Apel do ministra i prezydenta

SSP Iustitia chce wstrzymania konkursów na wakaty w sądach powszechnych.

Publikacja: 08.12.2018 07:30

Apel do ministra i prezydenta

Foto: 123RF

1.

Zarząd SSP Iustitia apeluje do ministra sprawiedliwości, organu pełniącego obecnie funkcję Krajowej Rady Sądownictwa oraz prezydenta RP o wstrzymanie procedur konkursowych i nominacyjnych dotyczących wolnych stanowisk sędziowskich w sądach powszechnych do czasu udzielenia odpowiedzi przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej na pytania prejudycjalne skierowane przez Sąd Najwyższy, sądy powszechne, a ostatnio także przez Naczelny Sąd Administracyjny w dniu 21 listopada 2018 r. (II GOK 2/18). Sytuacja, w której skład organu mającego stać na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów (KRS), przed którym toczy się postępowanie konkursowe, jest kreowany w ten sposób, że przedstawiciele władzy sądowniczej w tym organie wybierani są przez władzę ustawodawczą, przy dominującej pozycji ministra sprawiedliwości, narusza fundamentalne zasady prawa unijnego, w tym równowagi instytucjonalnej oraz państwa prawa.

Czytaj także: Wolne stanowiska w sądach

Zachodzą bardzo poważne obawy, że udział w procedurze konkursowej organu, który działa w składzie ukształtowanym niezgodnie z konstytucją, nie ma poparcia środowiska sędziowskiego i nie broni niezależności sądów, niezawisłości sędziów oraz trójpodziału władzy, może skutkować wadliwością konkursów. Te obawy są coraz bardziej uzasadnione także w przypadku procedur dotyczących sądów powszechnych.

Jak wskazaliśmy w stanowisku z 16 listopada 2018 r., realna staje się wizja bezprecedensowego, destrukcyjnego chaosu prawnego spowodowanego wadliwością orzeczeń wydawanych przez sędziów powołanych w wyniku nieważnych konkursów. W grę wchodzi także odpowiedzialność odszkodowawcza Skarbu Państwa na niespotykaną dotychczas skalę. Konstytucyjnym obowiązkiem organów państwa jest dbanie o stabilność finansów publicznych. Konieczne jest zatem podjęcie działań mających na celu zminimalizowanie powyższego ryzyka.

2.

Stwierdzamy, że ustanowienie Izby Dyscyplinarnej w Sądzie Najwyższym będącej sądem wyjątkowym stanowi złamanie Konstytucji RP (art. 175 ust. 2). Faktyczne rozpoczęcie funkcjonowania Izby, której członkowie zostali wybrani w nieważnej procedurze nominacyjnej (z powodu braku kontrasygnaty prezesa Rady Ministrów pod ogłoszeniem), nie gwarantuje osobom odpowiadającym przed tą Izbą prawa do rzetelnego i sprawiedliwego procesu. Pospieszne prowadzenie postępowania nominacyjnego przed Krajową Radą Sądownictwa i wręczenie nominacji przed rozpatrzeniem odwołań innych uczestników postępowania powodują, że postępowanie nominacyjne należy uznać za fikcję rzetelnej procedury.

W takiej sytuacji rozpatrywanie przez tak ukształtowany organ spraw dyscyplinarnych może spowodować odpowiedzialność Polski przed trybunałami europejskimi. W związku z powyższym uważamy za konieczne, aby sądy dyscyplinarne pierwszej instancji kierowały pytania prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości UE dotyczące zgodności z podstawowymi zasadami Unii Europejskiej funkcjonowania sądów dyscyplinarnych, na których skład ma wpływ minister sprawiedliwości – prokurator generalny oraz Krajowa Rada Sądownictwa ukształtowana w politycznych wyborach, niegwarantująca niezależności sądownictwa. Poważne wątpliwości, co do wybranej w ten polityczny sposób rady sądownictwa, spowodowały skierowanie pytań prejudycjalnych do TS UE przez Naczelny Sąd Administracyjny. Sądy funkcjonujące w ramach organów korporacyjnych powinny w tej sytuacji zawiesić postępowanie do czasu rozstrzygnięcia tych wątpliwości – w postępowaniach już prowadzonych przed TSUE lub wszczętych wskutek pytań, o których mowa wyżej – gdyż nie mają możliwości samodzielnego skierowania pytań prejudycjalnych.

Zarząd SSP Iustitia apeluje do ministra sprawiedliwości, organu pełniącego obecnie funkcję Krajowej Rady Sądownictwa oraz prezydenta RP o wstrzymanie procedur konkursowych i nominacyjnych dotyczących wolnych stanowisk sędziowskich w sądach powszechnych do czasu udzielenia odpowiedzi przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej na pytania prejudycjalne skierowane przez Sąd Najwyższy, sądy powszechne, a ostatnio także przez Naczelny Sąd Administracyjny w dniu 21 listopada 2018 r. (II GOK 2/18). Sytuacja, w której skład organu mającego stać na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów (KRS), przed którym toczy się postępowanie konkursowe, jest kreowany w ten sposób, że przedstawiciele władzy sądowniczej w tym organie wybierani są przez władzę ustawodawczą, przy dominującej pozycji ministra sprawiedliwości, narusza fundamentalne zasady prawa unijnego, w tym równowagi instytucjonalnej oraz państwa prawa.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara