Takie wnioski płyną z jednego z najnowszych wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Opolu. Sprawa zaczęła się od wniosku o interpretację z listopada 2024 r. Małżeństwo wyjaśniło w nim, że prawomocnym postanowieniem sądu rejonowego o udzieleniu zabezpieczenia z końca listopada 2022 r. w ich rodzinie zastępczej na razie tymczasowo umieszczono dwójkę dzieci. Orzeczenie to stało się od razu skuteczne i wykonalne. Sąd upoważnił małżeństwo do decydowania o istotnych sprawach życiowych małoletnich, w tym o leczeniu czy nauce. Wnioskodawcy są rodzicami trójki własnych, małoletnich pociech.
Czy rodzina zastępcza może skorzystać z ulgi prorodzinnej?
Małżonkowie podkreślili, że w całym 2023 r. sprawowali faktyczną opiekę nad całą piątką dzieci, które chodziły do szkoły. Szczegółowo opisali swoją sytuację i wyjaśnili, że w 2023 r. skorzystali z możliwości wspólnego rozliczenia małżeńskiego oraz tzw. ulgi prorodzinnej z art. 27f ust. 1 i 2 pkt 3 lit. a i b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT), ale tylko na troje swoich biologicznych dzieci. A chcieli się upewnić, czy preferencja przysługuje im także na dzieci przyjęte pod opiekę. Wskazali przy tym, że tymczasowość orzeczenia sądu rodzinnego ma związek z toczącym się nadal postępowaniem wobec jedynego żyjącego biologicznego rodzica podopiecznych. Rozprawa o pozbawienie go praw rodzicielskich została wyznaczona dopiero na styczeń 2025 r.
Czytaj więcej
Ulga na dziecko to jedno z odliczeń, które można zastosować podczas składania zeznania rocznego....
Fiskus okazał się niewzruszony. Nie kwestionował co prawda, że sporna ulga przysługuje m.in. podatnikowi niebędącemu rodzicem, który sprawuje nad dzieckiem opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą. Zauważył jednak, że dla dwojga małoletnich dzieci została ustanowiona jedynie tymczasowa rodzina zastępcza, do czasu zakończenia postępowania. A zdaniem urzędników czym innym jest umieszczenie małoletnich dzieci w rodzinie zastępczej, a czym innym powierzenie pełnienia funkcji rodziny zastępczej tymczasowo w ramach zabezpieczenia. Dlatego warunki do skorzystania z ulgi prorodzinnej są spełnione tylko w przypadku pełnienia funkcji rodziny zastępczej. Takiej możliwości nie daje zaś tymczasowe umieszczenie dzieci w rodzinie zastępczej na czas trwania postępowania.
Czy orzeczenie o ustanowieniu tymczasowej rodziny zastępczej daje prawo do odliczenia na dzieci w PIT?
Małżonków nie przekonała taka wykładnia przepisów. Zaskarżyli interpretację i wygrali. Opolski WSA uwzględnił ich skargę i suchej nitki nie zostawił na profiskalnym podejściu urzędników. Wytknął im, że wykładnia art. 27f ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT nie może abstrahować od całego jego brzmienia i pomijać celu założonego przez ustawodawcę. Przypomniał, że sporna preferencja nie jest ulgą z tytułu bycia rodzicem i posiadania władzy rodzicielskiej, a ustawodawca nie sprecyzował, jakiego charakteru ma być orzeczenie sądu opiekuńczego dotyczące sprawowania opieki nad małoletnim poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej. Sąd uznał za nieuprawnione zawężenie przez fiskusa zwrotu „orzeczenie sądu”, poprzez rozgraniczenie tego o umieszczeniu małoletnich dzieci w rodzinie zastępczej, od tego o powierzeniu pełnienia funkcji rodziny zastępczej tymczasowo na czas postępowania.
