Zmiany wprowadzane w systemie prawnym w ostatnich latach, często wbrew jednoznacznej ocenie wskazującej na naruszanie przez projektowane przepisy standardów konstytucyjnych oraz międzynarodowych – doprowadziły do stanu pogłębionego chaosu ustrojowego w Polsce. Przywrócenie ładu w polskim prawie to obecnie wyzwanie porównywalne do uporządkowania stajni Augiasza. Żeby te porządki się powiodły, prawnicy i politycy odpowiedzialni za kondycję polskiego systemu prawnego muszą szybko stać się Heraklesem – a więc działać zdecydowanie, sprytnie, rozważnie. I najlepiej razem.
Ocena trybunałów
Nigdy dotąd we współczesnej historii Polski nie mieliśmy do czynienia z sytuacją, w której międzynarodowe Trybunały w tak jednoznaczny i powtarzalny sposób oceniały sposób kreacji sądowniczych organów władzy za niezgodny z wiążącymi Polskę umowami międzynarodowymi. Zarzuty podnoszone wobec składów Trybunału Konstytucyjnego, trybu powoływania sędziów zasiadających w Krajowej Radzie Sądownictwa, zastrzeżenia dotyczące procedury nominacji na stanowiska sędziowskie – to nie tylko kwestie mające istotne znaczenie dla systemu prawnego, to przede wszystkim stan, w którym obywatele i przedsiębiorcy utracili poczucie pewności, czy rozstrzygnięcia sądów podejmowane w ich indywidualnych sprawach są ostateczne i legalne.
Ten stan wymaga możliwie najszybszego uporządkowania. Przywrócenie praworządności w działaniu wszystkich organów władzy publicznej jest sprawą szczególnej wagi. Równie ważne jest jednak to, w jaki sposób ta praworządność będzie przywracana. Przede wszystkim należy uczynić to rozważnie i w trosce o bezpieczeństwo prawne Polek i Polaków, a nie z motywacji politycznej zemsty. Dlatego konieczne jest zaangażowanie w ten proces naprawczy ekspertów, którzy wiedzą i doświadczeniem wesprą opracowanie nowych przepisów. Jako radcowie prawni niezmiennie jesteśmy gotowi wspierać organy państwa w ich pracy nad przywróceniem standardów praworządności. W skierowanych na ręce marszałka Sejmu i marszałek Senatu listach zadeklarowałem gotowość włączenia się radców prawnych w prace legislacyjne prowadzone nad wszystkimi istotnym projektami ustaw.
Czytaj więcej
Po expose Donalda Tuska jest jasne, że uporządkowanie wymiaru sprawiedliwości jest jednym z pierwszoplanowych celów nowej koalicji. Wciąż jednak nie wiemy, w jaki sposób to nastąpi.
Gotowość radców
Mamy świadomość, jak trudne będzie poszukiwanie rozwiązań, które zapewnią balans pomiędzy efektywnością i możliwością szybkiego wdrożenia potrzebnych zmian a ograniczeniami systemowymi. Te szczególne wyzwania wynikają jednak ze skali świadomie wprowadzanych przez ostatnie lata naruszeń ustrojowych. Jako samorząd zawodowy radców prawnych gotowi jesteśmy wspierać organy władzy w analizie istniejących projektów oraz wypracowywaniu optymalnego ich kształtu – wszak jednym z ustawowych zadań samorządu zawodowego radców prawnych jest współdziałanie w kształtowaniu systemu prawnego. Radcowie prawni, wykonując zawód zaufania publicznego, doradzając i reprezentując swoich klientów, doskonale wiedzą, jakie są słabości polskiego systemu prawnego. Krajowa Rada Radców Prawnych od wielu już lat wspiera liczne inicjatywy służące budowaniu świadomości obywatelskiej oraz wypracowaniu projektów ustaw naprawiających poszczególne organy sfery funkcjonowania państwa. Byliśmy współorganizatorem takich wydarzeń, jak Kongres Prawników Polskich, Tour de Konstytucja, licznych konferencji, wspieraliśmy inicjatywy obywatelskie, promowaliśmy partycypację obywatelską w wyborach. Radcowie prawni jako współautorzy i eksperci uczestniczyli w pracach nad wieloma fundamentalnymi projektami ustaw.
