Na pożegnanie Ireny Kwiatkowskiej

Czy na pewno? Wyczytałem taką sentencję w związku z odejściem naszej ukochanej Ireny.

Publikacja: 12.03.2011 00:01

Wydaje się, że autorzy wspomnień mieli na myśli uwiecznienie aktora na taśmie filmowej, wideo, DVD czy fotografii. Ale aktor, tak jak teatr, odchodzi z zapadnięciem kurtyny. I tylko ci najwięksi mają przywilej trwania w pamięci dzięki jednej roli, kwestii, gestowi czy sylwetce. Bo siłą teatru jest jego ulotność, po aktorze zostaje świadectwo tych, którzy go widzieli któregoś wieczoru i został im – żywy – w pamięci.

A więc nieśmiertelni są tylko najwięksi i tylko jeżeli ich widziałeś na scenie w twórczym akcie, a nie w kopiach 17. dubla.

Ktoś, kto widział Kwiatkowską w jakimkolwiek tekście Gałczyńskiego – wie, na czym polegała wielkość jej dowcipu, jej inteligencji, dzięki której potrafiła odsłonić w każdym wersie czwarte, surrealistyczne dno.

Jest to rodzaj jakiegoś pomazania, dar talentu, indywidualność, o której nie sposób zapomnieć. I tych „niezapomnianych" weryfikuje czas. Dlaczego na przykład w latach 60. było trzech wielkich: Łomnicki, Holoubek i Świderski, a dziś niepostrzeżenie zostało w pamięci dwóch. Może się okazać, że za dziesięć lat zostanie jeden. Dlaczego było tylu znakomitych w czasach, gdy przymiotnik „wielki" był zastrzeżony dla mistrzów, a nie tak jak teraz, kiedy każdy – nawet epizodysta z serialu – może stać się „wielki", choćby w Internecie... Dlaczego tych mistrzów nikt nie wspomina? Gdzie są Pawlik, Hańcza, Fijewski i inne znakomitości II połowy XX wieku? Przecież na wieczorne spotkania z ich udziałem przychodziły tłumy. Zabrakło czegoś metafizycznego – tego dotknięcia palca z Kaplicy Sykstyńskiej.

Tego boskiego daru nie brakło Irenie. Każdym wejściem na scenę wprowadzała nas w swój świat, pełen inteligencji i dowcipu, z którego człowiek budził się potem jak z pięknego snu.

I jeszcze jedno – to wszystko nie wystarczy. Trzeba kochać tych, którzy dziś wieczorem przyszli cię obejrzeć. Odwzajemnią ci tę miłość.

A wtedy będziesz miał szansę zostać zapamiętanym. Jak w „Pieśni X" pisał ulubiony poeta Ireny:

Jesteśmy w pół drogi. Droga


pędzi z nami bez wytchnienia.


Chciałbym i mój ślad na drogach


ocalić od zapomnienia.

I to zostanie po niej, nie ławeczka w Skolimowie, tylko miłość widzów. Jej zapamiętany uśmiech. Jej puenty, jak strzał z pistoletu, jej szelmowska mina, z którą czeka na nieuchronne brawo. I brawo nadchodzi, jak burza. I wstajemy, żeby podziękować, wyrazić szacunek. I powoli brawo przechodzi w standing ovation. Widownia wstaje, oddając jej hołd.

Wydaje się, że autorzy wspomnień mieli na myśli uwiecznienie aktora na taśmie filmowej, wideo, DVD czy fotografii. Ale aktor, tak jak teatr, odchodzi z zapadnięciem kurtyny. I tylko ci najwięksi mają przywilej trwania w pamięci dzięki jednej roli, kwestii, gestowi czy sylwetce. Bo siłą teatru jest jego ulotność, po aktorze zostaje świadectwo tych, którzy go widzieli któregoś wieczoru i został im – żywy – w pamięci.

A więc nieśmiertelni są tylko najwięksi i tylko jeżeli ich widziałeś na scenie w twórczym akcie, a nie w kopiach 17. dubla.

Plus Minus
Chińskie marzenie
Plus Minus
Jarosław Flis: Byłoby dobrze, żeby błędy wyborcze nie napędzały paranoi
Plus Minus
„Aniela” na Netlfiksie. Libki kontra dziewczyny z Pragi
Plus Minus
„Jak wytresować smoka” to wierna kopia animacji sprzed 15 lat
Materiał Promocyjny
Firmy, które zmieniły polską branżę budowlaną. 35 lat VELUX Polska
gra
„Byczy Baron” to nowa, bycza wersja bardzo dobrej gry – „6. bierze!”