- 7276 zł – dla nabywców zaliczanych do II grupy podatkowej
- 4902 zł – gdy nabywca należy do III grupy podatkowej
- I grupa podatkowa: małżonek, dzieci, wnuki, prawnuki (tzw. zstępni), rodzice, dziadkowie, pradziadkowie (tzw. wstępni), pasierb, pasierbica, zięć, synowa, rodzeństwo (także przyrodnie), ojczym, macocha i teściowie; za rodziców uważa się także rodziców adopcyjnych, a za zstępnych – także dzieci adoptowane i ich dzieci, wnuki, prawnuki;
- II grupa podatkowa: dzieci, wnuki i prawnuki rodzeństwa, czyli siostrzeńcy, siostrzenice, bratankowie, bratanice oraz ich dzieci, wnuki, prawnuki; rodzeństwo rodziców (ciotki, wujowie, stryjowie); małżonkowie pasierbów oraz ich dzieci, wnuki, prawnuki; rodzeństwo małżonków oraz małżonkowie rodzeństwa małżonków (bratowe, szwagierki, szwagrowie); małżonkowie innych zstępnych (mąż wnuczki czy prawnuczki, żona wnuka i prawnuka);
- III grupa podatkowa: obcy, czyli wszyscy dalsi krewni i powinowaci (nienależący do I i II grupy podatkowej) oraz inne osoby.
Jeśli spadkodawca zmarł przed 1 stycznia 2007 r., spadkobiercy nie mogą skorzystać ze zwolnienia z podatku spadkowego przewidzianego w art. 4a zmienionej ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z art. 3 ustawy zmieniającej ustawę o podatku od spadków i darowizn do nabycia rzeczy i praw, które nastąpiło przed 1 stycznia 2007 r., należy stosować przepisy w brzmieniu obowiązującym przed zmianami.
Dla ustalenia, jakie regulacje powinny być stosowane w każdym konkretnym przypadku, konieczne jest zatem wskazanie daty nabycia rzeczy i praw w ramach spadku. Ustawa tej kwestii nie rozstrzyga. Odpowiedź znajdziemy natomiast w art. 924 kodeksu cywilnego, który stanowi, że spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. Z kolei w art. 925 k.c. stwierdza się, że spadkobierca nabywa spadek z chwilą jego otwarcia. Nie maprzy tym znaczenia, czy mamy do czynienia z dziedziczeniem ustawowym czy na podstawie testamentu. Od chwili otwarcia spadku spadkobierca jest uprawniony samodzielnie do objęcia spadku we władanie. Jeżeli spadkodawca zmarł przed 1 stycznia 2007 r., w tej dacie nastąpiło również nabycie rzeczy i praw majątkowych przez spadkobiercę i w konsekwencji nie jest spełniony warunek do objęcia zwolnieniem, o którym mowa w art. 4a ww. ustawy. Data postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku jest bez znaczenia. Ma ona jedynie charakter deklaratoryjny, tzn. potwierdza istniejący stan prawny, ale go nie kreuje.
W 2005 r. czytelnik odziedziczył mieszkanie po babci. Jest w nim zameldowany na stałe. Skorzystał z ulgi mieszkaniowej. Zamierza wyjechać za granicę do pracy.
Czy w związku z tym może stracić tę ulgę? Czy będzie miało znaczenie dla prawa do niej wynajęcie spadkowego mieszkania na czas pobytu za granicą?
Niestety, w tych okolicznościach czytelnik straci ulgę mieszkaniową. Warunki tej ulgi zostały szczegółowo opisane w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jako jeden z nich ustawodawca wskazał obowiązek zamieszkiwania w nabytym lokalu przez spadkobiercę (wraz z koniecznością zameldowania na pobyt stały – od 1 stycznia 2007 r.) i niezbywania go przez okres pięciu lat.
Pięcioletni okres zamieszkiwania liczony jest od daty złożenia zeznania podatkowego, jeżeli nabywca mieszkał w lokalu w chwili składania zeznania. Jeżeli wprowadził się tam po jego złożeniu, okres pięciu lat liczony jest od daty zamieszkania. Zamieszkanie musi jednak nastąpić nie później niż w terminie jednego roku od złożenia zeznania podatkowego. Wyjątek stanowi sytuacja, w której lokal zajęty jest przez osoby trzecie. W takim przypadku spadkobierca powinien zamieszkać w lokalu w okresie pięciu lat od daty jego nabycia. Wyjazd za granicę spowoduje, że czytelnik nie będzie mógł spełnić warunku nieprzerwanego zamieszkiwania w nabytym lokalu przez okres pięciu lat. Dla prawa do ulgi nie ma przy tym znaczenia, czy opuszczony lokal będzie wynajmowany.
