Informacje niefinansowe – oświadczenie spółki

Oświadczenia na temat informacji niefinansowych muszą sporządzać duże jednostki oraz grupy kapitałowe. Po raz pierwszy to oświadczenie pojawiło się w sprawozdaniu finansowym sporządzonym za rok obrotowy rozpoczynający się po 1 stycznia 2017 r.

Publikacja: 24.07.2019 06:20

Informacje niefinansowe – oświadczenie spółki

Foto: 123RF

Jest to konsekwencją znowelizowanej w 2017 r. ustawy o rachunkowości, w związku z koniecznością zwiększenia przejrzystości, spójności oraz porównywalności informacji społecznych i środowiskowych w obszarze społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (CSR – corporate social responsibility) na rynku międzynarodowym.

Czytaj także: MF o rozszerzonym raportowaniu informacji niefinansowych

Kogo dotyczy ten obowiązek

Katalog jednostek zobligowanych do sporządzenia takiego oświadczenia został wykazany w art. 49b ust. 1 ustawy o rachunkowości. Wśród nich znalazły się następujące podmioty:

a) jednostki organizacyjne działające na podstawie Prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,

b) jednostki zamierzające ubiegać się albo ubiegające się o zezwolenie na wykonywanie działalności na podstawie przepisów, o których mowa punkcie powyżej, lub wpis do rejestru zarządzających ASI napodstawie przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,

c) alternatywne spółki inwestycyjne w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, w tym uprawnione do posługiwania się nazwą „EuVECA" albo „EuSEF",

d) emitenci papierów wartościowych dopuszczonych, emitenci zamierzający ubiegać się lub ubiegający się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego,

e) emitenci papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu w alternatywnym systemie obrotu,

f) krajowe instytucje płatnicze,

g) instytucje pieniądza elektronicznego,

– które są spółką kapitałową, spółką komandytowo-akcyjną lub taką spółką jawną lub komandytową, której wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej oraz dodatkowo spełniły w danym roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, warunki przekroczenia następujących wielkości:

1) 500 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty oraz

2) 85 000 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego lub

3) 170 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy.

Podsumowując, obowiązek spełnienia pierwszego warunku oraz jednego z dwóch wskazanych wyżej zawęża katalog jednostek zobligowanych do raportowania niefinansowego do kręgu jednostek dużych. Warto tutaj dodać, że obowiązek ten dotyczy spółek zarówno stosujących polskie standardy rachunkowości jak i międzynarodowe.

Forma i zakres oświadczenia

Przepisy ustawy o rachunkowości wskazują jakie informacje powinny zostać zawarte w raportowaniu niefinansowym. Informacje te powinny obejmować minimum:

1) zwięzły opis modelu biznesowego jednostki,

2) kluczowe niefinansowe wskaźniki efektywności związane z działalnością jednostki,

3) opis polityk stosowanych przez jednostkę w odniesieniu do zagadnień społecznych, pracowniczych, środowiska naturalnego, poszanowania praw człowieka oraz przeciwdziałania korupcji, a także opis rezultatów stosowania tych polityk,

4) opis procedur należytej staranności – jeżeli jednostka je stosuje w ramach polityk, o których mowa w powyższym punkcie,

5) opis istotnych ryzyk związanych z działalnością jednostki mogących wywierać niekorzystny wpływ na zagadnienia, o których mowa w pkt 3, w tym ryzyk związanych z produktami jednostki lub jej relacjami z otoczeniem zewnętrznym, w tym z kontrahentami, a także opis zarządzania tymi ryzykami.

Uwaga!

Oświadczenie o informacjach niefinansowych powinno zostać sporządzone w taki sposób, aby prezentowało niezbędne informacje dla oceny ryzyka, wyników i sytuacji jednostki oraz wpływu jej działalności na zagadnienia społeczne, pracownicze, środowiska naturalnego, poszanowania praw człowieka oraz przeciwdziałania korupcji. Jeżeli dana jednostka nie stosuje polityki w zakresie jednego bądź kilku zagadnień wskazanych w poprzednim zdaniu, jednostka zobligowana jest do wskazana powodów, dla których nie stosuje polityki w tym zakresie.

Ustawa o rachunkowości pozwala na wybór formy raportowania informacji niefinansowych, mianowicie, informacje te mogą zostać zaprezentowane w formie:

1) odrębnej części sprawozdania z działalności,

2) wraz ze sprawozdaniem z działalności – sporządzone jako odrębne sprawozdanie na temat informacji niefinansowych, z tym że w takiej sytuacji jednostka zamieszcza w sprawozdaniu z działalności informację o sporządzeniu odrębnego sprawozdania na temat informacji niefinansowych, zgodnie z wymogami ustawy o rachunkowości.

Dodatkowo, ustawa o rachunkowości pozwala na stosowanie dowolnych zasad, w tym własnych zasad, krajowych, unijnych lub międzynarodowych standardów, norm lub wytycznych. Jednak w swoim oświadczeniu jednostka musi poinformować o tym, jakie zasady, standardy, normy lub wytyczne zastosowała.

