Inwalidzi i sieroty mogą liczyć na dodatkowe wsparcie

Osobom, które mają ustalone prawo do renty lub emerytury, przysługują różnego rodzaju dodatki. Warunki ich przyznania są różne w zależności od ich rodzaju

Publikacja: 10.06.2009 07:00

Inwalidzi i sieroty mogą liczyć na dodatkowe wsparcie

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek JD Jerzy Dudek

Red

O jakie dodatkowe świadczenia chodzi? Jest to po pierwsze dodatek pielęgnacyjny. Zgodnie z art. 75 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0F0DF660B36C495AE84A3B05EC56FBD6?id=172511]ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych[/link] dodatek ten przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, jeżeli osoba ta została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 lat.

[srodtytul]Wiek lub brak zdolności do aktywności zawodowej[/srodtytul]

W przypadku osoby całkowicie niezdolnej do pracy oraz niezdolnej do samodzielnej egzystencji stan ten musi zostać stwierdzony przez lekarza orzecznika ZUS. A zatem osoba, która ubiega się o dodatek z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji, musi przedłożyć zaświadczenie lekarskie – druk ZUS N-9.

Natomiast osoba, która ukończyła 75. rok życia, jest uprawniona do dodatku pielęgnacyjnego bez potrzeby weryfikowania jej stanu zdrowia w drodze badania lekarza orzecznika ZUS. Dla nabycia prawa do tego świadczenia bez znaczenia będzie więc fakt, że osoba 75-letnia może zachować zdolność do samodzielnej egzystencji, a nawet zdolność do pracy.

Dodatek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty przebywającej w zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, chyba że przebywa poza placówką przez okres dłuższy niż dwa tygodnie w miesiącu.

Ponieważ przepis używa słów „dwa tygodnie w miesiącu” bez wyjaśnienia, czy chodzi o kolejne dwa tygodnie nieprzerwane czy też 14 dowolnych dni w miesiącu, przyjmuje się, że przebywanie poza taką placówką w sumie przez okres dwóch tygodni w miesiącu (nawet z przerwami) uprawnia do uzyskania dodatku pielęgnacyjnego.

Kwotę dodatku podwyższa się przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji emerytur i rent od miesiąca, w którym przeprowadzana jest waloryzacja.

Dodatek pielęgnacyjny jest wolny od podatku dochodowego oraz nie podlega egzekucji administracyjnej i sądowej.

[srodtytul]Zasiłek pielęgnacyjny[/srodtytul]

Nie należy mylić dodatku pielęgnacyjnego ze świadczeniem pielęgnacyjnym, który przewidziany został w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=A9194778AAFF727CE53F318C8A1BDDD9?id=182545]ustawie z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych[/link]. Zgodnie z art. 16 ust. 2 i 3 tej ustawy zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

- niepełnosprawnemu dziecku;

- osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

- osobie, która ukończyła 75 lat;

- osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia.

Uwaga! Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie, która jest uprawniona do dodatku pielęgnacyjnego.

[b]W uchwale z 12 października 1999 r. (III ZP 7/99) Sąd Najwyższy stwierdził[/b], że osoba niezdolna do samodzielnej egzystencji nie zachowuje prawa do wypłaty dodatku pielęgnacyjnego, wówczas gdy wypłata renty z tytułu niezdolności do pracy podlega zawieszeniu w całości.

[srodtytul]Dla żołnierzy...[/srodtytul]

Zgodnie z ustawą z 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin renta inwalidzka przysługuje żołnierzowi, który został zaliczony do jednej z grup inwalidów wskutek inwalidztwa powstałego w związku z działaniami wojennymi lub mającymi charakter wojennych, choćby nawet inwalidztwo to powstało po zwolnieniu ze służby wojskowej. Do renty inwalidzkiej przysługuje dodatek pielęgnacyjny z tytułu zaliczenia do I grupy inwalidów lub ukończenia 75 lat.

Dodatek pielęgnacyjny z tytułu zaliczenia do I grupy inwalidów przysługuje w wysokości zwiększonej o 50 proc.

