Zagraniczny zasiłek wstrzymuje polską emeryturę

Takie wnioski płyną z wczorajszej uchwały Sądu Najwyższego (sygnatura akt II UZP 3/11)

, który zajął się sprawą obywatelki Szwecji. W czerwcu 2007 r. wystąpiła ona do ZUS o polską emeryturę. Wypracowała w Polsce 20-letni staż niezbędny do uzyskania tego świadczenia.

ZUS najpierw przyznał jej emeryturę, ale niecałe dwa lata później urzędnicy zorientowali się, że kiedy kobieta składała wniosek o to świadczenie, pracowała na etacie w Szwecji, a nawet pobierała z tego tytułu zasiłek chorobowy.

Świadczenie do zwrotu

Na początku 2009 r. ZUS wstrzymał więc wypłatę emerytury i nakazał jej zwrot. Gdy sprawa trafiła do sądu okręgowego, ten stwierdził, że faktycznie emerytka nie powinna otrzymywać tego świadczenia, gdyż zgodnie z obowiązującym do 7 stycznia 2009 r. art. 103 ust. 2a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, prawo do tego świadczenia ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury.

Sąd stwierdził jednak, że w tym czasie zmieniły się przepisy i od 8 stycznia 2009 r. osoba przechodząca na emeryturę nie musiała już rezygnować z pracy, aby uzyskać wypłatę tego świadczenia na konto. Emerytka powinna więc zwrócić świadczenie wypłacane jej od momentu przyznania do 7 stycznia 2009 r.

W apelacji ZUS zwrócił jednak uwagę na inny przepis. W myśl art. 100 ust. 2 ustawy emerytalnej, gdy ubezpieczony pobiera zasiłek chorobowy, prawo do emerytury powstaje dopiero po zakończeniu zwolnienia lekarskiego. Skoro wnioskodawczyni pobierała szwedzki zasiłek chorobowy, w ogóle nie powinna była otrzymać emerytury z ZUS.

Równe traktowanie

Sąd Najwyższy w uchwale z 7 czerwca 2011 r. uznał, że art. 100 ust. 2 ustawy emerytalnej daje podstawę do odmowy przyznania emerytury przez ZUS, gdy wnioskodawca pobiera zasiłek chorobowy poza Polską. Sędziowie zwrócili uwagę na zasadę równego traktowania wynikającą z art. 4 rozporządzenia nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, które to przepisy należy stosować w razie zbiegu świadczeń z różnych państw UE.

– Decydujące znaczenie ma tu prawo kraju, w którym ma zostać przyznane świadczenie – stwierdził w uzasadnieniu wyroku sędzia SN Jerzy Kuźniar. – Skoro osoby pobierające zasiłek chorobowy w Polsce nie mogą w tym czasie otrzymać emerytury, to przyznanie takiej możliwości osobie, która otrzymuje taki sam zasiłek, tylko że z systemu ubezpieczeń społecznych innego państwa, naruszałoby zasadę równego traktowania wynikającą z unijnych przepisów.

sygnatura akt II UZP 3/11

OPINIA

Dorota Dzienisiuk z Katedry Prawa Pracy i Polityki Społecznej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego