Rodzina pełna bólu i Steven Soderbergh na karuzeli kina

„Presence” Stevena Soderbergha jest opowieścią o rodzinie widzianej oczami ducha. Kamera obsługiwana osobiście przez reżysera staje się oczami zjawy mieszkającej w czekającym na najemców domu. Ów duch w pierwszych scenach wędruje po pustych wnętrzach, przez okno obserwuje parkujący przed wejściem samochód, bacznie przygląda się ludziom, którzy spotykają się z agentką nieruchomości. Wkrótce przecież przyjdzie mu z nimi współistnieć.

„Presence” Stevena Soderbergha. Film o rodzinie pełnej bólu

Po remoncie wnętrza domu stają się ciepłe i przytulne. A ludzie? Matka (Lucy Liu) to osoba władcza i mało zwracająca uwagę na odczucia innych, na dodatek przeżywająca poważne kłopoty w pracy. Jej ukochany syn (Eddie Maday) jest równie mocno pozbawiony empatii jak ona.

Czytaj więcej

Platformy streamingowe

Serial „Heweliusz”: Specjalny projekt i służby specjalne

Już 5 listopada premiera serialu „Heweliusz” Jana Holoubka i Kaspra Bajona. Na ekranie zobaczymy...

Po drugiej stronie są: bardziej sympatyczny od żony mąż (Chris Sullivan) ulepiony z innej niż ona gliny i córka (Callina Liang) – delikatna dziewczyna zrozpaczona po śmierci przyjaciółki. Nie bez powodu ta rodzina nosi nazwisko Peynes, które w języku angielskim kojarzy się z bólem. Soderbergh oczami ducha przygląda się im uważnie, oni o jego obecności nie wiedzą. No bo kto wierzy w duchy?

Tylko szesnastoletnia Chloe wyczuwa swoją wrażliwością jego obecność. Zwłaszcza, że zjawa lubi przebywać w jej pokoju, ba, nawet robić jej porządki, układając równo książki na biurku. Rodzice traktują lęki córki jako coś niewytłumaczalnego, zastanawiają się nad psychoterapią dla dziewczynki. Ale gdy z półek zaczynają spadać rzeczy, gdy łamią się w pokoju dziewczynki półki, trudno sobie to racjonalnie wytłumaczyć.

„Presence” Stevena Soderbergha: Między kinem niszowym i blockbusterem

Soderbergh jest twórcą nieobliczalnym, wciąż wędrującym między kinem niszowym, mocnymi dramatami społecznymi i hollywoodzkimi blockbusterami. Jego kariera eksplodowała w ciągu kilku majowych dni 1989 r. 26-letni, wychowany w Luizjanie i nikomu nieznany debiutant zdobył wówczas canneńską Złotą Palmę za poruszający film o współczesnej seksualności i moralności „Seks, kłamstwa i kasety wideo”.

Potem przyszły lata chude. Obrazy takie jak „Kafka”, „Król wzgórza”, „Underneath” czy „Schizopolis” zyskiwały niezłe recenzje krytyków, ale w kinach przechodziły bez echa. A Soderbergh nie chciał być reżyserem niszowym. Zaczął więc szukać tematów, które mogłyby zainteresować szerszą widownię. „Co z oczu, to z serca” o urzeczeniu dopadającym złodzieja bankowego i wziętą przypadkiem zakładniczkę – mającą go schwytać agentkę federalną, „Angol” o facecie szukającym mordercy swojej córki, trafiły na listy przebojów kasowych, zapewniając ich reżyserowi pozycję w świecie komercyjnego kina.

Czytaj więcej

Film

Cate Blanchett wraca do Polski

Cate Blanchett, wielka gwiazda światowego kina, na festiwalu EnergaCAMERIMAGE odbierze nagrodę Ic...

Soderbergh potrafił to wykorzystać. W następnych filmach nie poddał się prawom Hollywoodu, starał się zachować ambicje intelektualne i oryginalność myślową. Jego kolejne obrazy – dramaty społeczne „Erin Brockovich” o młodej adwokatce, która sama występuje przeciwko koncernowi zatruwającemu środowisko i „Traffic”, gdzie opowiedział trzy historie ludzi zamieszanych w wojny narkotykowe, krytyka ochrzciła mianem „komentarza do amerykańskiej demokracji”. 

Jednak sukces kasowy wciąż go pociągał. Zabawił się więc z wielką widownią kręcąc „Ocean’s 11. Ryzykowną grę”, gdzie tytułowy Danny Ocean organizował napad na kasyna Las Vegas. Potem Soderbergh wracał do swojego gangstera jeszcze dwukrotnie.

I oczywiście znów zatęsknił za czymś bardziej ambitnym: zrealizował skromny dramat „Full Frontal. Wszystko na wierzchu”, ekranizację „Solaris” Stanisława Lema, toczącego się w powojennym Berlinie „Dobrego Niemca” czy opowieść o Guevarze „Che”. 

Ale znów wsiadł na swoją karuzelę. Krytycy narzekali, że w kolejnych filmach „Contagion – Epidemia strachu”, „Ścigana” czy „Magic Mike” wrócił do stylu „hollywoodzkiego”. Rzeczywiście: obrazy te były efektowne, dobrze zrealizowane, ale trudno się w nich doszukać oryginalnej myśli czy ryzyka. 

Zniechęcony Soderbergh zapowiedział, że kończy z kinem. Nie był to koniec tak bardzo definitywny, bo wkrótce, 2013 r. zrealizował interesujący dramat „Wielki Liberace” o ekscentrycznym, ukrywającym swoje gejostwo showmanie, ze świetnym Michaelem Douglasem w roli głównej (dla telewizji HBO). W tym samym roku powstało „Panaceum”, gdzie sportretował dzisiejszy, straumatyzowany świat, pełen dyskusji na temat nowoczesnych leków psychotropowych i pytań natury etycznej. 

Gwiazdy kochają Stevena Soderbergha 

Opowiadane z punktu widzenia ducha „Presence” jest jego kolejnym w ostatnich latach eksperymentem. Trudno ten film opisać bez spoilerów. Więc może tylko tyle: wbrew pozorom nie jest to typowy dreszczowiec o opętanym przez duchy domu. W tajemniczym otoczeniu rozgrywa się rodzinny dramat: opowieść o moralności, odpowiedzialności za własne czyny, o odrzuceniu, miłości, poświęceniu. A wreszcie o sumieniu. Może to ono jest tym najważniejszym duchem? W końcu Soderbergh nie zrobiłby filmu tylko po to, żeby widza postraszyć.