Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) co do zasady jest opodatkowana stawką VAT w wysokości zero proc. Możliwość skorzystania z tej preferencyjnej stawki zależy jednak od spełnienia warunków szczegółowo określonych w przepisach ustawy o VAT. Warunki te mają charakter zarówno materialny (np. wywóz towarów z terytorium Polski i dostarczenie ich do nabywcy na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej), jak i formalny (np. zarejestrowanie dostawcy i nabywcy dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych oraz posiadanie przez nich właściwego i ważnego numeru identyfikacyjnego dla transakcji wewnątrzwspólnotowych).
Konieczność udowodnienia spełnienia warunków o charakterze materialnym, w szczególności faktycznego przemieszczenia towarów do innego państwa UE, nie budzi większych wątpliwości ani po stronie podatników, ani organów podatkowych. Wiele wątpliwości, szczególnie ze względu na stanowisko Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), powoduje jednak uzależnianie prawa do zastosowania stawki VAT w wysokości zero proc. od spełnienia wymogów formalnych.
Co mówią przepisy unijne ...
Zagadnienie dotyczące opodatkowania WDT zostało uregulowane w Dyrektywie VAT (Dyrektywa 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r.). Wskazuje ona materialne warunki uznania tran- sakcji za WDT. Dyrektywa VAT nie wprowadza natomiast dodatkowych kryteriów, od których spełnienia zależałoby prawo do zastosowania stawki zero proc. Polskie przepisy ustawy o VAT zawierają zatem surowsze wymagania niż przepisy unijne. Co do zasady, sytuacja taka jest dopuszczalna. Przepisy Dyrektywy VAT zezwalają bowiem na wprowadzanie przez państwa członkowskie dodatkowych kryteriów zastosowania preferencyjnej stawki VAT dla WDT. Mogą być one jednak implementowane wyłącznie w celu zapewnienia prawidłowego stosowania stawki preferencyjnej oraz zapobieżenia wszelkim przypadkom uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania i nadużyciom. Jak wskazuje analiza orzeczeń TSUE, wprowadzenie dodatkowych wymagań formalnych w postaci konieczności posiadania właściwego i ważnego numeru identyfikacyjnego dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych wykracza poza ten zakres. TSUE podkreśla, że dysponowanie numerem identyfikacyjnym jest wyłącznie wymogiem formalnym, który nie może podważyć prawa do zastosowania zero proc. stawki VAT, jeżeli materialne przesłanki zaistnienia dostawy wewnątrzwspólnotowej zostały spełnione (np. wyroki TSUE C-273/11 z 6 września 2012 r. oraz C-587/10 z 27 września 2012 r.).
...i jakie jest stanowisko ministra finansów
Zgodnie z art. 13 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT dostawę uznaje się za WDT pod warunkiem, że nabywca towarów jest podatnikiem podatku od wartości dodanej zidentyfikowanym na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium Polski.
Ponadto, zgodnie z art. 42 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, WDT podlega opodatkowaniu według stawki podatku zero proc., pod warunkiem że podatnik zrealizował dostawę na rzecz nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej (numer VAT-UE).
