Sprzedaż odziedziczonej nieruchomości – kiedy nie zapłacimy PIT

Zgodnie z regulacjami ustawy o PIT, opodatkowany jest między innymi dochód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, o ile nastąpiła przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie sprzedawanej nieruchomości. Oczywiście, warunek ten nie dotyczy sprzedaży w ramach wykonywanej działalności gospodarczej.

Publikacja: 13.06.2014 17:30

Sprzedaż odziedziczonej nieruchomości – kiedy nie zapłacimy PIT

Foto: www.sxc.hu

Red

Od stycznia 2009 roku wprowadzono zwolnienie w podatku dochodowym od osób fizycznych, tzw. ulgę mieszkaniową, likwidując jednocześnie dotychczas obowiązującą tzw. ulgę meldunkową. Nowe regulacje dotyczą nieruchomości nabytych od dnia 1 stycznia 2009 roku. Przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości pomniejszyć można o wskazane w ustawie koszty uzyskania przychodu, to jest koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość nieruchomości.

Istnieje również możliwość podwyższania poniesionych kosztów nabycia lub wytworzenia, w okresie począwszy od roku następnego po roku, w którym nastąpiło nabycie lub wytworzenie zbywanych nieruchomości do roku poprzedzającego rok, w którym następuje ich zbycie, o wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów roku podatkowego w stosunku do tego samego okresu roku ubiegłego, ogłaszanego przez Prezesa GUS.

Ulga mieszkaniowa

Zgodnie z dość zawiłą regulacją art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, zwalnia się od podatku dochodowego dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Przykładowo: przychód z odpłatnego zbycia: 200.000 zł, koszty uzyskania przychodu: 150.000 zł, dochód: 50.000 zł, wydatki na cele mieszkaniowe: 180.000 zł, sposób obliczenia dochodu podlegającego zwolnieniu: 50.000 zł*180.000 zł:200.000 zł= 45.000 zł dochód podlegający opodatkowaniu: 50.000 zł – 45.000 zł = 5.000 zł podatek: 5.000 zł x 19% = 950 zł

Jeżeli więc cały przychód z odpłatnego zbycia w całości zostanie przeznaczony w ciągu dwóch lat na własne cele mieszkaniowe, uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości zwolniony od podatku dochodowego od osób fizycznych. W innym przypadku powstanie obowiązek odprowadzenia podatku do urzędu skarbowego. Do końca kwietnia roku następującego po roku, w którym dokonano sprzedaży, należy złożyć zeznanie PT-39, w którym wykazać trzeba dochód osiągnięty na transakcji oraz kwotę dochodu korzystającą ze zwolnienia. Za wydatki na własne cele mieszkaniowe uważa się m.in.zakup budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem czy też na rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego. Jeżeli jednak w ciągu dwóch lat od końca roku, w którym dokonano zbycia nieruchomości, zadeklarowany dochód nie zostanie wydatkowany na wskazane powyżej cele mieszkaniowe, konieczne będzie złożenie odpowiedniej korekty zeznania oraz wpłata zaległości wraz z odsetkami.

W takich przypadkach warto jednak sprawdzić, czy aby na pewno sprzedaż nieruchomości nastąpiła przed upływem pięciu lat licząc od końca roku, w którym dokonano ich nabycia.Negatywna odpowiedź na tak zadane pytanie sprawia, że sprzedaż takiej nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu.

Nabycie spadku a nabycie nieruchomości

W przypadku nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku przedmiotem sporu między organami podatkowymi  a podatnikami, jest moment faktycznego nabycia danej nieruchomości lub prawa majątkowego pod tym tytułem. Organy rozróżniają dwa momenty determinujące nabycie nieruchomości w drodze spadkobrania – w dniu nabycia spadku (czyli jego otwarcia) oraz w momencie dokonania działu spadku (o ile miał miejsce). Organy uznają bowiem, data postanowienia o dziale spadku uznana powinna być za datę nabycia nieruchomości (ewentualnie udziału w nieruchomości w wysokości ponad przypadającą na danego spadkobiorcę). Taka interpretacja sprawia, że upływ pięcioletniego okresu od daty nabycia nieruchomości, skutkujący wyłączeniem spod opodatkowania danej transakcji, liczony jest nie od końca roku, w którym nastąpiło otwarcie spadku, lecz w którym uprawomocniło się postanowienie o dziale spadku.

