Egzekucja komornicza: zajęcie emerytury dopiero po jej wypłacie

?Dochodząc długu jednego z małżonków, komornik może zająć emeryturę, rentę czy wynagrodzenie drugiego dopiero gdy wpłynie na jego konto.

Publikacja: 21.11.2012 07:59

Dopóki wynagrodzenie za pracę, tak samo emerytura (renta), nie jest wypłacone, stanowi tylko wierzyt

Dopóki wynagrodzenie za pracę, tak samo emerytura (renta), nie jest wypłacone, stanowi tylko wierzytelność.

Foto: www.sxc.hu

Inaczej mówiąc, niewypłacone jeszcze wynagrodzenie za pracę czy świadczenie emerytalne bądź rentowe jest lepiej chronione przed wierzycielami, komornikiem, niż gdy już trafi na jego konto. To wnioski z rozprawy przed Sądem Najwyższym (sygn. akt III CZP 60/12).

Co innego, gdy jest już na koncie

Wynika to z faktu, że kodeks rodzinny inaczej traktuje wynagrodzenia za pracę, a inaczej „wierzytelność z tytułu wynagrodzenia za pracę", czyli pensję oczekiwaną, jeszcze niewypłaconą.

Egzekwując długi od Czesławy Ł., komornik zajął emeryturę jej męża Bolesława, a ściślej mówiąc wierzytelność z jego emerytury w szczecińskim oddziale ZUS. Na skutek skargi emeryta Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód uchylił to postanowienie. W uzasadnieniu wskazał, że art. 33 kodeksu rodzinnego wierzytelność z tytułu wynagrodzenia za pracę jednego z małżonków zalicza do majątku odrębnego. Wprawdzie kodeks ten nie mówi wprost o emeryturze czy rencie, ale orzecznictwo nakazuje traktować je podobnie – jak wynagrodzenie. Ze względu na to, że spełniają w rodzinie funkcję ekonomiczną podobną do wynagrodzenia za pracę.

Inaczej jest natomiast z pobranym już wynagrodzeniem (emeryturą, rentą): należy ono do majątku wspólnego małżonków.

Jak to się ma do egzekucji? Zgodnie z art. 787 kodeksu postępowania cywilnego wyrokowi wydanemu przeciwko osobie pozostającej w związku sąd nadaje klauzulę wykonalności także przeciwko małżonkowi (jeżeli wierzyciel wykaże dokumentami, że wierzytelność powstała za zgodą małżonka), jednak z ograniczeniem odpowiedzialności do majątku wspólnego.

Nie ma zajęcia na zapas

Orzeczenie sądu rejonowego zaskarżył z kolei wierzyciel, wskazując, że zajęcie przyszłego świadczenia jest jedynie czynnością techniczną i należy ją rozumieć jako zabezpieczenie przyszłych dochodów małżonka, w tym wypadku emerytury.

Rozpatrując zażalenie, szczeciński Sąd Okręgowy powziął wątpliwość, czy wypłata świadczenia emerytalnego (rentowego) stanowi majątek odrębny małżonka dłużnika i czy możliwe jest jego zajęcie w ramach egzekucji z majątku wspólnego, przychylając się do tego technicznego rozumienia zajęcia i dodając, że bez niego często egzekucja wynagrodzenia może być nieskuteczna.

Sąd Najwyższy nie podzielił tego stanowiska (formalnie nie podjął uchwały, ponieważ wygląda na to, że odpowiedź nie będzie potrzebna do rozstrzygnięcia tej konkretnie sprawy), ale uzasadnił swoją opinię.

Zajęcie nie jest czynnością jedynie techniczną, przeciwnie, istotną czynnością egzekucyjną – powiedziała w uzasadnieniu sędzia Sądu Najwyższego Anna Owczarek. – Dopóki wynagrodzenie za pracę, tak samo emerytura (renta), nie jest wypłacone, stanowi tylko wierzytelność, należy do majątku osobistego i nie podlega zajęciu, gdyż ono może dotyczyć tylko majątku wspólnego.

– Nie raz, nie dwa zajmowałem wierzytelności z wynagrodzenia za pracę czy z emerytury, ale tylko wtedy, gdy jej beneficjent ( tzn. wierzyciel) był jednocześnie dłużnikiem – wskazuje Jarosław Świeczkowski, komornik z Pomorza. Ta zasada, traktowanie wierzytelności jako majątku osobistego, utrudnia oczywiście jej egzekucję, ponieważ ów drugi małżonek może zażądać przesłania jego świadczenia czy wynagrodzenia na przykład na konto rodzica czy kuzyna.

Zapisane w kodeksach

Status pensji i emerytury

- Majątek wspólny: należą do niego w szczególności pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków. - Majątek osobisty: do majątku osobistego każdego z małżonków należą m.in. wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej. - Egzekucja: tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko osobie w związku małżeńskim sąd nadaje klauzulę wykonalności przeciwko jej małżonkowi z ograniczeniem do majątku objętego wspólnością, jeżeli wierzyciel wykaże dokumentem, że wierzytelność powstała za zgodą małżonka dłużnika.

Na podstawie kodeksu rodzinnego (art. 31–33) i kodeksu postępowania cywilnego (art. 787).

Inaczej mówiąc, niewypłacone jeszcze wynagrodzenie za pracę czy świadczenie emerytalne bądź rentowe jest lepiej chronione przed wierzycielami, komornikiem, niż gdy już trafi na jego konto. To wnioski z rozprawy przed Sądem Najwyższym (sygn. akt III CZP 60/12).

Co innego, gdy jest już na koncie

Pozostało 93% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów