Kierownik USC ma teraz mniej obowiązków

Obowiązujące od 13 czerwca przepisy ustawy o zmianie imion i nazwisk utrzymały regulację, zgodnie z którą sprawy zmiany tych danych należą do kompetencji kierownika urzędu stanu cywilnego właściwego ze względu na miejsce pobytu stałego wnioskodawcy. Jeżeli wnioskodawca nie posiada aktualnego, stałego miejsca pobytu na terenie Polski, bo np. wyjechał na dłużej za granicę, wniosek rozpatrzy kierownik USC właściwy ze względu na ostatnie miejsce stałego pobytu wnioskodawcy, czyli np. wójt tej gminy, w której wnioskodawca mieszkał przed opuszczeniem kraju.

W sytuacjach pozostałych, gdy miejsce stałego pobytu wnioskodawcy aktualnego czy ostatniego nie da się ustalić (wnioskodawca jest np. uchodźcą), wniosek rozpatrzy kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy dla miasta stołecznego Warszawy.

Wyjaśnić w tym miejscu trzeba, że wniosek w omawianej sprawie może być rozpatrzony przez wójta, burmistrza, prezydenta (osoby pełniące te funkcje są bowiem, z mocy ustawy – Prawo o aktach stanu cywilnego, kierownikami USC), kierownika urzędu, jeżeli inna niż wójt osoba została zatrudniona na tym stanowisku, oraz zastępcę kierownika.

[srodtytul]Za pośrednictwem konsula lub pocztą[/srodtytul]

Nową regulacją jest wskazanie w art. 10 ustawy z 17 października 2008 r. sposobu składania wniosku o zmianę imienia i nazwiska. Zasadą generalną jest to, że składa się go osobiście, na piśmie do właściwego organu. [b]Osobiste złożenie wniosku ma umożliwić kierownikowi urzędu bezpośrednie potwierdzenie tożsamości składającego.[/b] Ma to znaczenie ze względu na faktyczne i prawne konsekwencje zmiany danych osobowych.

Ustawodawca przewidział jednak inne możliwości złożenia wniosku niż osobiste stawienie się w urzędzie. Pierwszą jest możliwość dokonania tej czynności za pośrednictwem konsula Rzeczypospolitej Polskiej, co stanowi duże ułatwienie dla mieszkających za granicą.

Drugą przewiduje ustęp 3 omawianego artykułu, zgodnie z którym [b]dopuszczalne jest złożenie wniosku bez konieczności osobistego stawienia się w urzędzie lub za pośrednictwem konsula, pod warunkiem że czynność ta zostanie dokonana z zachowaniem formy pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym.[/b] Umożliwia to np. wysłanie sporządzonego w tej formie wniosku za pośrednictwem poczty.

Ustaleniu tożsamości osoby służy również art. 11 ust. 5 i 6 ustawy. Przepisy te wymagają, aby osoba składająca wniosek na ręce kierownika USC albo konsula przedstawiła do wglądu dokument potwierdzający jej tożsamość. W przypadku gdy nie zawiera on numeru PESEL, przedstawić należy również powiadomienie albo zaświadczenie o nadaniu tego numeru.

[srodtytul]Informacja do systemu PESEL[/srodtytul]

Wydanie decyzji w sprawie wyrażenia zgody na zmianę imienia i nazwiska nie kończy obowiązków, jakie w wypadku tej procedury ma do wykonania kierownik urzędu stanu cywilnego. Ciąży na nim bowiem jeszcze konieczność poinformowania o dokonanej zmianie określonych w ustawie podmiotów.

Porównanie poprzednio i obecnie obowiązujących przepisów pozwala stwierdzić, że jest ich zdecydowanie mniej. A to za sprawą obowiązku przekazania stosownych informacji właściwym organom gminy prowadzącym ewidencję ludności, a w określonych w art. 13 ust. 1 pkt 3 przypadkach ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych. Organy te [b]zamieszczą adnotację o zmianie imienia lub nazwiska w ewidencji PESEL. Powoduje to, że staje się ona dostępna dla wszystkich podmiotów, które mają bezpośredni lub pośredni dostęp do tej bazy.[/b] Ponadto informację należy przekazać także:

- organowi, który wydał wnioskodawcy i jego małoletnim dzieciom dowód osobisty, jeżeli zmiana rozciąga się na te dzieci,

- kierownika USC właściwego ze względu na miejsce sporządzenia aktu urodzenia, aktu małżeństwa, a także aktów urodzenia małoletnich dzieci wnioskodawcy.

[ramka][b]Co zawiera wniosek[/b]

Ustawa o zmianie imion i nazwisk określa również, jakie informacje powinien zawierać prawidłowo sporządzony wniosek oraz jakie dokumenty należy do niego dołączyć.

Po pierwsze trzeba w nim podać swoje aktualne dane osobowe: imię (imiona) i nazwisko oraz nazwisko rodowe, adres miejsca zameldowania na pobyt stały lub ostatni pobyt stały, numer PESEL, imię i nazwisko, na jakie powinna nastąpić zmiana, oraz uzasadnienie. W przypadku gdy osoba składająca wniosek nie posiada adresu zameldowania na pobyt stały, podać należy adres pobytu czasowego trwającego dłużej niż trzy miesiące.

Ustawodawca wprowadził ponadto obowiązek dołączenia do wniosku o zmianę imienia lub nazwiska odpisu zupełnego aktu urodzenia, sankcjonując w ten sposób powszechnie stosowaną przez USC praktykę. Daje on bowiem najpełniejsze informacje na temat aktualnie noszonego nazwiska, jak również wszelkich dotychczas dokonanych zmian. Umożliwia on zatem kierownikowi USC właściwe ocenienie i zweryfikowanie żądania strony.