Urzędy skarbowe o zwrocie VAT

Podatnik za zgodą sądu zamierza rozpocząć budowę budynku mieszkalnego dla nieletniej córki urodzonej w 1993 r. Inwestycja będzie finansowana z funduszy uzyskanych ze sprzedaży mieszkania córki oraz ze środków pieniężnych podatnika. Grunt pod budowę tego budynku jest własnością podatnika, ale zostanie przekazany córce w formie darowizny i wówczas to ona będzie jedynym właścicielem tej nieruchomości. Decyzja – pozwolenie na budowę budynku mieszkalnego – zostanie wydana na imię i nazwisko córki. Czy w takiej sytuacji można ubiegać się o zwrot VAT?

Tak

Ustawa o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym nie zawiera uregulowań wprost dotyczących sytuacji opisanej w pytaniu. Art. 3 ust. 1 stanowi jedynie, że osoba fizyczna ma prawo do zwrotu części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych, m.in. w związku z budową budynku mieszkalnego. Należy więc posiłkować się innymi przepisami. W świetle art. 15 kodeksu cywilnego ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają małoletni, którzy ukończyli 13 lat, oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo. Dalej kodeks ten stanowi, że z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do ważności czynności prawnej, przez którą osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych zaciąga zobowiązanie lub rozporządza swoim prawem, potrzebna jest zgoda jej przedstawiciela ustawowego. Ważność umowy, która została zawarta przez osobę ograniczoną w zdolności do czynności prawnych bez wymaganej zgody przedstawiciela ustawowego, zależy od potwierdzenia umowy przez tego przedstawiciela. Z kolei art. 104 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi: jeżeli władza rodzicielska przysługuje tylko jednemu z rodziców, sąd opiekuńczy może mu nakazać, żeby sporządził inwentarz majątku dziecka i przedstawił go sądowi oraz żeby zawiadomił sąd o ważniejszych zmianach w stanie tego majątku.

Mając na względzie te przepisy, wydatki poniesione ze środków małoletniego dziecka w związku z kupnem materiałów budowlanych przeznaczonych na budowę budynku mieszkalnego będącego jego własnością mogą być uwzględnione we wniosku VZM-1, pod warunkiem spełnienia pozostałych wymogów. Wniosek na imię i nazwisko dziecka składa w jego imieniu rodzic i go podpisuje. W przypadku wspólnego ponoszenia wydatków na budowę budynku mieszkalnego należy prowadzić ewidencję wydatków sfinansowanych z dochodów osoby małoletniej, posiadającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych.

Interpretacja Urzędu Skarbowego w Olsztynie z 1 czerwca 2007 r. (US.VII/415-36-XI/07)

Podatnik prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych i jest czynnym podatnikiem VAT. W celu ograniczenia kosztów wynajmu pomieszczeń pod działalność gospodarczą rozpoczął budowę budynku usługowo-mieszkalnego. Powierzchnia mieszkalna stanowi 33 proc. powierzchni budynku. W tak wyliczonej proporcji korzystał z odliczenia podatku naliczonego w podatku od towarów i usług, natomiast wydatki związane z budową części mieszkalnej nie zostały nigdzie odliczone. Budynek jest budowany na własne potrzeby związane z prowadzoną działalnością oraz zamieszkaniem rodziny. Czy osoba taka może ubiegać się o zwrot VAT związany z wydatkami poniesionymi na budowę w części związanej z budową pomieszczeń mieszkalnych?

Tak

Ustawa o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym zawiera definicję budynku mieszkalnego. Jest to budynek lub jego część, służące zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, oraz związane z nim urządzenia techniczne zapewniające możliwość użytkowania tego budynku lub jego części zgodnie z ich przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków. Osoba fizyczna ma prawo do zwrotu części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych w związku z budową budynku mieszkalnego.

Urząd uznał więc, że wnioskodawcy przysługuje zwrot części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych w związku z budową budynku mieszkalnego, proporcjonalnie do powierzchni tej części budynku, która jest budowana na cele mieszkalne.

Interpretacja Urzędu Skarbowego w Limanowej z 29 marca 2007 r. (PDOF/415-5/07)

Podatnik mieszkał razem z matką w domu jednorodzinnym. Po jej śmierci został wspólnie z żoną spadkobiercą domu. Matka (wdowa) na koniec roku planowała dokonać rozliczenia podatku VAT wynikającego z faktur remontowych. Czy z wnioskiem tym może wystąpić spadkobierca?

