Reklama

Zuzanna Dąbrowska: Dwa lata po wyborach bez poczucia wpływu, bez trybu, bez sensu

Poczucie wpływu na rzeczywistość jest kluczowe dla zaangażowania obywatelskiego, aktywności społecznej i poczucia patriotycznego spełnienia. Od wyborów z listopada 2023 r. poczucie wpływu spadło w Polsce o 20 pkt proc., wracając do poziomu z czasów najgłębszego PiS.

Publikacja: 15.10.2025 11:33

Zuzanna Dąbrowska: Dwa lata po wyborach bez poczucia wpływu, bez trybu, bez sensu

Foto: PAP/Jarek Praszkiewicz

Według najnowszego sondażu CBOS, tylko 34 proc. ankietowanych Polaków obecnie uważa, że ma wpływ na sprawy w kraju. W porównaniu z poprzednim badaniem, przeprowadzonym w listopadzie 2023 r., jest to spadek o 20 pkt. proc. Dla porównania, za pierwszym razem, kiedy CBOS zapytał o tę kwestię Polki i Polaków, tylko 7 proc. uznało się za sprawczych. Było to w 1992 r.

Reklama
Reklama

Co ciekawe, w swój wpływ na sprawy kraju najbardziej wierzą rolnicy (51 proc.) i najmłodsi badani (47 proc.). Może są niedoinformowani?

Obecne wyniki są zbliżone do 2021 r., kiedy 32 proc. respondentów uznało, że ma wpływ na sprawy kraju, w 2026 r. było to już tylko 26 proc. Ale po wyborach w 2023 r., wskaźnik wpływu przekroczył aż 50 proc., najwięcej od czasu sondażowego pomiaru. Jak widać – nie na długo.

Poczucie nieufności i braku wpływu na rzeczywistość

Na podobne zjawisko wskazuje także IBRIS, który w regularnie przeprowadzanych badaniach jakościowych wskazuje na trzy tendencje we wszystkich grupach elektoratu: nieufność wobec instytucji państwa i poczucie niedostatecznego wpływu na rzeczywistość, przy czym opisywane jest to jako „nic się nie zmienia”, „wszyscy kręcą” czy „to tylko teatr”. Ostatnia tendencja to „obawy związane z przyszłością”. Trudno odmówić tej triadzie logiki, zgodnie z którą obawy o przyszłość wynikają wprost z braku sprawczości i nieufności wobec instytucji państwa.

Reklama
Reklama

Generalnie brak zaufania każdą władzę powinien chyba martwić? Jakoś mi się nie wydaje jednak, by poprzednia i obecna ekipa z tego powodu spać nie mogły. Bo jeśli obywatele nie ufają instytucjom, bo nie mają poczucia wpływu, to przecież dobrze dla władzy. Nikt głowy nie zawraca, nie wtrąca się, nie robi kłopotów – a margines tych, którym wciąż się coś chce, stale się zmniejsza. Sprawczy obywatel z wozu – władzy lżej.

Czytaj więcej

Michał Szułdrzyński: Dwa lata od wyborów z 15 października. Koniec złudzeń liberałów i efekt Trumpa

To się zresztą za jakiś czas zmieni. Im bliżej do wyborów, tym bardziej dzisiejsza opozycja będzie mobilizować tych, którzy czują się bezradni i pełni obaw o przyszłość. Wtedy okaże się, że jednak sprawczość jest ważna, a ty, obywatelu, masz wielki wpływ. Głównie na treść kolejnych wyborczych obietnic.

Autorka

Zuzanna Dąbrowska

Wicenaczelna PAP

Według najnowszego sondażu CBOS, tylko 34 proc. ankietowanych Polaków obecnie uważa, że ma wpływ na sprawy w kraju. W porównaniu z poprzednim badaniem, przeprowadzonym w listopadzie 2023 r., jest to spadek o 20 pkt. proc. Dla porównania, za pierwszym razem, kiedy CBOS zapytał o tę kwestię Polki i Polaków, tylko 7 proc. uznało się za sprawczych. Było to w 1992 r.

Co ciekawe, w swój wpływ na sprawy kraju najbardziej wierzą rolnicy (51 proc.) i najmłodsi badani (47 proc.). Może są niedoinformowani?

/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Policja
Nietykalna sierżant „Doris”. Drugie życie tajnej policjantki
Materiał Promocyjny
Buduj z nami silniejszą Europę!
Polityka
Dorota Łoboda: Wzrost gospodarczy? Nie da się tego zrobić w ciągu dwóch lat
Polityka
Rząd porozumiał się w sprawie projektu ustawy. „To nie będą związki partnerskie”
Polityka
Nowy sondaż: KO na czele, reszta koalicjantów poza Sejmem
Polityka
Sondaż: Koalicja rządząca „zgubiła” 2,5 mln wyborców
Polityka
Na półmetku kadencji rząd Donalda Tuska jest w kryzysie, ale PiS wcale nie ma się lepiej
Reklama
Reklama