Miejscowy plan a ochrona akustyczna
Do 12 listopada 2015 r. art. 113 ust. 2 Prawa ochrony środowiska odnosił się do „przeznaczenia terenów"; zatem to miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego rozstrzygał o tym, czy dany teren jest chroniony akustycznie i według jakiej normy.
Nowelizacja tego przepisu nastąpiła na mocy ustawy z 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska. W obecnym brzmieniu w kontekście ochrony przed hałasem mowa jest nie o przeznaczeniu, lecz o faktycznym zagospodarowaniu danego terenu. W uzasadnieniu projektu tej ustawy stwierdzono, że obowiązek podjęcia działań na rzecz ochrony środowiska przed hałasem powstaje z chwilą pojawienia się faktycznego zagospodarowania terenu, ze względu na które to zagospodarowanie, z mocy tego przepisu, wymagana jest ochrona środowiska przed hałasem. Intencją ustawodawcy było bowiem i jest nadal, aby ochrona akustyczna nie obejmowała wszystkich terenów przeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod realizację funkcji określonych w art. 113 ust. 2 pkt 1), ale tylko tereny faktycznie użytkowane zgodnie z takim przeznaczeniem. Przepisy o ochronie środowiska nie chronią bowiem zapisów miejscowych planów zagospodarowania terenu, lecz środowisko.
Zapewne była to reakcja na stawianie ekranów, zdaniem krytykujących, bez potrzeby, tam gdzie nie ma żadnej zabudowy (a dopiero ma ona powstać). Ekrany psują rzekomo krajobraz i drastycznie podnoszą koszty budowy dróg.
Ochrona akustyczna w praktyce
Stosowanie powyższego stanowiska doprowadziło do sytuacji, że tereny zagospodarowane w sposób określony w art. 113 ust. 2 pkt 1) Prawa ochrony środowiska (czyli podlegające ochronie) ochronę tę tracą, jeżeli zostają w planie zagospodarowania przestrzennego przeznaczone na cel nieobjęty ochroną akustyczną. Ignorowany jest fakt, że do czasu zagospodarowania terenu zgodnie z przeznaczeniem określonym w planie można z niego korzystać w sposób dotychczasowy.
Ludzie mieszkający w budynku mieszkalnym mają prawo nadal tam mieszkać. Plan zagospodarowania przestrzennego nie eksmituje mieszkańców z budynków mieszkalnych, choćby mieszkali na terenach określonych w planie jako usługowe, przemysłowe czy jakiekolwiek inne. Ludziom tym należy się ochrona przed hałasem. Dopiero w przyszłości, po faktycznej zmianie sposobu zagospodarowania terenu na niepodlegający ochronie, można byłoby zdjąć ochronę. Mieszkańcy budynków na takim terenie nie powinni być traktowani w sposób odmienny niż inni obywatele, którzy mieszkają w takich samych warunkach, ale na obszarach inaczej określonych w miejscowym planie bądź na obszarach nieobjętych planem.
Jest to sytuacja nie do zaakceptowania. Zgodnie z art. 68 ust. 1 Konstytucji „Każdy ma prawo do ochrony zdrowia" i jednocześnie „Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne" (art. 32 Konstytucji).