[srodtytul]...i dziecka bez rodziców...[/srodtytul]

Jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest sierota zupełna, przysługuje jej dodatek dla sierot zupełnych (art. 76 ustawy emerytalnej). [b]Jak wyjaśnił Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z 13 stycznia 1997 r. (III AUr 500/96)[/b], sierotą zupełną jest dziecko, którego oboje rodzice nie żyją lub gdy jedno z nich nie żyje, a drugie nie jest znane.

Kwotę dodatku dla sierot zupełnych podwyższa się przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji emerytur i rent od miesiąca, w którym przeprowadzana jest waloryzacja.

Należy podkreślić, że świadczenie to jest ściśle związane z uprawnieniem do renty rodzinnej. Innymi słowy, sieroctwo zupełne nie jest samoistną przesłanką do uzyskania prawa do tego świadczenia. Niezbędne jest również uprawnienie do renty rodzinnej rozumiane jako jej faktyczne pobieranie.

Dodatek dla sierot zupełnych jest wolny od podatku dochodowego i nie podlega egzekucji, zarówno administracyjnej, jak i sądowej.

[srodtytul]... oraz kombatantów...[/srodtytul]

Zgodnie z art. 15 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=FBAE0FB4636626D6B90C410D959E79C9?id=164488]ustawy z 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego[/link] kombatantom i innym osobom uprawnionym, pobierającym emeryturę lub rentę albo uposażenie w stanie spoczynku bądź uposażenie rodzinne, przysługuje dodatek kombatancki. Przysługuje on obok emerytury lub renty. W przypadku zbiegu prawa do kilku świadczeń o charakterze emerytalno-rentowym przysługuje tylko jeden dodatek kombatancki.

Osobie uprawnionej jednocześnie do dodatku kombatanckiego i dodatku z tytułu tajnego nauczania przysługuje tylko jeden z tych dodatków – wyższy lub wybrany przez zainteresowanego.

Kwota dodatku kombatanckiego ulega podwyższeniu przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji emerytur i rent – od miesiąca, w którym jest przeprowadzona waloryzacja.

Ponadto osobom tym przysługuje tzw. dodatek kompensacyjny – w wysokości 15 proc. dodatku kombatanckiego.

W przypadku zbiegu prawa do więcej niż jednego świadczenia emerytalnego lub rentowego przysługuje jeden dodatek kompensacyjny.

[srodtytul]... i tajnych belfrów[/srodtytul]

Za tajne nauczanie przysługuje dodatek przewidziany w [link=hhttp://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=87AB7B6BCC2B988FB0932274714E2868?id=182007]ustawie z 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela[/link].

Przysługuje on nauczycielom, którzy w czasie okupacji prowadzili tajne nauczanie, a także przed 1 września 1939 r. nauczali w języku polskim w szkołach polskich na terenie III Rzeszy oraz byłego Wolnego Miasta Gdańska. Jest to dodatek do emerytury lub renty. Wynosi on 10 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kwartale kalendarzowym poprzedzającym termin ostatniej waloryzacji emerytur i rent w 1995 r., jeżeli nie pobierają takiego dodatku z innego tytułu.

Przyznanie tego dodatku następuje na wniosek zainteresowanego. Jego wysokość jest podwyższana przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji emerytur i rent – od miesiąca, w którym jest przeprowadzana waloryzacja.

[ramka][b]Kiedy tylko na wniosek[/b]

W celu ustalenia uprawnień do dodatku pielęgnacyjnego konieczny jest wniosek zainteresowanego. W przypadku jednak dodatku dla emerytów i rencistów z tytułu ukończenia 75. roku życia – dodatek pielęgnacyjny przyznawany jest niejako z urzędu. Związane jest to z systemem komputerowym stosowanym w ZUS, który w sposób automatyczny sygnalizuje ukończenie przez danego uprawnionego wieku pozwalającego na otrzymanie dodatku pielęgnacyjnego. A to oznacza z kolei, że przyznawany jest on bez wniosku. Gdyby się jednak zdarzyło, że system komputerowy zawiedzie, zainteresowany powinien, zgodnie z ustawą, złożyć stosowny wniosek.[/ramka]

O jakie dodatkowe świadczenia chodzi? Jest to po pierwsze dodatek pielęgnacyjny. Zgodnie z art. 75 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0F0DF660B36C495AE84A3B05EC56FBD6?id=172511]ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych[/link] dodatek ten przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, jeżeli osoba ta została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 lat.

Pozostało 93% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów