Wynagrodzenie w obcej walucie - o czym trzeba pamiętać

Nie ma przeszkód, żeby ustalić w umowie wynagrodzenie w innej walucie niż polska. Trzeba jednak trzymać się wtedy terminu wypłaty, bo inaczej rozliczenia składkowo-podatkowe będą błędne.

Publikacja: 30.12.2014 06:00

Wynagrodzenie w obcej walucie - o czym trzeba pamiętać

Foto: www.sxc.hu

Szef ustalił z pracownikiem pochodzącym ze Słowacji, że będzie mu wypłacał wynagrodzenie w euro. Czy w ogóle można w Polsce rozliczać się z pracownikami w innej walucie niż polski złoty? Jak prawidłowo wyliczyć składki ZUS i podatek od tej pensji? – pyta czytelniczka.

Obecnie nie ma przepisu, który zabraniałby tego typu praktyki. W 2009 r. uchwalono zmiany w ustawie – Prawo dewizowe (DzU z 2002 r. nr 141, poz. 1178 ze zm.) oraz w kodeksie cywilnym. Od 24 stycznia 2009 r. strony mogą ustalić przewidywaną zapłatę w walucie innej niż polski złoty. Przepis ten de facto zniósł obowiązek dewizowy i wprowadził możliwość rozliczania się między kontrahentami w innej walucie niż obowiązująca na terytorium Polski.

Wolność wyboru

Taką możliwość mają również strony stosunku pracy, mimo że kodeks pracy nie zawiera regulacji dotyczącej waluty, w jakiej należy wypłacać wynagrodzenie. W tym zakresie należy jednak stosować – na podstawie art. 300 k.p. – kodeks cywilny, który traktuje się uzupełniająco do przepisów prawa pracy. W ten sposób furtka do rozliczeń w innych walutach jest otwarta również w zakresie wynagrodzenia za pracę.

Jaki kurs

Aby prawidłowo wyliczyć należności publicznoprawne od pensji w euro, należy zastosować przepisy ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2012 r., poz. 361 ze zm.). Wprowadza ona zasadę przewalutowania. W art. 11a mówi, że wynagrodzenie ustalone w walucie obcej przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu. Ten przepis jest podstawą prawidłowego ustalenia podstawy wymiaru składek, zgodnie z § 4 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.).

W praktyce wynagrodzenie wypłacone w obcej walucie można rozliczać według jednego z dwóch wariantów.

WARIANT 1. Netto do wypłaty w innej walucie

Strony ustalają w umowie o pracę konkretną kwotę wynagrodzenia wyrażoną w złotych polskich. Jedynie wyliczona wartość do wypłaty jest przeliczana na kwotę wyrażoną w innej walucie, np. euro. W tej sytuacji wystarczy przeliczyć stawkę do wypłaty na euro. Do takiej operacji nie trzeba stosować średniego kursu NBP z dnia poprzedzającego datę wypłaty. Jest to tylko przeliczenie wartości otrzymywanego wynagrodzenia na obcą walutę. Przychód, składki ZUS i zaliczka na podatek są wtedy ustalone prawidłowo, ponieważ wartość przychodu była naliczona w polskiej walucie.

Przykład

Firma zatrudnia pracownika cudzoziemca z Włoch. Jego wynagrodzenie  ustalono na 10 tys. zł brutto. Strony umówiły się, że wyliczoną pensję netto pracownik będzie otrzymywał w euro po bieżącym kursie sprzedaży stosowanym przez bank, w którym firma prowadzi swój rachunek. Ponieważ w dniu wypłaty wynagrodzenia średni kurs euro stosowany w banku wyniósł 4,1807 zł, pracodawca przelał na konto podwładnego przewalutowaną pensję netto (7034,39 zł) w wysokości 1682,59 euro.

Taką metodę stosuje się jednak do nieperiodycznych wynagrodzeń. Najczęściej przyjmuje się ją przy umowach cywilnoprawnych, tak aby zaoszczędzić drugiej stronie problemów z przewalutowaniem zarobku otrzymanego w polskiej walucie.

