Kolejne pytania do Sądu Najwyższego o sankcję kredytu darmowego

Sprawy o sankcję kredytu darmowego nabierają znaczenia, o czym świadczyć może liczba wytoczonych takich powództw, sięgająca na koniec 2024 r. blisko 15 tys.

Sankcja kredytu darmowego

Sankcja kredytu darmowego polega na tym, że sądowe orzeczenie stwierdza, iż bank nie dopełnił ustawowych obowiązków, zwłaszcza informacyjnych, wobec kredytobiorcy, i pozwala mu domagać się zwrotu zapłaconych odsetek i prowizji i spłacać tylko kwotę kredytu.

Czytaj więcej:

Nawigator prawny Poradnik

Automatyzm „sankcji kredytu darmowego” nie ma uzasadnienia

Wyrok TSUE dotyczący sprawy o zwrot o...

Pro

Przed kilkoma dniami w innej sprawie rzecznik generalna TSUE Laila Medina wydała opinię, że sąd krajowy nie jest zobowiązany do badania z urzędu (własnej inicjatywy) nieuczciwego charakteru umowy cesji roszczeń konsumenta na spółkę kupującą takie roszczenia. Jeśli tę opinię zaakceptuje w wyroku TSUE (a tak jest najczęściej), to będzie to zachęta dla tego rynku roszczeń, gdyż kontrola sądowa tych cesji zmniejszyłaby szansę na wygraną. Ale rzecznik nie wypowiedziała się wyraźnie, czy konsument może zbyć przysługujące mu takie roszczenie na rzecz spółki je skupującej. Z drugiej strony są prawnicy uznający, że tę kwestię rozstrzygnął SN w uchwale z 6 kwietnia 2018 r., (sygn. akt III CZP 114/17). Szerzej w „Rzeczpospolitej”, „Handel roszczeniami kredytobiorców. Ważny głos z TSUE”.

Rozbieżności przy wykładni ustawy i linia orzecznicza 

Tymczasem do Sądu Najwyższego poznański sąd okręgowy w osobie sędziego Tomasza Żaka skierował pięć pytań dotyczących stosowania sankcji darmowego kredytu.

SO rozpatrywał apelację banku od niekorzystnego dla niego wyroku sądu rejonowego zasądzającego od konsumenta na rzecz nabywcy roszczenia na podstawie owej sankcji darmowego kredytu

SO pyta SN m.in, czy sąd rozpoznający taką sprawę ma obowiązek zbadania wszystkich przyczyn uzasadniających zastosowanie sankcji kredytu darmowego, również tych niewymienionych przez kredytobiorcę w pisemnym oświadczeniu?

Ale także: kiedy wygasa uprawnienie konsumenta do złożenia pisemnego oświadczenia o skorzystaniu z tej sankcji, zgodnie z art. 45 ust 5 ustawy o kredycie konsumenckim, czy po upływie roku od wykonania umowy przez kredytodawcę (bank, firmę pożyczkową), czy też od dnia wykonania umowy przez obie strony, tj. i kredytodawcę, i kredytobiorcę?

Kolejne pytanie jest o to, czy w sytuacji, gdy roczna stopa oprocentowania oraz całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta zostały błędnie wyliczone i podane w umowie kredytu, to takie uchybienie stanowi podstawę do zastosowania sankcji kredytu darmowego?

Czytaj więcej

Banki

Przybywa pozwów o darmowy kredyt. Będzie ich jeszcze więcej?

Szybko rośnie liczba spraw sądowych, w których Polacy chcą wywalczyć brak odsetek przy pożyczkach...

– Mimo rosnącej liczby takich spraw w sądach dopiero kształtuje się linia orzecznicza, co spowodowane jest rozbieżnościami w zakresie wykładni ustawy. Największe wątpliwości wzbudza praktyka banków polegająca na kredytowaniu pozaodsetkowych kosztów kredytu, w tym prowizji, które mocno oddziałuje na obowiązki informacyjne ciążące na bankach, co następnie rzutuje na koszcie kredytu i jego rozliczeniach. Problematyczne jest również określenie, od kiedy należy liczyć roczny termin dający możliwość skorzystania z sankcji kredytu darmowego. Te zagadnienia wymagają ujednolicenia. Natomiast w zakresie pytania pierwszego sądy powinny w maksymalny sposób objąć konsumentów ochroną prawną, wskazując im występujące w umowach wady prawe – ocenia Wojciech Bochenek, radca prawny.