1 maja Polska Grupa Górnicza zajmie miejsce Kompanii Węglowej

Ruszająca 1 maja Polska Grupa Górnicza będzie największym producentem węgla kamiennego w UE, z roczną produkcją rzędu 28 mln ton i zatrudnieniem 32,5 tys. osób. 34 ściany wydobywcze w 11 kopalniach dają 110 tys. ton węgla na dobę. Długość wyrobisk sięga 1,5 tys. km na obszarze 465 km kw.

Publikacja: 30.04.2016 12:40

Stworzenie PGG to element programu restrukturyzacji górnictwa, pogrążonego w kryzysie m.in. z powodu spadku cen węgla, przy niezapewniających rentowności kosztach produkcji. Spółka przejmuje 11 kopalń, 4 zakłady oraz centralę Kompanii Węglowej; nie przejmuje natomiast np. spółek zależnych Kompanii i należącego do niej Zakładu Zagospodarowania Mienia.

Na działanie PGG i inwestycje w kopalniach inwestorzy – spółki energetyczne i instytucje finansowe – wykładają ponad 2,4 mld zł, z czego 1,8 mld zł w gotówce. Do tego dochodzi ponad 1 mld zł z emisji obligacji.

Gdy ponad 13 lat temu z pięciu dawnych spółek węglowych powstawała Kompania, kopalń było 23, zakładów 9, moce wydobywcze przekraczały 60 mln ton węgla rocznie, a zatrudnienie sięgało 85 tys. osób.

Powstanie Kompanii w lutym 2003 r. również było elementem programu restrukturyzacji pogrążonego w kryzysie górnictwa; w ramach działań naprawczych nastąpiło m.in. oddłużenie branży górniczej wobec budżetu i związanych z nim instytucji na ok. 18 mld zł. Dzięki temu Kompania mogła przejąć - oprócz majątku pięciu dawnych spółek węglowych - znacznie mniejszą, ale i tak olbrzymią część ich długów - 3,9 mld zł. Były to zobowiązania m.in. wobec ZUS, samorządów i kooperantów. Wielkość przejętych długów odpowiadała wówczas wartości przejętego majątku.

W toku swojej działalności Kompania uregulowała w ratach zobowiązania (głównie wobec ZUS i gmin górniczych) przejęte po spółkach węglowych: Bytomskiej, Gliwickiej, Nadwiślańskiej, Rybnickiej i Rudzkiej. Jednym z warunków restrukturyzacji zadłużenia były bieżące płatności podatków, składek na ZUS itp., z których spółka wywiązywała się.

W rządowym programie sprzed 13 lat zakładano, że Kompania nie poradzi sobie bez publicznego wsparcia, a potrzebne dokapitalizowanie szacowano na ok. 3,5 mld zł. Proces jego przekazywania - w gotówce oraz należących do Skarbu Państwa akcjach firm - trwał kilka lat. KW dostała m.in. pakiety akcji KGHM, TP SA, ZA Puławy, Ruchu, a także np. Hutę Łabędy. Wszystkie te aktywa firma stopniowo sprzedała, przeznaczając środki na spłatę odziedziczonych długów. Łącznie spółka otrzymała w kolejnych transzach publiczne wsparcie w wysokości 1,9 mld zł.

Stopniowo Kompania, którą w ciągu ponad 13 lat kierowało 11 prezesów i koordynatorów, zmniejszała moce wydobywcze i redukowała załogę, głównie w drodze odejść pracowników na emerytury oraz przekazywania aktywów do innych podmiotów. Największy skokowy spadek zatrudnienia miał miejsce w ubiegłym roku, kiedy – w ramach programu naprawczego rozpoczętego przez kolejny rząd – do Spółki Restrukturyzacji Kopalń przekazano kopalnie Brzeszcze i Makoszowy (ta pierwsza została później kupiona przez grupę Tauron), a Węglokoks kupił kopalnie Bobrek i Piekary; wraz z zakładami z KW odeszło wówczas ponad 11 tys. osób. Wiosną 2016 r. do SRK trafiła kopalnia Anna (część kopalni Rydułtowy-Anna), wraz z ponad 1,3 tys. pracowników Kompanii.