WARIANT 2. Brutto wskazane w umowie

Jeśli strony ustalą w kontrakcie wynagrodzenie brutto w obcej walucie, to przy tworzeniu listy płac trzeba zacząć od przeliczenia na stawkę brutto w złotych. Tu konieczne jest posłużenie się średnim kursem NBP z dnia poprzedzającego planowany dzień wypłaty pensji.

Przykład

Firma zatrudnia na umowę o pracę obywatela Francji, który świadczy pracę tylko na terenie Polski. Zażyczył on sobie wypłat w euro i tak zawarł z pracodawcą umowę. Jego wynagrodzenie ustalono na 4 tys. euro miesięcznie. Aby rozliczyć pensję, pracodawca musi najpierw ustalić dzień wypłaty wynagrodzenia i przyjąć właściwy kurs. Termin ten ustalono na 28 listopada 2014 r. Dlatego do rozliczenia dział płac przyjął kurs NBP z 27 listopada wynoszący 4,1807 zł. Następnie przewalutował wynagrodzenie: 4 tys. euro x 4,1807 = 16 772,80 zł. To kwota brutto pensji w złotych. Lista płac wygląda następująco >patrz tabela obok.

Na końcu rozliczenia należy znowu przeliczyć wartość netto do wypłaty na euro. Wartość netto wyliczoną w złotych należy w tym celu podzielić przez średni kurs euro:

11 718,39 zł : 4,1807 euro = 2802,97 euro. Taką kwotę należy przelać na rachunek bankowy pracownika.

Im więcej, tym gorzej

Wypłacanie wynagrodzeń w innej walucie niż złoty dla większej liczby pracowników może się okazać niewykonalne. Wynika to z tego, że kurs jest ważny tylko w jednym dniu i w tym dniu należy naliczyć pensję i ją wypłacić. Gdyby pracodawca miał stworzyć w jeden dzień listę płac w euro dla np. 1000 pracowników, to musiałby znacznie poszerzyć obsadę działów personalnych.

Ponadto jeśli pracownik ma rachunek w banku prowadzącym działalność za granicą, należy pamiętać, aby podał pełny numer konta wraz z kodem SWIFT. To kod światowy stworzony do identyfikacji instytucji finansowych i kredytowych na całym świecie. Bez tego kodu pracodawca nie zrealizuje przelewu zagranicznego.

Szef ustalił z pracownikiem pochodzącym ze Słowacji, że będzie mu wypłacał wynagrodzenie w euro. Czy w ogóle można w Polsce rozliczać się z pracownikami w innej walucie niż polski złoty? Jak prawidłowo wyliczyć składki ZUS i podatek od tej pensji? – pyta czytelniczka.

Obecnie nie ma przepisu, który zabraniałby tego typu praktyki. W 2009 r. uchwalono zmiany w ustawie – Prawo dewizowe (DzU z 2002 r. nr 141, poz. 1178 ze zm.) oraz w kodeksie cywilnym. Od 24 stycznia 2009 r. strony mogą ustalić przewidywaną zapłatę w walucie innej niż polski złoty. Przepis ten de facto zniósł obowiązek dewizowy i wprowadził możliwość rozliczania się między kontrahentami w innej walucie niż obowiązująca na terytorium Polski.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Paliwo będzie droższe o 50 groszy na litrze, rachunki za gaz o jedną czwartą
Praca, Emerytury i renty
Krem z filtrem, walizka i autoresponder – co o urlopie powinien wiedzieć pracownik
Podatki
Wykup samochodu z leasingu – skutki w PIT i VAT
Nieruchomości
Jak kwestionować niezgodne z prawem plany inwestycyjne sąsiada? Odpowiadamy
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Nieruchomości
Wywłaszczenia pod inwestycje infrastrukturalne. Jakie mamy prawa?