Rodzina na swoim: kiedy kredytobiorca straci dopłaty - przepisy są niejasne

– Wpływają do nas skargi od kredytobiorców, którzy otrzymują z banków pisma, że mogą mieć cofnięte dopłaty – tłumaczy Kamila Dołowska z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Chodzi o dwie sytuacje. Po pierwsze, gdy kredytobiorca w trakcie korzystania z dopłat uzyskał prawo własności lub współwłasności innego mieszkania (domu) albo nabył własnościowe prawo do innego lokalu (domu). Nie dotyczy to spadkobrania. Po drugie, gdy kredytobiorca zmienił sposób użytkowania mieszkania (domu) i teraz nie służy już ono zaspokojeniu jego potrzeb mieszkaniowych, tylko np. zostało wynajęte.

Takie zakazy zostały wprowadzone niedawno, tj. 31 sierpnia 2011 r. Wtedy to weszła w życie nowelizacja ustawy o finansowym wsparciu rodzin i innych osób w nabywaniu własnego mieszkania (DzU nr 168, poz. 1006).

Tymczasem pisma z banków informujące o tych zakazach dostają także osoby, które zaciągnęły kredyt dużo wcześniej.

Interpretacja resortu wprowadza dodatkowe zamieszanie

– Prawo nie powinno działać wstecz, więc zakaz nie może obejmować osób, które zaciągnęły kredyt przed 31 sierpnia 2011 r. – uważa Kamila Dołowska.

Według niej powodem zamieszania są nieprecyzyjne przepisy wprowadzające te zakazy, budzące wątpliwości interpretacyjne. Banki posiłkują się więc wykładnią dawnego Ministerstwa Infrastruktury (obecnie Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej).

Resort nie podzielił poglądów rzecznika praw obywatelskich.

– Zakazy te mają zastosowanie także do osób, które zaciągnęły kredyt przed 31 sierpnia 2011 r. – tłumaczy Piotr Styczeń, wiceminister transportu i budownictwa. – Ale tylko  gdy wynajęły lub nabyły lokal (dom) po 31 sierpnia 2011 r. Jeśli zrobiły to wcześniej, bank nie musi cofnąć im dopłat.

Rzecznik podzielił się swoimi wątpliwościami z Ministerstwem Transportu i wystąpił do niego z prośbą o rozważenie możliwości zmian przepisów. Na razie ministerstwo nie planuje zmieniać przepisów ustawy o finansowym wsparciu rodzin i innych osób w nabywaniu własnego mieszkania.

– Nie znam przypadku, żeby z powodu tych zakazów bank zaprzestał udzielania dopłat do oprocentowania kredytu jakiemuś kredytobiorcy – dodaje wiceminister Styczeń.

„Rodzina na swoim" to dotychczas jeden z najbardziej popularnych złotówkowych kredytów mieszkaniowych. Przez osiem lat państwo płaci bankowi połowę odsetek. Przysługują one na ściśle określoną liczbę metrów mieszkania i przy określonej cenie z metra. Wnioski o udzielenie tego kredytu można składać do końca 2012 r.