Przykład:

Córka wraz z matką odziedziczyły po zmarłym w 2005 roku ojcu po ½ udziału w domu wolnostojącym oraz w mieszkaniu. W roku 2010 uprawomocniło się postanowienie o dziale spadku, na podstawie którego córka nabyła na własność dom wolnostojący, dodatkowo zobowiązana została wypłacić matce 100.000 złotych. W 2011 roku córka sprzedała dom za cenę 500.000 złotych. Następnie, rok później, kupiła mieszkanie za cenę 200.000 złotych.

Wariant 1

Organy podatkowe mogą uznać, że do kalkulacji dochodów podlegającego opodatkowaniu przyjąć należy całą kwotę przychodu z tytułu sprzedaży domu.

Przychód: 500.000 zł;

Koszty uzyskania przychodu: 100.000 zł;

Dochód: 400.000 zł;

Wydatki na cele mieszkaniowe: 200.000 zł;

Dochód korzystający ze zwolnienia: 400.000 zł x 200.000 zł : 500.000 zł= 160.000 zł

Dochód do opodatkowania: 240.000 zł

Podatek: 45.600zł.

Wariant 2

Część organów podatkowych stoi na stanowisku, iż w takim przypadku, przychód z transakcji powinien odpowiadać części w nabytym spadku, która przewyższała udział należny spadkobiercy (w naszym przykładzie ½)

Przychód: 250.000 zł;

Koszty uzyskania przychodu: 100.000 zł;

Dochód: 150.000 zł;

Wydatki na cele mieszkaniowe: 200.000 zł;

Dochód korzystający ze zwolnienia: 150.000 zł x 200.000 zł : 250.000 zł = 120.000 zł

Dochód do opodatkowania: 30.000 zł

Podatek: 5.700zł.

Powyżej przedstawione stanowisko organów podatkowych nie jest akceptowane w orzeczeniach sądów administracyjnych. Przykładowo, WSA we Wrocławiu w orzeczeniu z dnia 12 grudnia 2013 roku, sygn. akt I SA/Wr 1767/13,przyjął iż: „(...) o dacie nabycia nieruchomości wchodzącej w skład spadku decyduje data otwarcia spadku, a nie data zniesienia przez spadkobierców współwłasności majątku spadkowego w drodze działu spadku." Również Wojewódzki SądAdministracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 18 października 2012 roku, sygn. akt I SA/Po 553/12, stanął na stanowisku, iż dział spadku jest czynnością wtórną do nabycia spadku – bez nabycia spadku nie można dokonać jego podziału. W związku z czym cały przychód uzyskany ze sprzedaży części nieruchomości otrzymanej w wyniku działu spadku nie podlega opodatkowaniu(oczywiście w przypadku gdy sprzedaż części nieruchomości nastąpiła później niż pięć lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło otwarciespadku). W odniesieniu do analizowanej kwestii napotkać można niestety także i na niekorzystne dla podatników orzeczenia sądów administracyjnych I instancji. Przykładowo, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 20 sierpnia 2012 roku (sygn. akt I SA/Bk 123/12) uznał, iż podatnik, który przed upływem 5-letniego terminu od daty nabycia nieruchomości w wyniku działu spadku, dokona jej zbycia, będzie zobowiązany do uiszczenia podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu owej transakcji (orzeczenie nieprawomocne). Niemniej, przeważająca liczba orzeczeń wskazuje jednak, że w przypadku nabycia spadku a następnie zmiany udziałów poprzez dokonanie działu spadku, datą nabycia nieruchomości będzie tylko i wyłączenie data otwarcia spadku.

Jeżeli więc sprzedając otrzymaną w wyniku działu spadku nieruchomość, opierając się na interpretacjach organów skarbowych, podatnik zapłacił określoną kwotę podatku, może dochodzić jej zwrotu w ramach postępowania nadpłatowego.

Renata Dudek, konsultant podatkowy w EOL Kancelaria Doradztwa Podatkowego

Daniel Więckowski, doradca podatkowy w tej Kancelarii.

www.eol.com.pl

Od stycznia 2009 roku wprowadzono zwolnienie w podatku dochodowym od osób fizycznych, tzw. ulgę mieszkaniową, likwidując jednocześnie dotychczas obowiązującą tzw. ulgę meldunkową. Nowe regulacje dotyczą nieruchomości nabytych od dnia 1 stycznia 2009 roku. Przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości pomniejszyć można o wskazane w ustawie koszty uzyskania przychodu, to jest koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość nieruchomości.

Pozostało 94% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów