Postanowienie Sądu Rejonowego w Lublinie zezwalające na wszczęcie procedury likwidacyjnej wobec spółki zarządzającej Polskim Radiem Lublin ostatecznie zakończyło proces uruchamiania takich procedur w 17 lokalnych spółkach Polskiego Radia. W większości przypadków sądy zgadzały się na wpis procedury likwidacyjnej do rejestru. Jedynie w Lublinie nastąpiła odmowa, ale 14 lutego sąd uwzględnił skargę na odmowę i wpisał do Krajowego Rejestru Sądowego likwidację spółki.
Możliwość wszczęcia procedury likwidacyjnej
W tej sprawie (sygn. LU.VI NS-REJ.KRS/000249/24/109) interesujące jest rozumowanie sądu, który dostrzegł możliwość likwidacji jednej ze spółek publicznego radia, mimo wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który zdawał się wykluczać taką możliwość. Chodzi o wyrok z 18 stycznia 2024 r. (sygn. akt K 29/23). TK uznał w nim za sprzeczne z konstytucją przepisy ustawy o radiofonii i telewizji, które odsyłają do stosowania artykułów 459–478 kodeksu spółek handlowych (są to przepisy o rozwiązaniu i likwidacji spółek).
Sędzia lubelskiego sądu Mateusz Półtorak w uzasadnieniu postanowienia szczegółowo przeanalizował wyrok TK i wskazał, że zakwestionowane odesłanie dotyczy przepisów, które „odnoszą się jedynie do sposobu zakończenia bytu prawnego spółki akcyjnej, a nie do uprawnienia rozwiązania spółki (…), jednocześnie nie zawierają norm prawnych przypisujących kompetencje walnego zgromadzenia do rozwiązania spółki”. Skoro zatem walne zgromadzenie akcjonariuszy w legalny sposób uchwaliło likwidację spółki, sąd uznał, że można ją wpisać do rejestru.
Dość istotnym elementem uzasadnienia jest też wywód wskazujący, że dziś obowiązujące przepisy nie przewidują sposobu likwidacji i rozwiązania spółki akcyjnej stanowiącej jednostkę publicznej radiofonii i telewizji. „Zachodzi luka prawna. Wobec powyższego do momentu wprowadzenia nowych uregulowań prawnych w tym zakresie przez odpowiednie organy – spółka akcyjna stanowiąca jednostkę publicznej radiofonii i telewizji może swobodnie określać sposób przeprowadzenia tej likwidacji i zakończenia bytu prawnego” – czytamy w uzasadnieniu.
Lubelski sąd zwrócił też uwagę na inny aspekt sprawy, tj. w ogóle możliwość wszczęcia procedury likwidacyjnej. Wątpliwości miał np. sąd rejestrowy w Warszawie, odmawiając wpisów o likwidacji „centralnej” spółki Polskiego Radia oraz TVP SA. Przyjęta przez ten sąd interpretacja ustawy medialnej zakłada, że skoro przewiduje ona trwałe istnienie spółek publicznej radiofonii i telewizji, to nie można ich likwidować. Zdaniem sądu w Lublinie duże znaczenie ma tu jednak gramatyczne sformułowanie wyroku TK w tej sprawie. „Trybunał nie użył pojęcia likwidowania oznaczającego postępujący proces, lecz posłużył się formą dokonaną (zlikwidowanie), co oznacza zakończenie bytu prawnego po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego” – głosi uzasadnienie.
