Reguły przetargów do poprawki

O wiarygodności wykonawcy zamówienia nie musi świadczyć każda nałożona na niego kara – twierdzi Mirella Lechna-Marchewka, radca prawny, członek zarządu Stowarzyszenia Prawa Zamówień Publicznych.

Publikacja: 30.05.2023 07:19

Reguły przetargów do poprawki

Foto: Fotorzepa/Radek Pasterski

Po dwóch latach działania nowego prawa zamówień publicznych mamy bogate orzecznictwo: ponad 2 tys. orzeczeń Krajowej Izby Odwoławczej i ponad 400 wyroków Sądu Zamówień Publicznych. Trzeba coś poprawić?

Opracowaliśmy zestaw propozycji i przedstawimy je na konferencji 30 maja w Warszawie. Postulowane zmiany legislacyjne wynikają z konieczności właściwej implementacji prawa Unii Europejskiej do krajowego lub takiego sformułowania przepisów krajowych, by nie pozostawiały wątpliwości interpretacyjnych i były jednolicie stosowane. Tą gałęzią prawa interesują się nie tylko prawnicy, ale przede wszystkim wykonawcy zamówień publicznych – inwestycji państwowych czy samorządowych, a to bardzo duża grupa przedsiębiorstw.

Czytaj więcej

Kara umowna jako przesłanka wykluczenia

Podczas konferencji będzie dyskusja o kryteriach wykluczania z postępowania przetargowego niewiarygodnych firm. Jakie powinny one być?

Dziś z postępowania o udzielenie zamówienia można wykluczyć wykonawcę, na którego np. nałożono w przeszłości karę umowną za nienależyte wykonanie zamówienia. Kary, traktowane jako odszkodowania, zdarzają się często i w polskiej praktyce bywają nakładane wręcz rutynowo. Nie zawsze to znaczy, że wykonawca jest niewiarygodny. Nałożenie kary umownej często nie oznacza, że powstała istotna szkoda po stronie zamawiającego. I właśnie to proponujemy: gdy pojawi się kwestia wykluczenia wykonawcy z postępowania, należy badać, czy jego działanie spowodowało szkodę u zamawiającego. To może świadczyć o utracie jego wiarygodności. Niestety, dziś wielu wykonawców nie ma pewności, czy właśnie wskutek nałożenia na nich w przeszłości kary umownej nie zostaną wykluczeni z postępowań przetargowych.

Jest też postulat zmiany przepisu o treści umów o zamówienie publiczne, tak by zamawiający nie narzucał wykonawcy treści umowy i nie nadużywał swojej pozycji…

PZP ze swej natury daje silniejszą pozycję zamawiającemu, bo to on jest autorem umowy. Niemniej interesy wykonawcy powinny być chronione przez treść umowy, by zapewnić, że środki publiczne są efektywnie wydatkowane. Dziś art. 433 PZP wymienia enumeratywnie klauzule niedozwolone, które nie powinny się znaleźć w umowie o zamówienie publiczne. Niestety, kształtuje się praktyka zawężającej interpretacji tego przepisu. Zależy nam, by umożliwić szersze rozumienie tej gwarancji antyabuzywnej. Chcemy, by przepis ogólnie zakazywał kształtowania praw i ryzyk stron umowy nieproporcjonalnie przyznającej korzyść jednej ze stron.

Trudno dojść odszkodowania, gdy zamawiający naruszy przepisy ustawy?

Trudno, bo dziś PZP nie reguluje tej kwestii. Podstawą roszczenia poszkodowanego wykonawcy jest kodeks cywilny. Ta droga wymaga udowodnienia winy urzędników przy podejmowaniu decyzji naruszających PZP. Unijne dyrektywy odwoławcze nie uzależniają roszczenia wykonawcy o odszkodowanie od winy zamawiającego. Dlatego postulujemy wprowadzenie do ustawy specjalnej regulacji w obszarze odszkodowań. To jeszcze nie konkretne rozwiązania legislacyjne. To zależy, jaka koncepcja odszkodowania zostanie przyjęta w ustawie. Np. w UE to odszkodowania ryczałtowe.

Po dwóch latach działania nowego prawa zamówień publicznych mamy bogate orzecznictwo: ponad 2 tys. orzeczeń Krajowej Izby Odwoławczej i ponad 400 wyroków Sądu Zamówień Publicznych. Trzeba coś poprawić?

Opracowaliśmy zestaw propozycji i przedstawimy je na konferencji 30 maja w Warszawie. Postulowane zmiany legislacyjne wynikają z konieczności właściwej implementacji prawa Unii Europejskiej do krajowego lub takiego sformułowania przepisów krajowych, by nie pozostawiały wątpliwości interpretacyjnych i były jednolicie stosowane. Tą gałęzią prawa interesują się nie tylko prawnicy, ale przede wszystkim wykonawcy zamówień publicznych – inwestycji państwowych czy samorządowych, a to bardzo duża grupa przedsiębiorstw.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Sądy i trybunały
Prokurator krajowy zdecydował: będzie śledztwo ws. sędziego Nawackiego