To sedno środowej uchwały Sądu Najwyższego. Ma ona znaczenie głównie dla kredytów złotówkowych, ale też tych indeksowanych do franka. Przy czym, jak wskazuje adwokat Marcin Szymański, w tym drugim przypadku chodzi o umowy niezawierające niedozwolonych postanowień, których abuzywność powoduje nieważność umowy.
Sprawę zainicjowało pytanie szczecińskiego Sądu Okręgowego o wykładnię art. 39 ust. 1 ustawy o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego. Przewiduje on, że w przypadku spłaty kredytu hipotecznego przed terminem jego całkowity koszt ulega obniżeniu o odsetki i inne opłaty przypadające na okres, o który skrócono obowiązywanie umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą. Z przepisu wynika podział kosztów kredytu na okresowe i jednorazowe, ale proporcjonalnemu obniżeniu podlegają tylko okresowe. A to, jak wskazał SO, niesie ryzyko, że kredytodawca mógłby próbować ograniczyć do minimum koszty zależne od okresu obowiązywania umowy, obciążając konsumenta jednorazowymi, np. w postaci prowizji.
Czytaj więcej
Jeśli spłacasz całkowicie lub nadpłacasz kredyt hipoteczny, który wziąłeś po 21 lipca 2017 r., ba...
Rozpatrując pytanie SN w składzie sędziowie Beata Janiszewska, Marcin Łochowski i Maciej Kowalski, zawiesił postępowanie do czasu rozstrzygnięcia przez Trybunał Sprawiedliwości UE podobnej sprawy. Zainicjowało ją austriackie stowarzyszenie zajmujące się ochroną konsumentów. Organizacja zakwestionowała typowy warunek zamieszczany przez UniCredit Bank Austria w umowach kredytu na zakup nieruchomości, dotyczący przedterminowej spłaty. I przewidujący, że w takiej sytuacji odsetki oraz koszty zależne od czasu trwania kredytu są proporcjonalnie obniżane, ale pozostałe – już nie. TSUE orzekł w lutym br., że przysługujące konsumentowi prawo do skorzystania w wypadku przedterminowej spłaty z obniżki kosztu kredytu nie obejmuje sum niezależnych od okresu obowiązywania umowy (sprawa C-555/21).
Teraz SN wrócił do polskiej sprawy i podjął uchwałę, że prowizja za udzielenie kredytu hipotecznego ulega obniżeniu na podstawie art. 39 ust. 1 ustawy o kredycie hipotecznym, jeżeli jej wysokość jest zależna od okresu obwiązywania umowy.
