NSA: spółdzielnia nie podlega ustawie o dostępie do informacji publicznej

Taki wniosek płynie z najnowszego postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. akt I OSK 1949/14), który tym samym utrzymał swoją linię orzeczniczą.

T.K. złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie skargę na bezczynność spółdzielni mieszkaniowej, która nie udzieliła mu informacji publicznej dotyczącej środków finansowych otrzymanych na „zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych obywateli". Dokładniej, chodziło o pieniądze uzyskane z Banku Gospodarstwa Krajowego na termomodernizację.

Spółdzielnia wskazała, że nie należy do podmiotów objętych ustawą o dostępie do informacji publicznej. Tę opinię podzielił WSA w Lublinie (sygn. II SAB/Lu 16/14), który odrzucił skargę jako niedopuszczalną. W uzasadnieniu powołano się na uchwałę siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 kwietnia 2005 r. (sygn. I OSP 1/05), w której sąd stanął na stanowisku, iż ustawa o dostępie do informacji publicznej nie ma zastosowania do spółdzielni mieszkaniowych. Nie mieszczą się one bowiem w kategorii organów władzy publicznej, a ich działalności nie można utożsamiać z wykonywaniem zadań publicznych.

WSA zauważył, że skoro spółdzielnia mieszkaniowa nie jest podmiotem zobowiązanym do udzielania informacji publicznej, to informacje, które posiada, nie mają charakteru publicznych w rozumieniu ustawy.

Mężczyzna odwołał się do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Jego zdaniem, spółdzielnie mieszkaniowe są zobowiązane do udzielania informacji o swojej działalności na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej, należą bowiem do podmiotów, które reprezentują inne osoby lub jednostki organizacyjne i wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym.

Pełnomocnik spółdzielni mieszkaniowej podniosła przed NSA, że stosunki między członkami spółdzielni a spółdzielnią mają charakter cywilnoprawny, a prawo do informacji dla członków gwarantuje art. 8

1

ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Zaznaczyła jednocześnie, że nie jest jej znane, aby spółdzielnia korzystała z dotacji bądź ulg ze strony podmiotów publicznych – Skarbu Państwa czy samorządu terytorialnego.

Naczelny Sąd Administracyjny, podobnie jak WSA w Lublinie, podzielił stanowisko wyrażone w uchwale z 11 kwietnia 2005 roku, że ustawa o dostępie do informacji publicznej nie ma zastosowania do spółdzielni mieszkaniowych. W uzasadnieniu tej uchwały NSA stwierdził, że spółdzielnie mieszkaniowe nie dysponują majątkiem publicznym w rozumieniu przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej ani też nie reprezentują osób, które dysponują takim majątkiem, gdyż majątek spółdzielni jest prywatną własnością jej członków.

W najnowszym orzeczeniu z 19 sierpnia 2014 roku podkreślono, że poglądy wyrażone w uchwale NSA z 2005 roku zachowują aktualność. – Nawet zatem otrzymanie przez spółdzielnię środków na termomodernizację z Banku Gospodarstwa Krajowego nie zmienia poglądu, że tego rodzaju pomoc jest jedynie wyrazem wspierania budownictwa mieszkaniowego i warunków jego funkcjonowania, a nie dysponowaniem mieniem publicznym przez spółdzielnie – wskazano.

Na koniec NSA podniósł, że dostęp do materiałów o funkcjonowaniu spółdzielni mieszkaniowej reguluje art. 8