W minionych 13 latach doszło też do połączenia niektórych kopalń, dzięki czemu powstawały tzw. kopalnie dwuruchowe. Zamykane były przede wszystkim te zakłady lub części kopalń, gdzie skończył się węgiel. Kopalnię Silesia w Czechowicach-Dziedzicach sprzedano kilka lat temu czeskiemu inwestorowi. Niespełna dwa lata temu kopalnię Knurów-Szczygłowice za ok. 1,5 mld zł kupiła Jastrzębska Spółka Węglowa.

Łączenie kopalń zakłada również biznesplan PGG – od 1 lipca z 11 obecnych kopalń ma pozostać pięć: Bielszowice-Halemba-Pokój w Rudzie Śląskiej, Piast-Ziemowit w Bieruniu i Lędzinach, Marcel-Chwałowice-Jankowice-Rydułtowy na ziemi rybnickiej, a także Bolesław Śmiały w Łaziskach Górnych i Sośnica w Gliwicach – ta ostatnia kopalnia w ubiegłym roku przyniosła ponad 120 zł strat na każdej tonie węgla – najwięcej w całej Kompanii. Łączne zadłużenie KW to ok. 8,5 mld zł, z czego ok. 3,5 mld zł wobec kooperantów; cały dług przejmie PGG.

Obszar górniczy kopalń PGG to 465 km kw. w blisko 40 gminach, a tzw. operatywne, czyli możliwe do potencjalnego udostępnienia i wydobycia, zasoby węgla szacowane są na 1 mld 313,6 mln ton. Średnia żywotność kopalń to 35 lat – aby ją wydłużyć, potrzebne są inwestycje w nowe złoża. W kopalniach PGG pracują średnio 34 ściany wydobywcze; średnia głębokość eksploatacji to prawie 730 m, a najgłębiej położone pokłady są ponad 1100 m pod ziemią. Kopalnie korzystają z 62 szybów. Pod ziemią pracuje 24,8 tys. górników.

Zawarte ze związkowcami porozumienie przewiduje, że w najbliższym czasie z firmy dobrowolnie może odejść ok. 4 tys. osób, które skorzystają z osłon socjalnych. Z pracy ma odejść także ok. 600 osób z uprawnieniami emerytalnymi. Tym samym liczba pracowników spółki zmniejszy się do ok. 28 tys.

Z kopalń wchodzących w skład PGG pochodzi mniej więcej czwarta część węgla kamiennego produkowanego w UE. W ciągu 13 lat kopalnie Kompanii wydobyły ponad pół miliarda ton tego surowca. Tylko w latach 2011-2015 do budżetu państwa oraz instytucji parabudżetowych z KW wpłynęło ok. 18,5 mld zł.

Stworzenie PGG to element programu restrukturyzacji górnictwa, pogrążonego w kryzysie m.in. z powodu spadku cen węgla, przy niezapewniających rentowności kosztach produkcji. Spółka przejmuje 11 kopalń, 4 zakłady oraz centralę Kompanii Węglowej; nie przejmuje natomiast np. spółek zależnych Kompanii i należącego do niej Zakładu Zagospodarowania Mienia.

Na działanie PGG i inwestycje w kopalniach inwestorzy – spółki energetyczne i instytucje finansowe – wykładają ponad 2,4 mld zł, z czego 1,8 mld zł w gotówce. Do tego dochodzi ponad 1 mld zł z emisji obligacji.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Biznes
Rodzina Mulliez pod lupą sędziów śledczych
Biznes
Zły pierwszy kwartał producentów samochodów
Biznes
Szwecja odsyła Putina z kwitkiem; rosyjskie rury zatopione na dnie Bałtyku
Biznes
Apple spółką wartościową? Rekordowe 110 miliardów dolarów na skup akcji
Biznes
Majówka, wakacje to czas złodziejskich żniw. Jak się nie dać okraść
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił