Jeśli chodzi o oświadczenie zarządu spółdzielni o przyjęciu w poczet członków, to od 15 kwietnia 2004 roku nie istnieje już wymóg uzyskania członkostwa w spółdzielni przez nabywcę prawa własnościowego. Wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 30 marca 2004 r. (K 32/03) utracił moc art. 17a ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, zgodnie z którym skuteczność zbycia prawa własnościowego zależała od przyjęcia nabywcy w poczet członków spółdzielni. Oznacza to, iż obecnie nabywca takiego prawa nie musi uzyskiwać członkostwa w spółdzielni. Właściwe byłoby więc usunięcie przez autora rozporządzenia pkt. 3 w ust. 1 § 21 w części dotyczącej oświadczenia zarządu spółdzielni o przyjęciu w poczet członków.
Przepis § 30 ust. 1 rozporządzenia wyraźnie stanowi, iż podstawą oznaczenia lokalu, do którego przysługuje prawo własnościowe, jest zaświadczenie o powierzchni i położeniu lokalu wydane przez właściwą spółdzielnię mieszkaniową, z oznaczeniem nieruchomości, z którą lokal jest związany. Nie znajduje więc uzasadnienia praktyka niektórych sądów wieczystoksięgowych żądających wypisu z rejestru gruntów. Wskazany przepis mówi bowiem wyraźnie o zaświadczeniu ze spółdzielni z oznaczeniem nieruchomości, z którą lokal jest związany. Obowiązek załączania do wniosku wypisu z rejestru gruntów, owszem, kiedyś istniał, ale został zniesiony przez rozporządzenie ministra sprawiedliwości z 26 września 2003 r.
Nieuzasadniona jest również praktyka niektórych sądów wieczystoksięgowych żądania w zaświadczeniu ze spółdzielni zapisu o rodzaju pomieszczeń, z których składa się lokal mieszkalny, do którego przysługuje własnościowe prawo. §30 ust. 1 rozporządzenia stwierdza wyraźnie, iż zaświadczenie wydane przez spółdzielnię ma zawierać położenie (tj. adres, ewentualnie oznaczenie kondygnacji) i powierzchnię lokalu. Nie ma w nim mowy o rodzaju izb, z których lokal się składa. Wydaje się więc, iż wystarczające jest, aby opis pomieszczeń, z których składa się taki lokal, zawierał wniosek o założenie księgi wieczystej, anie zaświadczenie ze spółdzielni.
Na tle praktyki notarialnej pojawia się też pytanie: czy wniosek o założenie księgi wieczystej dla prawa własnościowego może być złożony w akcie notarialnym dokumentującym umowę sprzedaży?
Istnieją na ten tematy dwa poglądy. Skoro zaświadczenie ze spółdzielni, stanowiące podstawę sporządzenia aktu notarialnego dokumentującego zbycie prawa własnościowego, zawiera oznaczenie dotychczasowego uprawnionego, tj. zbywcy, nie jest możliwe złożenie wniosku o założenie księgi wieczystej dla tego prawa w samym akcie dokumentującym jego zbycie. Zgodnie z tym poglądem nabywca musi zgłosić się do spółdzielni, po zawarciu np. umowy sprzedaży, celem wydania zaświadczenia, iż to jemu, a nie zbywcy, przysługuje owo prawo, i dopiero wtedy może złożyć wniosek o założenie księgi wieczystej.
Według drugiego poglądu, znajdującego oparcie przede wszystkim w wykładni literalnej powołanych tu przepisów - możliwe jest złożenie wniosku o założenie księgi wieczystej dla prawa własnościowego w samej umowie sprzedaży (w odpowiednim akcie notarialnym). Podstawowym dokumentem świadczącym o przejściu tego prawa na nabywcę jest bowiem umowa sprzedaży. Nabycie to nie jest obecnie (jak do 2003 r.) związane z obowiązkiem uzyskania członkostwa w spółdzielni. A jak mówi art. 21 ust. 1 rozporządzenia, to wniosek ma zawierać oznaczenie uprawnionego, a nie zaświadczenie ze spółdzielni. I do tego poglądu -moim zdaniem -należałoby się przychylić.
