Użytkownik nie musi badać źródła nagrania

[i]Rozmowa z Xawerym Konarskim, partnerem w kancelarii Traple Konarski Podrecki [/i]

[b] Czy ściągając plik z muzyką lub filmem z Internetu, powinienem się upewnić, że został tam umieszczony za zgodą uprawnionego? Co jeśli się okaże, że ktoś bezprawnie zamieścił utwór, a ja go ściągnąłem?[/b]

[b]Xawery Konarski:[/b] Korzystanie z pobranych z Internetu plików z muzyką lub filmem nie wymaga zgody ich twórców. Jest ono bowiem dopuszczalne na podstawie przepisów o tzw. dozwolonym użytku osobistym (art. 23 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=181883]prawa autorskiego[/link]). Bez znaczenia jest, czy materiały te zostały umieszczone w Internecie legalnie. Inaczej jest w niektórych państwach europejskich, np. w Finlandii. Tam warunkiem dozwolonego użytku jest pochodzenie utworu z „legalnego” źródła. Polski ustawodawca nie zdecydował się jednak na takie rozwiązanie.

Z drugiej strony warto pamiętać, że dozwolony użytek osobisty dotyczy tylko rozpowszechnionych już utworów, a więc utworów udostępnionych publicznie za zezwoleniem twórców. Z tych przyczyn ściąganie z Internetu przedpremierowych filmów lub piosenek, umieszczonych w sieci bez zgody uprawnionych podmiotów, jest niedozwolone.

[b]Co wolno mi robić, a czego nie wolno z plikiem ściągniętym z sieci?[/b]

W granicach dozwolonego użytku osobistego możemy korzystać z pobranych z Internetu plików bez żadnych ograniczeń technicznych. Własny użytek osobisty dotyczy bowiem wszelkich form korzystania z utworów. Dopuszczalne jest więc np. ich odtwarzanie czy kopiowanie na inne nośniki.

Prawo limituje natomiast dalsze rozpowszechnianie pobranych plików. Niedozwolone jest bowiem ich udostępnianie osobom spoza kręgu pozostających w bliskim związku z osobą ściągającą utwór z Internetu. Chodzi tu w szczególności o stosunek pokrewieństwa, powinowactwa lub tzw. stosunek towarzyski.

Z tych właśnie względów nie jest objęte dozwolonym użytkiem korzystanie z programów p2p (peer-to-peer), które umożliwiają jednoczesne udostępnianie ściąganego pliku innym osobom, niepozostającym z udostępniającym w tego rodzaju relacjach.

[b] Czy pod względem prawnym jest jakaś różnica, gdy odtwarzam plik na YouTube i gdy ściągam go z sieci w formie MP3, aby odsłuchać już ze swojego komputera?[/b]

Z technicznego punktu widzenia różnica pomiędzy tymi dwoma sposobami korzystania z utworów polega na tym, że plików ściąganych z YouTube nie da się zapisać na twardym dysku internauty. Okoliczność ta nie ma jednak znaczenia prawnego, tzn. obydwie te formy są dozwolone.

[b]Kupiłem legalnie płytę, ale chcę jej słuchać głównie z odtwarzacza MP3. Mogę z niej zrobić pliki MP3?[/b]