Art. 111 ust. 2 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do 30 listopada 2008 r. mówił, że podatnicy naruszający obowiązek ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących tracą prawo do odliczenia równowartości 30 proc. kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług. Z treści przepisu nie wynikało, o jakie towary i usługi chodzi: czy o wszystkie, czy tylko o te, których sprzedaż powinna być zewidencjonowana w kasie fiskalnej.
[srodtytul]Co orzekł sąd[/srodtytul]
Wątpliwość tę rozstrzygnął [b]Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale siedmiu sędziów z 16 listopada 1998 r. (FPS 7/98)[/b]. Co prawda zapadła ona na tle art. 29 ust. 1 i 2 starej ustawy o VAT z 1993 r., lecz stan prawny obowiązujący do 30 listopada 2008 r. był analogiczny. Sąd stwierdził, że „naruszenie przez podatnika obowiązku wynikającego z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT (ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących – przyp. aut.) powoduje, że na podstawie art. 29 ust. 2 traci on prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy zakupie towarów i usług tylko do tej części obrotu, która podlega ewidencjonowaniu przy zastosowaniu kas rejestrujących”. Zgodnie przyjmowano, że ograniczenie dotyczy podatku naliczonego od zakupów dokonanych między dniem, w którym należało rozpocząć ewidencjonowanie, a dniem, w którym faktycznie je rozpoczęto.
[srodtytul]Jak jest teraz[/srodtytul]
Od 1 grudnia 2008 r. art. 111 ust. 2 otrzymał następujące brzmienie: „W przypadku stwierdzenia, że podatnik narusza obowiązek określony w ust. 1 (ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących – przyp. aut.), naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej ustala, za okres do momentu rozpoczęcia prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30 proc. kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego się nie ustala”.