Skarb Państwa bez szans na odzyskanie nienależnych korzyści uzyskanych na skutek zaspokojenia roszczeń zabużańskich

Skarb Państwa nie ma szans na odzyskanie nienależnych korzyści od osoby, która uzyskała je na skutek zaspokojenia roszczeń zabużańskich.

Aktualizacja: 08.05.2015 22:10 Publikacja: 08.05.2015 19:22

Skarb Państwa bez szans na odzyskanie nienależnych korzyści uzyskanych na skutek zaspokojenia roszczeń zabużańskich

Foto: www.sxc.hu

Sąd Najwyższy wydał w piątek uchwałę ważną dla Zabużan. Chodzi o zwrot nienależnych korzyści uzyskanych kosztem Skarbu Państwa.

Kazimierz i Jerzy G. oraz Helena S. otrzymali zaświadczenie potwierdzające ich prawa do odszkodowania za majątek pozostawiony po II wojnie światowej za wschodnią granicą. Opiewało ono na 5 mln zł. Następnie nabyli od Skarbu Państwa dziewięć nieruchomości leśnych w rejonie Nowej Soli i Sulechowa, a kwotę z zaświadczenia zaliczono im na poczet ceny nabycia. Bardzo szybko nieruchomości odsprzedali, i to po zaniżonej cenie. Wyniosła bowiem zaledwie 10–25 proc. wartości tych gruntów.

Po kontroli NIK wartość mienia wynikająca z zaświadczenia została zweryfikowana i okazała się dużo niższa. W efekcie minister skarbu uznał, że zaświadczenie zostało wydane z naruszeniem prawa. Rzeczoznawcę majątkowego skazano w postępowaniu karnym za poświadczenie nieprawdy.

Potem Skarb Państwa wystąpił z trzema pozwami przeciwko Kazimierzowi i Jerzemu G. oraz Helenie S. do Sądu Okręgowego w Katowicach o zwrot korzyści w wysokości prawie 2 mln zł.

W jednej sprawie Skarb Państwa przegrał 1,5 mln zł. Dwie pozostałe zostały połączone do wspólnego rozpatrzenia. Sąd także te powództwa oddalił, a wtedy Skarb Państwa odwołał się do Sądu Apelacyjnego w Katowicach. Ten nabrał wątpliwości dotyczących art. 1 ust. 1 ustawy z 21 czerwca 1990 r. o zwrocie korzyści uzyskanych niesłusznie kosztem Skarbu Państwa lub innych państwowych osób prawnych.

Przepis ten mówi, że jeżeli wskutek czynności prawnej lub decyzji administracyjnej przenoszącej własność lub inne prawa prawa majątkowe na niepaństwowe osoby prawne lub fizyczne te uzyskały niesłusznie korzyści z majątku SP, sąd może oznaczyć sposób i wysokość wyrównania strat, a nawet rozwiązać umowę, rozstrzygając o rozliczeniu między stronami.

Jak tłumaczy SA, na realizację tego typu praw odszkodowawczych składa się wiele czynności. Uzyskanie zaświadczenia jest jedną z nich. Stąd ta wątpliwość.

Dlatego wystąpił z dwoma pytaniami.

Po pierwsze, czy wydanie tego typu zaświadczenia stanowi przeniesienie innego prawa majątkowego w rozumieniu tego przepisu.

Po drugie – w razie przeczącej odpowiedzi – sąd apelacyjny chce, by SN odpowiedział dodatkowo na pytanie, czy niesłuszne uzyskanie korzyści z majątku Skarbu Państwa (o czym mówi ten przepis) musi być bezpośrednim skutkiem czynności prawnej lub decyzji administracyjnej przenoszącej własność lub inne prawo majątkowe na niepaństwowe osoby prawne lub osoby fizyczne.

W piątek Sąd Najwyższy podjął uchwałę, że przepis ten ma zastosowanie tylko, gdy do niesłusznego uzyskania korzyści doszło bezpośrednio na podstawie decyzji administracyjnej lub czynności prawnej.

– Orzeczenie jest prawidłowe – uważa Roman Nowosielski, adwokat specjalizujący się w tej tematyce. – Nie można bowiem orzecznictwem rozszerzać treści przepisu. Uregulowanie to mówi zaś wyraźnie, że musi być związek przyczynowy między czynnością czy decyzją administracyjną a uzyskanymi niesłusznie korzyściami.

Zdaniem mec. Nowosielskiego po piątkowej uchwale Sąd Apelacyjny w Katowicach oddali powództwo Skarbu Państwa o zwrot nienależnych korzyści.

Z danych statystycznych Ministerstwa Skarbu wynika, że do tej pory z rekompensat skorzystało 60 tys. osób. W sumie Skarb Państwa wypłacił prawie 3,5 mld zł.

– Osób, które mają roszczenia, zostało już niewiele – uważa Andrzej Korzeniowski, prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kresowian Wierzycieli Skarbu Państwa.

Sygnatura akt: III CZP 2/15

Sąd Najwyższy wydał w piątek uchwałę ważną dla Zabużan. Chodzi o zwrot nienależnych korzyści uzyskanych kosztem Skarbu Państwa.

Kazimierz i Jerzy G. oraz Helena S. otrzymali zaświadczenie potwierdzające ich prawa do odszkodowania za majątek pozostawiony po II wojnie światowej za wschodnią granicą. Opiewało ono na 5 mln zł. Następnie nabyli od Skarbu Państwa dziewięć nieruchomości leśnych w rejonie Nowej Soli i Sulechowa, a kwotę z zaświadczenia zaliczono im na poczet ceny nabycia. Bardzo szybko nieruchomości odsprzedali, i to po zaniżonej cenie. Wyniosła bowiem zaledwie 10–25 proc. wartości tych gruntów.

Pozostało 82% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Prawo dla Ciebie
PiS wygrywa w Sądzie Najwyższym. Uchwała PKW o rozliczeniu kampanii uchylona
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Dane osobowe
Rekord wyłudzeń kredytów. Eksperci ostrzegają: będzie jeszcze więcej
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawnicy
Ewa Wrzosek musi odejść. Uderzyła publicznie w ministra Bodnara