W wyjątkowych sytuacjach przepisy ustawy przewidują pewne odstępstwa od obowiązku ujawniania niektórych informacji. Podmiot może pominąć w swoim raportowaniu niefinansowym informacje dotyczące oczekiwanych zdarzeń lub spraw będących przedmiotem toczących się negocjacji, jeżeli – zgodnie z uzasadnioną opinią kierownika jednostki oraz członków rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostkę – ujawnienie takich informacji miałoby istotnie szkodliwy wpływ na sytuację rynkową jednostki. W takim przypadku, podmiot zobligowany jest do umieszczenia w oświadczeniu informacji o pominięciu takich danych. Jednostka jednak nie może pominąć takich informacji, jeżeli uniemożliwi to prawidłową i obiektywną ocenę rozwoju, wyników i sytuacji jednostki oraz wpływu jej działalności na zagadnienia społeczne, pracownicze, środowiska naturalnego, poszanowania praw człowieka oraz przeciwdziałania korupcji.

W przypadku, w którym istnieje powiązanie pomiędzy wartościami wykazanymi w rocznym sprawozdaniu finansowym a informacjami zawartymi w oświadczeniu na temat informacji niefinansowych, oświadczenie to powinno zawierać odniesienia do kwot wykazanych w sprawozdaniu finansowym, a także dodatkowe wyjaśnienia dotyczące tych kwot.

Warto tutaj również dodać, że jednostki będące jednostkami zależnymi, w tym jednostki dominujące niższego szczebla, mogą nie sporządzać oświadczenia na temat informacji niefinansowych albo sprawozdania na temat informacji niefinansowych, jeżeli ich jednostki dominujące wyższego szczebla mające siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego sporządzają oświadczenie grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych albo sprawozdanie grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych zgodnie z przepisami prawa państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego, któremu podlegają, którym obejmie te jednostki i ich jednostki zależne każdego szczebla. W takim przypadku jednostki ujawniają w sprawozdaniu z działalności nazwę i siedzibę ich jednostek dominujących wyższego szczebla sporządzających oświadczenie albo sprawozdanie grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych, które obejmie te jednostki i ich jednostki zależne każdego szczebla.

Raportowanie grupy kapitałowej

Ustawa o rachunkowości w art. 55 ust 2b–2e wskazuje również na obowiązek raportowania niefinansowego przez grupy kapitałowe na poziomie skonsolidowanym. Dotyczy to podmiotów wskazanych na początku niniejszego artykułu, które są jednostkami dominującymi w tzw. dużych grupach kapitałowych sporządzającymi skonsolidowane sprawozdanie finansowe. O dużych grupach kapitałowych, które zobligowane są do sporządzenia oświadczenia o informacjach niefinansowych można mówić, jeśli łączne dane jednostki dominującej oraz wszystkich jednostek zależnych każdego szczebla na dzień bilansowy roku obrotowego oraz na dzień bilansowy roku poprzedzającego rok obrotowy przekroczyły następujące wartości:

a) po dokonaniu wyłączeń konsolidacyjnych:

1) 500 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty oraz

2) 85 000 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego lub 170 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy

b) przed dokonaniem wyłączeń konsolidacyjnych:

1) 500 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty oraz

2) 102 000 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego lub 204 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy.

Forma raportowania w przypadku grupy kapitałowej jest adekwatna do raportowania jednostkowego. Zatem wyboru formy zaprezentowania informacji niefinansowych dokona kierownik jednostki dominującej spośród dwóch możliwości jakie daje ustawa.

Termin sporządzenia oświadczenia

Oświadczenie bądź sprawozdanie na temat informacji niefinansowych jest ściśle powiązane ze sprawozdaniem z działalności jednostki. Zatem obowiązujące terminy sporządzenia będą odpowiadały terminom sporządzenia sprawozdania z działalności. Te, zgodnie z ustawą o rachunkowości, kierownik jednostki ma czas sporządzić do trzech miesięcy po dniu bilansowym. Następnie to oświadczenie bądź sprawozdanie podlega udostępnieniu. Jeśli jednostka sporządziła oświadczenie (jako wyodrębniona część sprawozdania z działalności) to zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy o rachunkowości kierownik jednostki zobligowany jest złożyć we właściwym rejestrze sądowym sprawozdanie z działalności w ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego. Z kolei jeżeli jednostka zdecydowała się na sporządzenie odrębnego sprawozdania na temat informacji niefinansowych to zobligowana jest do zamieszczenia go na swojej stronie internetowej w terminie 6 miesięcy od dnia bilansowego. Dodatkowo jednostka zamieszcza w swoim sprawozdaniu z działalności informację o sporządzeniu odrębnego sprawozdania na temat informacji niefinansowych.

Autorka jest menedżerem w Departamencie Audytu, Grupa UHY ECA

Jest to konsekwencją znowelizowanej w 2017 r. ustawy o rachunkowości, w związku z koniecznością zwiększenia przejrzystości, spójności oraz porównywalności informacji społecznych i środowiskowych w obszarze społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (CSR – corporate social responsibility) na rynku międzynarodowym.

Czytaj także: MF o rozszerzonym raportowaniu informacji niefinansowych

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP