Od stycznia 2009 roku wprowadzono zwolnienie w podatku dochodowym od osób fizycznych, tzw. ulgę mieszkaniową, likwidując jednocześnie dotychczas obowiązującą tzw. ulgę meldunkową. Nowe regulacje dotyczą nieruchomości nabytych od dnia 1 stycznia 2009 roku. Przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości pomniejszyć można o wskazane w ustawie koszty uzyskania przychodu, to jest koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość nieruchomości.
Istnieje również możliwość podwyższania poniesionych kosztów nabycia lub wytworzenia, w okresie począwszy od roku następnego po roku, w którym nastąpiło nabycie lub wytworzenie zbywanych nieruchomości do roku poprzedzającego rok, w którym następuje ich zbycie, o wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów roku podatkowego w stosunku do tego samego okresu roku ubiegłego, ogłaszanego przez Prezesa GUS.
Ulga mieszkaniowa
Zgodnie z dość zawiłą regulacją art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, zwalnia się od podatku dochodowego dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.
Przykładowo: przychód z odpłatnego zbycia: 200.000 zł, koszty uzyskania przychodu: 150.000 zł, dochód: 50.000 zł, wydatki na cele mieszkaniowe: 180.000 zł, sposób obliczenia dochodu podlegającego zwolnieniu: 50.000 zł*180.000 zł:200.000 zł= 45.000 zł dochód podlegający opodatkowaniu: 50.000 zł – 45.000 zł = 5.000 zł podatek: 5.000 zł x 19% = 950 zł
Jeżeli więc cały przychód z odpłatnego zbycia w całości zostanie przeznaczony w ciągu dwóch lat na własne cele mieszkaniowe, uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości zwolniony od podatku dochodowego od osób fizycznych. W innym przypadku powstanie obowiązek odprowadzenia podatku do urzędu skarbowego. Do końca kwietnia roku następującego po roku, w którym dokonano sprzedaży, należy złożyć zeznanie PT-39, w którym wykazać trzeba dochód osiągnięty na transakcji oraz kwotę dochodu korzystającą ze zwolnienia. Za wydatki na własne cele mieszkaniowe uważa się m.in.zakup budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem czy też na rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego. Jeżeli jednak w ciągu dwóch lat od końca roku, w którym dokonano zbycia nieruchomości, zadeklarowany dochód nie zostanie wydatkowany na wskazane powyżej cele mieszkaniowe, konieczne będzie złożenie odpowiedniej korekty zeznania oraz wpłata zaległości wraz z odsetkami.