Zajmował się on pytaniem prawnym Sądu Rejonowego w Koninie.
Stan faktyczny
Zostało postawione na kanwie sprawy mężczyzny, który złożył wniosek o przyznanie mu zasiłku chorobowego, ale zmarł. Zgodnie z art. 6 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. DzU z 2020 r., poz. 870; dalej: ustawa zasiłkowa) świadczenie to przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. Jednak w razie śmierci ubezpieczonego przed podjęciem należnego świadczenia na mocy art. 65 ust. 2, wypłaca się je osobom uprawnionym do podjęcia po nim wynagrodzenia lub dochodu (np. małżonkowi). Warunkiem koniecznym jest wystąpienie o zasiłek za życia ubezpieczonego.
Zdaniem konińskiego sądu zgodność przepisu z art. 67 ust. 1 konstytucji (prawo do zabezpieczenia społecznego) w związku z art. 64 i 21 ust. 1 ustawy zasadniczej (ochrona własności) budzi jednak wątpliwości. Skoro uprawnienie ubezpieczonego do zasiłku chorobowego wygasło na skutek śmierci, to czy podmioty wskazane w art. 65 ust. 2 mogą żądać rekompensaty finansowej od państwa z tego tytułu? Sąd uważa, że nie.
Trybunał Konstytucyjny nie podzielił jednak tych wątpliwości i umorzył sprawę. Powód? W jego ocenie art. 67 ust. 1 w zw. z art. 64 i art. 21 ust. 1 konstytucji nie stanowią adekwatnego wzorca kontroli wątpliwości sądu pytającego, więc wydanie wyroku stało się niedopuszczalne.
Zdaniem TK z dotychczasowego orzecznictwa wynika, iż do naruszenia art. 67 dochodzi, gdy ustawodawca nie przyzna osobom wymienionym w przepisie świadczeń, które zapewnią im utrzymanie przynajmniej na poziomie minimum życiowego. Nie można zatem uznać, że z przepisu wynika zakaz przyznawania bliskim osoby ubezpieczonej niepodjętego przez nią zasiłku, bo wzorzec ten w ogóle się do tego nie odnosi. Dlatego TK uznał go za nieadekwatny w badanej sprawie – tak jak pozostałe przywołane wzorce.
