Czy TSUE zmieni rozliczanie frankowiczów z bankami? Zapadł przełomowy wyrok

TSUE uznał, że unijna dyrektywa konsumencka 93/13 sprzeciwia się wykładni prawa krajowego, na mocy której bank mógłby żądać od konsumenta zwrotu całej nominalnej kwoty kredytu, niezależnie od spłat już dokonanych w ramach wykonania umowy, i niezależnie od kwoty pozostałej do spłaty.

Frankowicze. Jak rozliczyć nieważny kredyt

Odnosząc się do kolejnego pytania Sądu Okręgowego w Krakowie TSUE orzekł, że obowiązek sądu cywilnego nadania rygoru natychmiastowej wykonalności wyrokowi, który uwzględnia powództwo banku przeciwko konsumentowi, może narażać konsumenta na realne ryzyko finansowe. W obliczu tego ryzyka sąd cywilny ma obowiązek tak stosować prawo krajowe, aby nie podważać ochrony konsumenta, zagwarantowanej w dyrektywie 93/13. Jeśli więc prawo krajowe nie pozwala sądowi na ochronę konsumenta przed skutkami natychmiastowej wykonalności wyroku, np. poprzez rozłożenie zasądzonej należności na raty, rygor ten jest nie do pogodzenia z prawem UE.

Czytaj więcej

Konsumenci

Przedawnienie roszczeń banków w sprawach frankowych. Ważne pytanie do TSUE

TSUE ma odpowiedzieć, czy trzyletni termin przedawnienia roszczeń banku o zwrot wypłat dla franko...

TSUE o kredytach frankowych. O co pytał polski sąd?

Sąd Okręgowy w Krakowie rozpatrywał powództwo dwóch kredytobiorców przeciwko mBankowi o ustalenie, że umowa kredytu hipotecznego waloryzowanego kursem CHF, jaki zaciągnęli oni na zakup mieszkania na rynku pierwotnym w październiku 2006 r., jest nieważna w całości od początku, ze względu na abuzywne postanowienia. Wnieśli także o zasądzenie od banku 362 tys. zł, jakie uiścili w ramach spłat z odsetkami, jako świadczeń nienależnych. Na uzasadnienie swego żądania wskazali, że umowa zawiera klauzule abuzywne, których wyeliminowanie pociąga za sobą nieważność umowy. Pozwany bank kwestionował ich zarzuty i wniósł powództwo wzajemne o zasądzenie na jego rzecz od kredytobiorców solidarnie 360 tys. zł udzielonego im kredytu.

Czytaj więcej

Konsumenci

Pełnomocnik ministra o ustawie frankowej. "Nie jest ani dla frankowiczów, ani dla banków"

Trzeba się zdecydować, czy chcemy, by wymiar sprawiedliwości był traktowany jako najlepsza lokata...

Rozliczanie umów frankowych i teoria dwóch kodykcji. O co chodzi?

Wątpliwości Sądu Okręgowego budziło stosowanie przy takich rozliczeniach utrwalonej w polskim orzecznictwie (także uchwałą Izby Cywilnej SN) metody tzw. dwóch kondykcji, według której zarówno konsumentowi, jak i bankowi przysługują osobne roszczenia o zwrot całości świadczeń pieniężnych spełnionych w wykonaniu umowy kredytu, którą uznano za nieważną. Przy jej stosowaniu może jednak dochodzić do tego, że konsument ma zwracać bankowi całą kwotę kredytu, choćby spłacił jego część, a nawet cały. Jednak ta metoda rozliczenia kredytu cieszy się wśród konsumentów i ich prawników sporym powodzeniem, może dlatego, że to oni często pierwsi pozywają banki i uzyskują korzystne wyroki, nie koniecznie licząc się z tym, że potem banki ich pozywają.

Konkurencyjną metodą rozliczenia kredytobiorca - bank jest teoria salda, czyli porównanie uzasadniony roszczeń obu stron i tylko spłata nadwyżki.

Czytaj więcej

Konsumenci

Sprawy frankowiczów w sądach przyspieszą. Znamy projekt ustawy frankowej

Rozszerzenie orzekania na posiedzeniach niejawnych, wyłączenie ograniczeń co do zarzutu potrąceni...

Najnowszy wyrok TSUE w sprawie kredytów frankowych. Jak komentują go praktycy?

- TSUE podważył zgodność teorii dwóch kondykcji z prawem unijnym. W zależności od szczegółów uzasadnienia może to mieć istotny wpływ na zmianę linii orzeczniczej sądów polskich i powrót do rozstrzygnięć bardziej zbliżonych do stosowania teorii salda, niż teorii dwóch kondycji. W mojej ocenie taki efekt byłby pozytywny, bowiem rozliczanie się jedynie z różnicy pomiędzy świadczeniami spełnionymi przez strony umowy pozwala na ograniczenie sporów sądowych, tj. umożliwia uproszczone zakończenie sprawy kredytu frankowego w ramach jednego procesu.

Taki cel mają też przygotowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości przepisy nowelizujące k.p.c. Może się więc okazać, że taka nowelizacja nie będzie konieczna, a jej cel zostanie osiągnięty w wyniku stosowania prawa unijnego – ocenia Wojciech Wandzel, adwokat reprezentujący banki w sprawach frankowych.