W 2017 r. wyjątkowo przewidziano dwukrotny wzrost kwot wolnych od potrąceń dokonywanych ze świadczenia rehabilitacyjnego oraz zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, wypadkowego czy wyrównawczego. Pierwszy z nich był związany z podniesieniem od 1 marca br. najniższej emerytury do kwoty 1000 zł.
Drugi wzrost to efekt obowiązującej od lipca br. zmiany przepisów ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (dalej: ustawy emerytalnej), wskutek której przy sumach egzekwowanych m.in. ze świadczeń chorobowych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności niealimentacyjnych, od zajęć chroniona jest równowartość 75 proc. najniższej emerytury. Opisana modyfikacja ma zastosowanie nie tylko do postępowań wszczynanych począwszy od 1 lipca 2017 r., ale również do zobowiązań istniejących w tym dniu.
Granice od kwot brutto
Dokonywanie potrąceń ze świadczeń należnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby, opieki, macierzyństwa bądź wypadku wiąże się przede wszystkim z koniecznością przestrzegania dwóch limitów. Pierwszy z nich (tzw. górny) to maksymalna dopuszczalna kwota potrącenia, którą stanowi odpowiedni procent kwoty świadczenia brutto. Drugi (tzw. dolny) to kwota wolna, uzależniona od wysokości najniższej emerytury.
Potwierdziło to Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w odpowiedzi udzielonej 28 października 2016 r. na zapytanie nr 1063 w sprawie sposobu naliczania przez ZUS potrąceń komorniczych ze świadczeń emerytalno-rentowych (znak: K8ZAP1063) >patrz ramka.
Kwoty chronione
W stosunku do osób otrzymujących emerytury, renty i zasiłki, podobnie zresztą jak w odniesieniu do pracowników, niedozwolone jest zajmowanie sum naruszających kwotę wolną od potrąceń. Jej wysokość prezentuje >tabela 1.