Nie

Przepisy ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym nie dają prawa spadkobiercom do ubiegania się o zwrot poniesionych wydatków przez spadkodawców. Art. 7 tej ustawy stanowi jednak, że w sprawach nieuregulowanych stosuje się odpowiednio ordynację podatkową. Zgodnie z jej art. 97 § 1 spadkobiercy podatnika przejmują przewidziane w przepisach podatkowych majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. Przez przepisy podatkowe rozumie się ustawy podatkowe oraz wydane na ich podstawie akty wykonawcze. Ustawy podatkowe są to ustawy dotyczące podatników, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich.

Ustawa o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym w myśl przytoczonej powyżej definicji nie jest przepisem prawa podatkowego, tzn. nie jest ustawą podatkową ani aktem wykonawczym wydanym na jej podstawie. Ponadto uprawnienie do żądania zwrotu części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych związanych z remontem budynku mieszkalnego jest uprawnieniem ściśle osobistym i niepodlegającym sukcesji. Ordynacja podatkowa nie daje zatem spadkobiercom możliwości żądania zwrotu na podstawie faktur wystawionych na spadkodawcę.

Interpretacja Urzędu Skarbowego w Lesznie z 1 lutego 2007 r. (PD-Ib-415-18/06)

W kwietniu 2005 r. podatnik sprzedał mieszkanie własnościowe i od tego momentu do czerwca 2005 r. nie był zameldowany pod żadnym adresem. Od czerwca jest zameldowany w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym. Z powodu braku meldunku na fakturach dokumentujących wydatki podatnik nie podawał konkretnego adresu, tylko miejscowość oraz ulicę. Czy takie faktury uprawniają do zwrotu VAT?

Tak

W myśl § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia ministra finansów z 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (DzU nr 95 poz. 798), faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać m.in. imiona i nazwiska lub nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy. Zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym prawo do zwrotu przysługuje, pod warunkiem że podatnik posiada pozwolenie na budowę (jeśli jest ono wymagane).

Podatnik, który wystąpił z pytaniem, poniósł jako inwestor wydatki związane z zakupem materiałów budowlanych niezbędnych do budowy budynku mieszkalnego. Skoro zostały one udokumentowane fakturami wystawionymi po 1 maja 2004 r. oraz dotyczą materiałów budowlanych, które do 30 kwietnia 2004 r. były opodatkowane stawką 7 proc., a od 1 maja 2004 r. stawka ta wzrosła do 22 proc., to przysługuje prawo do ulgi. Adres podany na fakturach jest adresem, gdzie znajdowała się budowa budynku mieszkalnego, co jest zgodne z dołączonym zezwoleniem na budowę oraz aktualnym miejscem zamieszkania.

Interpretacja Urzędu Skarbowego w Wadowicach z 17 stycznia 2007 r. (PP/443-62/07)

Podatnik wraz z dwoma innymi osobami otrzymał pozwolenie na budowę domu jednorodzinnego. Osoby te to członkowie rodziny, z którymi będzie mieszkał. Czy przy kupnie materiałów budowlanych faktury mogą być wystawione imiennie na jedną z trzech osób, które dostały pozwolenie na budowę domu jednorodzinnego, czy też w każdej fakturze należy wymieniać wszystkie trzy osoby?

Ustawa o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym w sposób odrębny nie reguluje kwestii dokumentowania wydatków poniesionych przez więcej niż jedną osobę fizyczną, a dotyczących tej samej inwestycji. Zatem w wypadku równych udziałów we współwłasności domniemywa się również, że równe są udziały w ponoszonych nakładach związanych z tą nieruchomością. Jeżeli materiały na budowę domu będą zakupione przez trzech współwłaścicieli nieruchomości i zapłata za fakturę poniesiona zostanie przez trzy osoby fizyczne, to powinni żądać wystawienia faktury VAT na trzech współwłaścicieli. Odliczenie kwoty podatku VAT z tak wystawionej faktury będzie zatem odpowiadało udziałowi we współwłasności nieruchomości. W wypadku dokonywania zakupów i zapłaty za materiały budowlane odrębnie przez poszczególnych współwłaścicieli oraz wystawienia faktury tylko na jedną osobę odliczenie części podatku VAT będzie możliwe w całości tylko przez tę osobę, na którą została wystawiona faktura VAT.