakt, że są stosowane i mogą ograniczać debatę publiczną oraz dziennikarską inicjatywę. A tendencja europejska jest taka, że coraz częściej spory rozstrzyga się na drodze cywilnej.

etap legislacyjny: trafi do Sejmu

Na wtorkowym posiedzeniu Rada Ministrów nie zrezygnowała z sankcji za znieważenie prezydenta RP (art. 135 § 2 kodeksu karnego). Za taki czyn grozi do trzech lat więzienia.

Jak poinformował Maciej Berek, szef Rządowego Centrum Legislacji, pozostawiono ją w wyniku konsultacji z udziałem instytucji państwowych i pozarządowych, m.in. Kancelarii Prezydenta, a także prokuratora generalnego oraz I prezesa Sądu Najwyższego. Podkreślali oni szczególną rolę prezydenta.

Pozostało jeszcze 82% artykułu
Prawo karne
Morderstwo na Uniwersytecie Warszawskim. Obrońca podejrzanego: nie przyznał się
Ubezpieczenia i odszkodowania
Rekordowe odszkodowanie dla pacjenta. Miał operację kolana, wypisano go bez nogi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Prawo karne
Mieszkanie Nawrockiego. Nieprawdziwe oświadczenia w akcie notarialnym – co na to prawo karne?
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem