Urodzinowy prezent dla mistrza

Frans Brüggen - znakomity artysta holenderski jest dla nas nas niczym stary, dobry przyjaciel. W tym roku okaże się, że jednak nie wiemy o nim wszystkiego.

Publikacja: 10.08.2014 23:59

Frans Brüggen jest na festiwalu od początku

Frans Brüggen jest na festiwalu od początku

Foto: NIFC

Jaki byłby ten festiwal bez Fransa Brüggena i jego Orkiestry XVIII Wieku? Zabrakło ich tylko raz, w 2011 roku. A już w pierwszej edycji on ze swoimi muzykami wyznaczył standardy interpretacyjne. Orkiestra XVIII Wieku zagrała wtedy komplet dziewięciu symfonii Beethovena. Możliwość posłuchania, jak brzmią na instrumentach z epoki, była wtedy w Polsce wydarzeniem. Na festiwalu w 2005 roku doszło też do pierwszego spotkania zespołu Fransa Brüggena z Dang Thai Sonem w Koncercie e-moll Chopina. Replikę tamtego występu przyniesie finałowy wieczór tegorocznej edycji.

Na okładkach starych płyt, które zapewne znają najwierniejsi fani muzyki dawnej, można zobaczyć twarz młodego mężczyzny o dużych, rozmarzonych oczach. To Frans Brüggen, który zdobył uznanie jako flecista i interpretator muzyki barokowej. Prawie ?35 lat temu założył Orkiestrę XVIII Wieku i został znakomitym dyrygentem. Jego zespół zbiera się kilka razy do roku i rusza na tournée, wszędzie zaś przyjmowany jest entuzjastycznie.

W ciągu ponad półwiecznej działalności Frans Brüggen stał się autorytetem w dziedzinie wykonawstwa historycznego. Włoski kompozytor Luciano Berio napisał jednak kiedyś o nim, że pozostaje „muzykiem, który nie jest archeologiem, ale wielkim artystą". O prawdziwości tego stwierdzenia przekonaliśmy się wielokrotnie, gdy Orkiestra XVIII Wieku grała w Warszawie dzieła Haydna, Mozarta, Beethovena, Mendelssohna, a nawet Brahmsa, choć tego ostatniego kompozytora unikają zespoły używające dawnych instrumentów.

Film na jubileusz

Za niespełna trzy miesiące Frans Brüggen będzie obchodził 80. urodziny. Film „Sekret orkiestry", który zrealizowała Katarzyna Kasica, można traktować jako jubileuszowy prezent Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina nie tylko dla dyrygenta, ale całej orkiestry. Premiera odbędzie się ostatniego dnia festiwalu.

To nie jest tylko filmowy portret artysty. „Ja oddycham, a orkiestra oddycha razem ze mną" – mówi przed kamerą Frans Brüggen, a słowa te potwierdzają członkowie orkiestry: „On pozwala nam na bardzo wiele, obdarza zaufaniem". Muzycy i ich szef sięgają do początków wspólnej działalności. Frans Brüggen przypomina, że zaczynali od Bacha, potem ostrożnie sięgnęli po Haydna, z latami rozszerzając zainteresowania. Nie ukrywa, że długo unikał Chopina, który potem stał się jednym z najważniejszych odkryć.

Katarzyna Kasica nie chciała nakręcić filmu o historii orkiestry. Zapragnęła pokazać jej sekret lub opisać ów wspólny oddech. „Granie na starych instrumentach pozwala lepiej zrozumieć muzykę – zwierza się waltornista. – Mój pochodzi z połowy XVIII wieku, liczy ponad 250 lat i takiej duszy nie ma żadna ze współczesnych kopii, choć bywają przecież znakomite".

Z miłości do muzyki

Realizatorka operuje zbliżeniami. Oglądamy twarze ludzi dojrzałych, często poorane zmarszczkami, a przecież piękne. Kiedy zaczynają mówić, ich oczy nabierają blasku, a sprawia to miłość do muzyki. Na koniec każdy ma jak najkrócej scharakteryzować Fransa Brüggena. Z reguły następuje chwila milczenia, a potem często pada słowo: „geniusz".

Cieszmy się, że chcą być znów w Warszawie. W tym roku Orkiestra XVIII Wieku wystąpi na trzech wieczorach. Jeden z nich będzie wyjątkowy: z koncertowym wykonaniem opery „Così fan tutte" Mozarta. Wyjątkowo poprowadzi ją inny holenderski dyrygent Ed Spanjaard.

Jacek Marczyński

Jaki byłby ten festiwal bez Fransa Brüggena i jego Orkiestry XVIII Wieku? Zabrakło ich tylko raz, w 2011 roku. A już w pierwszej edycji on ze swoimi muzykami wyznaczył standardy interpretacyjne. Orkiestra XVIII Wieku zagrała wtedy komplet dziewięciu symfonii Beethovena. Możliwość posłuchania, jak brzmią na instrumentach z epoki, była wtedy w Polsce wydarzeniem. Na festiwalu w 2005 roku doszło też do pierwszego spotkania zespołu Fransa Brüggena z Dang Thai Sonem w Koncercie e-moll Chopina. Replikę tamtego występu przyniesie finałowy wieczór tegorocznej edycji.

Pozostało 83% artykułu
Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali
Kultura
Laury dla laureatek Nobla
Kultura
Nie żyje Stanisław Tym, świat bez niego będzie smutniejszy
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Kultura
Żegnają Stanisława Tyma. "Najlepszy prezes naszego klubu"