Ubezpieczony (urodzony w sierpniu 1956 r.) po ukończeniu 55 lat zamierza zgłosić wniosek o świadczenie kompensacyjne. Obecnie posiada 18 lat składkowych, osiem lat nieskładkowych oraz osiem lat opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników.
Ustalając prawo do świadczenia, ZUS uwzględni oprócz okresów składkowych 1/3 okresów nieskładkowych (1/3 z 18). Nie będzie natomiast możliwe zaliczenie okresu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników.
W związku z tym ubezpieczony nie będzie miał stażu, który pozwoliłby mu nabyć prawo do świadczenia kompensacyjnego.
Przynajmniej na pół etatu przez 20 lat
Kolejnym warunkiem uzyskania nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego jest posiadanie co najmniej 20 lat pracy nauczycielskiej w określonych w ustawie placówkach oświaty. Nie ma wymogu, aby była to praca na pełnym etacie. Wystarczy, gdy jest wykonywana co najmniej w 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć.
Podobnie jak ma to miejsce w przypadku wcześniejszej emerytury, przy ustalaniu wymaganego do przyznania świadczenia kompensacyjnego stażu pracy nauczycielskiej ZUS nie uwzględnia okresów niewykonywania tej pracy, za które nauczyciel otrzymał wynagrodzenie lub świadczenie z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (np. okresów pobierania zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego czy też okresów urlopu dla poratowania zdrowia).
Nie są również zaliczane okresy urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego oraz służby wojskowej.
Przykład
Ubezpieczona (urodzona w lipcu 1956 r.) pracowała przez 24 lata jako nauczyciel w szkole podstawowej, z czego przez 16 lat w pełnym wymiarze zajęć, przez trzy lata na pół etatu, a przez pięć w 1/4 obowiązkowego wymiaru zajęć.
Niedługo zamierza wystąpić z wnioskiem o przyznanie świadczenia kompensacyjnego. Ustalając wymagany do uzyskania tego świadczenia 20-letni staż pracy nauczycielskiej, ZUS zaliczy tylko 19 lat takiej pracy wykonywanej co najmniej na pół etatu.
Oznacza to, że ubezpieczona nie spełni wymienionego warunku.
Przykład
Ubezpieczony (urodzony w marcu 1956 r.) po ukończeniu 55 lat w marcu 2011 r. i rozwiązaniu stosunku pracy w szkole zgłosił wniosek o świadczenie kompensacyjne.
Udowodnił łącznie 32-letni staż ubezpieczeniowy, w tym 22 lata pozostawania w stosunku pracy w szkole jako nauczyciel matematyki (na pełnym etacie).
W czasie tego zatrudnienia przez rok i sześć miesięcy przebywał na zwolnieniach lekarskich (pobierając wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, zasiłek chorobowy, a następnie świadczenie rehabilitacyjne).
Ponadto przez rok korzystał z urlopu bezpłatnego, a przez sześć miesięcy przebywał na urlopie dla poratowania zdrowia.
Ustalając wymagany 20-letni staż pracy nauczycielskiej, ZUS wyłączył okresy pobierania świadczeń chorobowych, urlopu bezpłatnego oraz korzystania z urlopu dla poratowania zdrowia. Ubezpieczony nie spełnił więc tego warunku i ZUS wydał decyzję odmowną.
Trzeba odejść z pracy w szkole
Świadczenie kompensacyjne może zostać przyznane nauczycielowi, który rozwiązał na swój wniosek stosunek pracy nauczycielskiej wykonywanej w jednostkach wymienionych w art. 2 pkt 1 ustawy. Przy ustalaniu, czy warunek ten został spełniony, ZUS stosuje analogiczne zasady jak dla emerytury z Karty nauczyciela.
Nauczyciel, który zamierza się ubiegać o przyznanie świadczenia kompensacyjnego, a pozostaje w zatrudnieniu u kilku pracodawców, aby nabyć prawo do tego świadczenia, musi rozwiązać wszystkie stosunki pracy, bez względu na ich charakter i wymiar czasu pracy.
Nie ma przy tym znaczenia, czy zostały one zawarte z jednostkami wymienionymi w art. 2 pkt 1 ustawy, innymi placówkami oświaty wymienionymi w art. 1 Karty nauczyciela czy też z jeszcze innymi podmiotami.
Jeśli nauczyciel pozostaje w stosunku pracy zawartym z jednostką wymienioną w art. 2 pkt 1 ustawy i jednocześnie w stosunku pracy zawartym z innym podmiotem (np. wymienionym w art. 1 Karty nauczyciela), może nabyć prawo do świadczenia kompensacyjnego, jeśli to drugie zatrudnienie ustało najpóźniej w dniu rozwiązania stosunku pracy z placówką wymienioną w art. 2 pkt 1 ustawy.
Świadczenie kompensacyjne może być bowiem przyznane tylko temu nauczycielowi, który ostatnio przed zgłoszeniem wniosku o to świadczenie pozostawał w stosunku pracy w takiej placówce.
Przykład
Ubezpieczony zamierza niedługo zgłosić wniosek o przyznanie świadczenia kompensacyjnego. Obecnie jest zatrudniony na pół etatu jako nauczyciel historii w liceum. Ponadto pracuje na część etatu w drugiej szkole, a także na część etatu poza oświatą.
ZUS przyzna świadczenie kompensacyjne, jeśli ubezpieczony rozwiąże wszystkie stosunki pracy. Ponadto zatrudnienie poza oświatą będzie musiało ustać najpóźniej w dniu rozwiązania ostatniego ze stosunków pracy w szkole.
Przykład
Ubezpieczona udowodniła 21-letni okres pracy w młodzieżowym ośrodku wychowawczym. Po ustania tego zatrudnienia z końcem sierpnia 2010 r. podjęła działalność gospodarczą.
W listopadzie 2010 r. wystąpiła z wnioskiem o świadczenie kompensacyjne.
ZUS odmówił przyznania tego świadczenia, gdyż ostatnio przed zgłoszeniem wniosku ubezpieczona nie pozostawała w stosunku pracy nauczycielskiej zawartym z jednostką wymienioną w art. 2 pkt 1 ustawy.
Uwaga!
Jeśli po rozwiązaniu stosunku pracy, a przed zgłoszeniem wniosku o świadczenie kompensacyjne nauczyciel podjął inne zatrudnienie lub działalność, nie może nabyć prawa do tego świadczenia.
Czytaj też:
Zobacz cały Kodeks emerytalny
