Uzasadniono go groźbą zamachu stanu przez opozycję zgromadzoną głównie w NSZZ „Solidarność", załamania gospodarki i interwencji wojsk radzieckich.
Władzę w okresie stanu wojennego sprawowała WRON – Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego, na czele z gen. Wojciechem Jaruzelskim.
Przepisy stanu wojennego spowodowały zawieszenie funkcjonowania organizacji społecznych i związków zawodowych, przy czym niektóre z nich rozwiązano – np. NSZZ „Solidarność" i Niezależne Zrzeszenie Studentów.
Od początku stanu wojennego wprowadzono godzinę milicyjną, która obowiązywała aż do maja 1982 roku. Internowano głównych działaczy „Solidarności" i opozycjonistów – łącznie w obozach internowania przebywało ok. 10 tys. osób.
Strajki i demonstracje, które wybuchły po wprowadzeniu stanu wojennego, tłumiło wojsko i Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej. Do pacyfikacji protestujących używano także ciężkiego sprzętu bojowego. W wyniku decyzji o użyciu broni ostrej w grudniu 1981 roku zginęło m.in. 9 górników w kopalni Wujek.