Sondaż: Decyzja o przeniesieniu okrągłego stołu nie polaryzuje Polaków

Choć stół jest okrągły, to historia ma kanty. Dla części Polaków okrągły stół jest symbolem przemian, dla innych – zdrady. Ocena prowadzonych od 6 lutego do 5 kwietnia 1989 r. negocjacji, w których udział wzięli z jednej strony komuniści, z drugiej opozycja i Kościół, nie jest na co dzień wiodącym tematem, ale z marginesu powróciła do centrum debaty publicznej za sprawą Karola Nawrockiego. W czwartek 18 grudnia prezydent ogłosił: – Skończył się postkomunizm. 

Tego dnia ruszył demontaż okrągłego stołu, który z Pałacu Prezydenckiego trafił do Muzeum Historii Polski, gdzie stanie się jednym z elementów wystawy stałej (jej otwarcie zapowiadane jest na 2027 r.). – Niezależnie od tego, jak oceniamy okrągły stół, to z całą pewnością Pałac Prezydencki nie jest miejscem, w którym powinien on stać. Oddajemy go historii – podsumował prezydent. 

Robert Kostro, były dyrektor Muzeum Historii Polski, w portalu społecznościowym Facebook wyjaśnił, że decyzja o przeniesieniu eksponatu zapadła za kadencji Andrzeja Dudy, a starania o to podjął, kiedy prezydentem był jeszcze Bronisław Komorowski, zresztą przychylny pomysłowi. Ale mleko się rozlało: dawno temu podjętą decyzję Karol Nawrocki obudował narracją – i to wokół niej skoncentrowała się dyskusja.

Jakub Wygnański, który brał udział w obradach okrągłego stołu (był asystentem Henryka Wujca), w TVN24 mówił o „przemocy symbolicznej”, a marszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty stwierdził, że to „zerwanie tych wszystkich zasad, które do tej pory budowały Polskę po transformacji” i „bardzo zły sygnał”. A jak decyzję o przeniesieniu okrągłego stołu z Pałacu Prezydenckiego do Muzeum Historii Polski oceniają Polacy? Na zlecenie „Rzeczpospolitej” zapytał o to IBRiS (próba: 1068; badanie zrealizowane w dniach 19-20 grudnia metodą telefonicznych, standaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych wspomaganych komputerowo – CATI). 

Sondaż o przeniesieniu okrągłego stołu. Podzielili się najmłodsi i najstarsi

51 proc. ankietowanych pozytywnie ocenia decyzję o przeniesieniu okrągłego stołu z Pałacu Prezydenckiego do Muzeum Historii Polski (z czego 25,1 proc. bardzo dobrze, a 25,9 proc. – raczej dobrze). Krytycznych jest 30,8 proc. uczestników badania (w tym 17 proc. zmianę miejsca ekspozycji okrągłego stołu postrzega bardzo źle, a 13,8 proc. – raczej źle). Różnica wynosi więc 20,2 pkt proc. 18,2 proc. badanych nie ma zdania.

Foto: Paweł Krupecki

Podzielili się najmłodsi: 39 proc. uczestników badania w wieku od 18 do 29 lat opowiedziało się za przeniesieniem okrągłego stołu, 32 proc. – przeciw. I najstarsi: 48 proc. ankietowanych, którzy ukończyli 70. rok życia aprobuje fakt, że historyczny obiekt zmienia adres, podczas gdy 40 proc. z tym się nie zgadza. W pozostałych grupach problem miejsca  ekspozycji okrągłego stołu nie polaryzuje, to znaczy, że różnica pomiędzy zwolennikami – jest ich każdorazowo więcej – a przeciwnikami pomysłu jest większa niż 10 pkt proc. Najwięcej entuzjastów decyzji ogłoszonej przez Karola Nawrockiego jest wśród osób w wieku od 40 do 49 lat (72 proc. pozytywnych ocen, 25 proc. – krytycznych). 

65 proc. badanych, którzy zamieszkują wieś, ma dobre zdanie na temat decyzji o przeniesieniu okrągłego stołu (jej krytyków jest w tej grupie 18 proc.). Proporcje odwracają się w przypadku największych miast (powyżej 250 tys. mieszkańców): 50 proc. ankietowanych w tej grupie negatywnie ocenia decyzję, której twarzą został Karol Nawrocki (28 proc. – dobrze).